Έως εδώ τίποτα δεν μοιάζει παράξενο. Και δεν θα ήταν εάν το ξενοδοχείο αυτό δεν είχε σταματήσει να λειτουργεί από την προηγούμενη μέρα, όπως ανακοίνωσε η διοίκησή του. Στις 31 Μαΐου το «Athens Ledra» -για τους περισσότερους «Ledra Marriott»- έβαλε τίτλους τέλους, έχοντας γράψει ένα σημαντικό μέρος της τουριστικής ιστορίας της Αθήνας…
Εκατόν πενήντα άνθρωποι εργάζονταν στο ξενοδοχείο που το 1983 λειτούργησε από τον Κύπριο επιχειρηματία Γιώργο Παρασκευαΐδη. Παρότι η λειτουργία του διεκόπη εξαιτίας οικονομικών δυσχερειών, οι εργαζόμενοι, αν και απλήρωτοι δυόμισι μήνες, αρνούνται να… βάλουν λουκέτο. Βρίσκονται εκεί όλες τις ώρες, κάνουν τις βάρδιες τους και εξυπηρετούν στο μέτρο που μπορούν τους επισκέπτες που έτυχε να φιλοξενούνται αυτές τις μέρες στο ξενοδοχείο.
Οι περισσότεροι εργάζονται εκεί 20 ή 30 χρόνια και το αγαπούν σαν το δεύτερο σπίτι τους. Όπως ο Γιάννης Θεοδούλου, που εργάστηκε ακόμη και στο χτίσιμό του. «Ηρθα τον Ιούλιο του 1979, ως οικοδόμος. Εργάστηκα από τον σκελετό μέχρι την ολοκλήρωσή του και στη συνέχεια προσλήφθηκα στο τμήμα συντήρησης του ξενοδοχείου ως ηλεκτρολόγος, με μεικτό μισθό 28.000 δραχμές», λέει συγκινημένος στο «Εθνος της Κυριακής».
Θυμάται τη μία και μοναδική φορά που συνάντησε τον ιδιοκτήτη μέσα στην οικοδομή. «Είχε έρθει ο μακαρίτης Γιώργος Παρασκευαΐδης για να δει πώς πάει η κατασκευή. Θυμάμαι ήταν Νοέμβριος και είχαμε ανάψει φωτιά. Τότε εκείνος κάθισε πάνω σε έναν κουβά και ζήτησε από κάποιον εργοδηγό να πάει να φέρει ρέγκα, κρασί και ένα κρεμμύδι για να βάλουμε στο κάρβουνο και να φάμε. Ηταν ένας πολύ απλός άνθρωπος, έτσι τον θυμάμαι».
Συμφωνία για το όνομα «Ledra»
Το «Ledra» δεν μπήκε τυχαία δίπλα στο «Marriott». «Ηταν ο όρος που έθεσε ο ιδιοκτήτης για να κλείσει τη συμφωνία με τους Αμερικανούς. Λήδρα, ήταν μία αρχαία πόλη της Κύπρου, στη θέση της σημερινής Λευκωσίας, και αν το συνδυάσει κανείς και με το θρυλικό ξενοδοχείο “Ledra Palace”, που είχε χτιστεί στην “πράσινη γραμμή”, καταλαβαίνει γιατί ο Παρασκευαΐδης που αγαπούσε τον τόπο του ήθελε το ξενοδοχείο να έχει αυτό το όνομα», λέει στο «Εθνος» ο Τάσος Τσώκος, εργαζόμενος από το 1985.
Το «Athens Ledra» δεν ήταν ακόμη ένα ξενοδοχείο της Αθήνας, αλλά ήταν το «μαγαζί γωνία».
Ετσι το αποκαλούν οι εργαζόμενοί του. Πάνω στη λεωφόρο Συγγρού, σε μικρή απόσταση από το κέντρο και την Ακρόπολη, το ξενοδοχείο λειτούργησε «κάτω από την ομπρέλα» της αλυσίδας «Marriott» έως το 2013.
«Το ξενοδοχείο είχε τις προδιαγραφές που είχαν θέσει οι Αμερικανοί. Ηταν ίσως το πιο σύγχρονο της δεκαετίας του ’80, κυρίως στα τεχνικά συστήματα, αλλά ήταν και πρωτοπόρο στον τρόπο που είχαν διαμορφωθεί οι χώροι του, ακόμη και στον τρόπο που έπρεπε να δουλεύουν οι εργαζόμενοί του», λέει στο «Εθνος» ο Μπάμπης Ντότσικας, πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων του «Athens Ledra».
Η αμερικανική ταυτότητα του ξενοδοχείου είχε επηρεάσει σε συγκεκριμένες περιόδους τη λειτουργία του. «Ο πόλεμος στον Περσικό Κόλπο το 1990 είχε μειώσει δραματικά τον αριθμό των επισκεπτών που τότε κατά βάση ήταν Αμερικανοί. Σε σημείο που για ένα διάστημα οι εργαζόμενοι έρχονταν χωρίς να έχουν αντικείμενο δουλειάς», λέει ο κ. Ντότσικας. Αλλά και μέσα στη δεκαετία του ’90 το ξενοδοχείο δεχόταν συχνά τηλεφωνήματα για βόμβα στο κτίριο.
«Ηταν φόβος και τρόμος τότε αυτά τα τηλεφωνήματα και έπρεπε άμεσα να εκκενώνουμε το ξενοδοχείο. Ευτυχώς πάντοτε αποδεικνύονταν φάρσα, ωστόσο ο φόβος υπήρχε κάθε φορά, γιατί η τρομοκρατία εκείνη την περίοδο ήταν έντονη στη χώρα μας», λέει ο Τάσος Τσώκος.
Το εστιατόριο – θρύλος
Κατεβαίνοντας τα σκαλιά του ξενοδοχείου αποκαλύπτεται ο μύθος του… Εκεί βρίσκεται το «Kona Kai», το εστιατόριο που έγραψε ιστορία στην Αθήνα. Οχι μόνο γιατί ήταν το πρώτο πολυνησιακό εστιατόριο της πόλης που έμαθε στους Αθηναίους το σούσι και το τενπαγιάκι. Οχι γιατί οι σερβιτόροι του φορούσαν τα χαβανέζικα πουκάμισα κόντρα στην κλασική στολή που φορούσαν τα… γκαρσόνια των άλλων πολυτελών εστιατορίων.
Αλλά γιατί σε αυτό τον αυθεντικό χώρο, που έμεινε αναλλοίωτος επί 30 ολόκληρα χρόνια, άφησαν το αποτύπωμά τους οι διασημότεροι Ελληνες και ξένοι – καλλιτέχνες, επιχειρηματίες και αθλητές.
Κάποιοι από τους παλαιότερους εργαζομένους του ξενοδοχείου κρατούν αρχείο με τα πιο γνωστά ονόματα που πέρασαν από το εστιατόριο.
Ανάμεσα στους μουσικούς, οι «U2», ο Φιλ Κόλινς, ο Μπομπ Ντίλαν, οι «Depeche Mode», η Τίνα Τάρνερ, ο Χάρι Μπελαφόντε, ο Λουτσιάνο Παβαρότι, η Μπόνι Τάιλερ, οι «Iron Maiden», οι «Scor-pions», ο «Bryan Adams», ο Μαρκ Αλμοντ, ο Ντέμης Ρούσσος, ο Μπράιαν Μέι.
Οι μεθυσμένοι και άτακτοι UB40
Εκείνοι όμως που άφησαν την πιο έντονη ανάμνηση στο προσωπικό ήταν τα μέλη του βρετανικού συγκροτήματος «UB40». Οι μαρτυρίες λένε πως ένα βράδυ που βρίσκονταν στο Bali Lounge μέθυσαν και λίγο έλειψε… να τα σπάσουν! Προηγουμένως τους είχε ειρωνευτεί ένας Ολλανδός πελάτης του ξενοδοχείου και εκείνοι τον απείλησαν σηκώνοντας ένα σκαμπό στον αέρα. Χρειάστηκε η παρέμβαση ανθρώπου της ασφάλειας για να τους ηρεμήσουν τα πνεύματα? Και ηθοποιοί, όπως ο Αντονι Κουίν, η Κάθλιν Τέρνερ, ο Κρίστοφερ Λι, ο Ντέιβιντ Χάσελχοφ, πέρασαν από το «Kona Kai » για να δοκιμάσουν το διάσημο μάνγκο μπιφ και το τεριάκι.
Ποιος… Μπομπ Ντίλαν;
Ο μεγαλύτερος ντόρος -θυμούνται οι εργαζόμενοι- έγινε στα τέλη του ’80, με τον Ronn Moss, τον πρωταγωνιστή της τότε δημοφιλούς σειράς «Τόλμη και Γοητεία». «Δεν φαντάζεστε τι γινόταν έξω από το ξενοδοχείο… Είχαν συγκεντρωθεί νεαρά κορίτσια αλλά και μεγαλύτερες σε ηλικία γυναίκες και μας ζητούσαν από τα σεντόνια μέχρι τα μαχαιροπίρουνα, τα οποία χρησιμοποίησε ο ηθοποιός. Μου είχε κάνει εντύπωση που την ίδια ώρα πάνω στην πισίνα βρισκόταν ο Μπομπ Ντίλαν, ωστόσο κανείς δεν ασχολήθηκε μαζί του», θυμάται η Ξένια Αγγελοπούλου, εργαζόμενη επί 28 χρόνια στο «Athens Ledra».
«Πόσες υπογραφές έχουν πέσει μέσα στο ?Kona Kai ?, πόσα χέρια έχουν δοθεί για να κλειστούν συνεργασίες ανάμεσα σε καλλιτέχνες, επιχειρηματίες και αθλητές», λέει ο Τάσος Τσώκος, που εργαζόταν εκεί ως σερβιτόρος από τον Αύγουστο του 1985. «Θυμάμαι τον Σαουδάραβα μεγιστάνα Αντνάν Κασόγκι, τον άνθρωπο που βρισκόταν πίσω από όλες τις μεγάλες συμφωνίες αγοραπωλησίας όπλων, να κάθεται στο χώρο του Τεπανγιάκι, με τον σεφ να μαγειρεύει μπροστά του και την ίδια στιγμή κάποιος που είχε φέρει μαζί του να του κάνει μασάζ κάθε φορά που σταματούσε να τρώει».
Σκίτσα σε χαρτοπετσέτα
«Ηταν σημείο αναφοράς το εστιατόριο, όποιος ήθελε ο καλεσμένος του να περάσει καλά, θα τον έφερνε στο “Kona Kai”», λέει ο Δήμος Λούζης, ο οποίος εργάστηκε επί 27 χρόνια ως σερβιτόρος και μπάρμαν. Εχει τις καλύτερες αναμνήσεις από τον ζωγράφο Γιάννη Τσαρούχη που άφηνε στους σερβιτόρους κάθε φορά ένα σκίτσο πάνω σε μία χαρτοπετσέτα με την υπογραφή του.
Βίκυ Κατεχάκη
Φωτογραφίες: Θάλεια Γαλανοπούλου
Αλλαγή ονόματος
Το όνομα του εστιατορίου «Kona Kai», άλλαξε το 2013, όταν η «Marriott» διέκοψε τη συνεργασία της με τον Ομιλο Παρασκευαΐδη. Και δεν ήταν μόνο το εστιατόριο που άλλαξε όνομα, αλλά ολόκληρο το ξενοδοχείο. Κάποιοι εργαζόμενοι ένιωσαν τότε να χάνουν τη γη κάτω από τα πόδια τους.
Πηγή: Εφημερίδα Έθνος της Κυριακής