-->
19.03.2024

Τζέφρι Πάιατ: Όλα τα ελληνικά νησιά έχουν υφαλοκρηπίδα

Τη θέση ότι «όλα τα ελληνικά νησιά, ανεξαρτήτως μεγέθους, έχουν δικαίωμα στην οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας» εξέφρασε σε συνέντευξη που παραχώρησε στον τηλεοπτικό σταθμό ΣKAΪ και μεταδόθηκε το βράδυ της Τετάρτης ο πρεσβευτής των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής στην Ελλάδα Τζέφρι Πάιατ.

Ο κ. Πάιατ επανέλαβε ακόμη στη συνέντευξη ότι η αμερικανική κυβέρνηση «εγγυάται την ασφάλεια της Ελλάδας» και «εργάζεται καθημερινά για την αποκλιμάκωση της έντασης στο Αιγαίο».

Για τη συμφωνία της Τουρκίας με την Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας (ΚΕΣ) της Λιβύης, που η ελληνική κυβέρνηση θεωρεί ότι δεν παράγει κανένα έννομο αποτέλεσμα, ο κ. Πάιατ φάνηκε να ενστερνίζεται τη θέση της Αθήνας, σημειώνοντας πως «δεν ακυρώνει τα δικαιώματα που έχει η Ελλάδα στην περιοχή, που απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας».

«Αυτά είναι ζητήματα που πρέπει να διευθετηθούν μέσα από διάλογο και διαπραγματεύσεις», συμπλήρωσε, «όχι με μονομερείς ενέργειες που αγνοούν τα δικαιώματα και τα συμφέροντα άλλων εμπλεκόμενων μερών».

Ακόμη, ο Αμερικανός πρεσβευτής είπε ότι «το ισχυρό μήνυμα που προέκυψε» από την «πολύ πετυχημένη επίσκεψη» του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στην Ουάσιγκτον ήταν ότι ΗΠΑ και Ελλάδα «συμφωνούν να συνεχίσουν να εργάζονται για να πετύχουν μια πιο φυσιολογική σχέση στο Αιγαίο και στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο».

Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη

Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω τη συζήτησή μας με ένα θέμα που έχει μονοπωλήσει το δημόσιο διάλογο τους τελευταίους τρεις μήνες. Μιλάω για το Τουρκο-Λιβυκό μνημόνιο. Τι θα γινόταν εάν η Άγκυρα κάνει πράξη τις δηλώσεις της και ξεκινούσε την ερευνητική δραστηριότητα σε μια περιοχή ας πούμε νότια της Κρήτης. Σε αυτή την περίπτωση, φοβάστε μια ενδεχόμενη κλιμάκωση; Ή ένα στρατιωτικό επεισόδιο;

Τζέφρι Πάιατ: Επιτρέψτε μου να ξεκαθαρίσω δυο πράγματα: Πρώτον, θα προσπαθήσουμε να αποφύγουμε τα υποθετικά σενάρια για το μέλλον. Όμως η Ουάσιγκτον έχει μιλήσει πολύ ξεκάθαρα για το ίδιο το Μνημόνιο, το οποίο θεωρούμε αποσταθεροποιητικό για την περιοχή κι έχω επίσης ξεκαθαρίσει την νομική ερμηνεία των ΗΠΑ για την υπόθεση, συμπεριλαμβανομένου και του ότι, το Μνημόνιο δεν ακυρώνει τα δικαιώματα που έχει η Ελλάδα στην περιοχή, που απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας. Αυτά είναι ζητήματα που πρέπει να διευθετηθούν μέσα από διάλογο και διαπραγματεύσεις. Όχι μέσα από μονομερείς ενέργειες που αγνοούν τα δικαιώματα και τα συμφέροντα άλλων εμπλεκόμενων μερών, όπως η Ελλάδα σε αυτή την περίπτωση.

Νομίζω η άλλη βασική αρχή είναι πως η Ελλάδα και οι ΗΠΑ συμφωνούν στο να συνεχίσουν να εργάζονται για να πετύχουν μια πιο φυσιολογική σχέση στο Αιγαίο και στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο. Αυτό ήταν και το ισχυρό μήνυμα που προέκυψε από την πολύ πετυχημένη επίσκεψη του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στην Ουάσιγκτον, το οποίο επιβεβαιώθηκε από το ιστορικής σημασίας γράμμα που έστειλε ο υπουργός Εξωτερικών Πομπέο, μόλις πριν από δυο εβδομάδες, το οποίο ξεδιπλώνει ξεκάθαρα την δέσμευση της Ουάσιγκτον να σταθεί δίπλα στην Ελλάδα και να στηρίξει την ασφάλειά της, αφού συνεχίζουμε να εργαζόμαστε μαζί σε αυτή την τόσο ευαίσθητη περιοχή.

Καταλαβαίνω ότι σε μια ενδεχόμενη κλιμάκωση οι Ηνωμένες Πολιτείες θα εμπλακούν όπως έπραξαν και στο παρελθόν.

Τζέφρι Πάιατ: Νομίζω, θα αποφύγουμε τα υποθετικά σενάρια που αφορούν το μέλλον. Θα εστιάσουμε στο πώς θα εργαστούμε ώστε να στηρίξουμε τις προσπάθειες που κάνει ο πρωθυπουργός Μητσοτάκης και η κυβέρνησή του, συμπεριλαμβανομένων των συνομιλιών αυτής της εβδομάδας στην Αθήνα, των δυο αντιπροσωπειών (Ελλάδας Τουρκίας) από τα υπουργεία Άμυνας και Εξωτερικών, για να χτίσουν εμπιστοσύνη. Εκεί θέλουν να εστιάσουν οι ΗΠΑ. Θέλουμε να εστιάσουμε στην θετική προοπτική, στο πώς θα χτίσουμε μια ζώνη ευημερίας και σταθερότητας και κοινών συμφερόντων.

Οι ΗΠΑ συνεχίζουν τις προσπάθειές τους για την αποκλιμάκωση της κρίσης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας όπως είπε ο υπουργός Εξωτερικών Πομπέο στην διάρκεια της επίσκεψης του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Ουάσιγκτον;

Τζέφρι Πάιατ: Φυσικά. Είμαστε εμπλεκόμενοι και θα παραμείνουμε  εμπλεκόμενοι. Η περιοχή είναι προτεραιότητα για τις ΗΠΑ. Ήταν μεγάλο μέρος της συζήτησης μόλις δυο εβδομάδες πριν, που ήταν εδώ ο Διοικητής των Συμμαχικών Δυνάμεων του ΝΑΤΟ Στρατηγός Γουόλτερς, που επισκέφτηκε την Αθήνα και την Άγκυρα. Είναι ένα θέμα με το οποίο ασχολούμαστε σε καθημερινή βάση, στην αμερικανική διπλωματία στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου και στο Αιγαίο.

Επιτρέψτε μου μια διευκρίνιση για τις τελευταίες δηλώσεις σας. Καταλαβαίνω πως σε ό,τι αφορά στον τρόπο με τον οποίο η Αμερικανική διπλωματία ερμηνεύει το Δίκαιο της Θάλασσας, τα κατοικημένα νησιά έχουν τα ίδια δικαιώματα με τις ηπειρωτικές περιοχές. Αυτό ισχύει επίσης και για τα μη κατοικημένα νησιά; Μεγάλα ή μικρά νησιά; Όπως για παράδειγμα το Καστελόριζο;

Τζέφρι Πάιατ: Ισχύει για τα νησιά ως γενικός κανόνας. Έχει υπάρξει μεγάλη σύγχυση και δεν θέλω απόψε να προσθέσω περισσότερη σύγχυση. Αυτό στο οποίο θα ήθελα να εστιάσω, είναι στην άποψή μας πως, τα νησιά, ως γενικός κανόνας, είναι ακριβώς όπως οι ηπειρωτικές περιοχές, σε ό,τι αφορά τα δικαιώματα που απορρέουν από το Δίκαιο της Θάλασσας. Τέλος της συζήτησης.

Ναι, αλλά μιλάμε για όλα τα νησιά.

Τζέφρι Πάιατ: Για όλα τα νησιά. Θα αφήσω σε άλλους τη συζήτηση για το τι αποτελεί βραχονησίδα και τι αποτελεί νησί, αλλά τα νησιά έχουν όλα τα ίδια δικαιώματα.

Επιτρέψτε μου να μεταφέρω τη συζήτηση στη Λιβύη. Φαίνεται πως η Τουρκία συνεχώς παραβαίνει το εμπάργκο όπλων που έχει επιβάλλει η Διάσκεψη του Βερολίνου. Πώς αυτό αντανακλά στην αξιοπιστία της Τουρκίας ως μια δύναμη που εμπλέκεται στην ειρηνευτική διαδικασία, στη διαδικασία του Βερολίνου, την ώρα που χώρες όπως η Ελλάδα, ή άλλες χώρες της Βόρειας Αφρικής αποκλείονται από αυτές τις διαδικασίες;

Τζέφρι Πάιατ: Έχουμε μια ενεργή συζήτηση με την Ελλάδα για αυτά τα θέματα. Είναι κάτι για το οποίο ο υπουργός Εξωτερικών Πομπέο έχει συζητήσει με τον υπουργό Εξωτερικών Δένδια, είναι ένα θέμα για το οποίο κι εγώ είχα εκτεταμένες συζητήσεις με τους ομολόγους μου στην Αθήνα, εστιάζουμε στο πώς θα αποκλιμακωθεί η βία στη Λιβύη και καλούμε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας και των μισθοφόρων της, της Τουρκίας αλλά και των Αραβικών χωρών του κόλπου να απέχουν από τις πράξεις, συμπεριλαμβανομένων και των αποστολών οπλισμού, που βαθαίνουν τη βία και την ένταση. Υπήρξε και μια σημαντική δήλωση από την πλευρά της Ευρώπης αυτή την εβδομάδα, θα δούμε τι θα γίνει, αλλά οι ΗΠΑ εστιάζουν στο να βάλουν την διπλωματική προσπάθεια πάνω στις ράγες.

Σύμφωνα με την άποψη των ΗΠΑ, θα έπρεπε η Ελλάδα να έχει προσκληθεί, θα πρέπει να είναι ανάμεσα στις χώρες που ασχολούνται με το ζήτημα της επίλυσης του Λιβυκού;

Δεν έχουμε πάρει συγκεκριμένη άποψη επάνω στο θέμα. Αναγνωρίζουμε πως η Ελλάδα έχει σημαντικά συμφέροντα, η Διάσκεψη του Βερολίνου δεν ήταν ένα γεγονός υπό την αιγίδα των ΗΠΑ, είναι ένα θέμα για το οποίο θα πρέπει να απευθυνθείτε στους Ευρωπαίους συμμάχους σας και νομίζω είναι σημαντικό πως ο υπουργός Εξωτερικών Δένδιας συμμετείχε ενεργά και νομίζω υπήρξε ένα καθαρό μήνυμα από την Ευρωπαϊκή Ένωση, από το Συμβούλιο υπουργών αυτή την εβδομάδα. Ας περιμένουμε λοιπόν να δούμε τι θα συμβεί στο επόμενο διάστημα. Έχω ακούσει πολύ ξεκάθαρα μηνύματα από κράτη όπως η Γαλλία για το συγκεκριμένο ζήτημα και εν τέλει θα πρόκειται για μια Ευρωπαϊκή απόφαση.

Ας εστιάσουμε λίγο στα θέματα της οικονομίας. Τι πρέπει να περιμένουμε σε σχέση με τις αμερικανικές επενδύσεις στην Ελλάδα; Βρίσκεστε στη χώρα εδώ και τέσσερα χρόνια πλέον, είδατε την οικονομία να επανέρχεται, υπάρχουν κάποιες χειροπιαστές επενδύσεις αμερικανικών επιχειρήσεων και σε ποιους τομείς θα τις βλέπατε;

Τζέφρι Πάιατ: Αυτή είναι μια καλή ερώτηση για τον υπουργό Γεωργιάδη και την ελληνική κυβέρνηση. Προφανώς θέλουν να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για περισσότερη ανάπτυξη, είμαστε ενθουσιασμένοι με αυτά που συμβαίνουν στον χώρο της τεχνολογίας, με εταιρείες όπως η Delloite ή η Pfizer. Ο υπουργός Άδωνις Γεωργιάδης εστιάζει με χειρουργική ακρίβεια  στα θέματα των ναυπηγείων της Ελευσίνας, χτίζοντας επάνω στο πετυχημένο παράδειγμα της Σύρου, πολλά συμβαίνουν στον τομέα του τουρισμού, στον τομέα των ακινήτων, προφανώς παρακολουθούμε με προσοχή την τελική φάση του διαγωνισμού για το  Ελληνικό, το οποίο θα είναι ένα πρότζεκτ ύψους ενός δις, που θα αλλάξει και την τουριστική εικόνα της Αττικής. Αυτό που άλλαξε δραματικά στην περίοδο που εγώ βρίσκομαι εδώ, είναι πως, δεν περνά εβδομάδα χωρίς να υποδεχθώ έναν Αμερικανό επενδυτή στο γραφείο μου, που να λέει: «φαίνεται πως συμβαίνουν αρκετά εδώ στην Ελλάδα. Μίλησε μου για αυτά». Οπότε προφανώς η Ελλάδα βρίσκεται πίσω στα ραντάρ των αμερικανών επενδυτών, η κυβέρνηση προσπαθεί να εξηγήσει πως η σωστή χρονική στιγμή για να επενδύσει κανείς είναι τώρα. Εγώ συμφωνώ. Η ώρα να έρθεις στην Ελλάδα είναι τώρα. Η κυβέρνηση έχει στείλει τα σωστά σήματα. Η Ελλάδα είναι φτηνή σε σχέση με άλλες αγορές. Δεν πρόκειται να είναι για πολύ.

Δυο χρόνια πριν, δώσατε μια συνέντευξη στον ΣΚΑΪ λέγοντας πως φοβάμαι ένα ατύχημα στο Αιγαίο. Φοβάστε ακόμη, για ένα πιθανό ατύχημα;

Τζέφρι Πάιατ: Νομίζω πως πάντα θα πρέπει να ανησυχούμε για το ρίσκο μιας λάθος εκτίμησης όταν έχουμε προηγμένης στρατιωτικής τεχνολογίας αντικείμενα να δρουν σε τόσο κοντινή απόσταση. Είμαι πιο αισιόδοξος σήμερα διότι βλέπω την πραγματικά σκληρή προσπάθεια που ο πρωθυπουργός και η κυβέρνηση καταβάλουν ώστε να χαμηλώσουν την ένταση και να δημιουργήσουν μια κανονική ατμόσφαιρα κι εκεί ακριβώς εστιάζουμε αυτή τη στιγμή.



Διαβάστε επίσης