– «Και πόσο θα πληρώσω φόρο στη Ρουμανία αν κάνω τζίρο 80.000 Ευρώ και έχω κέρδη 30.000 Ευρώ;»
– «Από 800 ως 2.400 Ευρώ, ανάλογα με το πόσους υπαλλήλους έχεις. Χωρίς υπαλλήλους, 3% επί του τζίρου, με έναν υπάλληλο 2% επί του τζίρου και με δύο υπαλλήλους 1% επί του τζίρου»
– «Τέλεια. Εμένα με συμφέρει, όμως η χώρα τι κερδίζει από αυτό; Φαντάζομαι τα έσοδά τους είναι στο μηδέν…»
– «Τα έσοδά τους σπάνε κάθε ρεκόρ και κάθε μείωση των φόρων τα αυξάνει περαιτέρω»
– «Τότε;»
– «Κατέβασαν τον ΦΠΑ στα τρόφιμα από το 24% στο 9%. Αυξήθηκε η κατανάλωση, η φοροδιαφυγή δεν έχει νόημα, ο ελεγκτικός μηχανισμός κινήθηκε. Μείωσαν τον γενικό ΦΠΑ από το 24% στο 20% και χιλιάδες προϊόντα και υπηρεσίες έγιναν πιο φθηνά. Ο ΦΠΑ στα ακίνητα (ως 101.000 Ευρώ) είναι 5% και οι υπόλοιποι φόροι ακινήτων κάτω του 3%. Για αυτό και πλέον είναι σπάνιο να μη δηλωθούν όλες οι αξίες. Αν οι φόροι είναι χαμηλοί, γιατί κάποιος να ρισκάρει να κλέψει; Είναι και δίκαιο για τους πολίτες».
– «Και με 1 – 3% φόρο τι κερδίζει το κράτος;»
– «Το κράτος εισπράττει ένα ποσό αντί να έχει άπειρες μικρές εταιρίες που θα δηλώνουν ζημίες. Κερδίζει και ο μικρός, που γίνεται ανταγωνιστικός απέναντι στον κολοσσό. Για τζίρους πάνω από 100.000 Ευρώ πληρώνεις 16% επί των κερδών, οπότε αν μεγαλώσεις περνάς σε άλλη κατηγορία»
– «Προκαταβολή φόρου; Έκτακτη εισφορά; Τα υπόλοιπα;»
– «Δεν υπάρχουν υπόλοιπα στη Ρουμανία. Πληρώνεις τον φόρο σου και τελειώνεις»
– «Και κάθε πότε αλλάζουν;»
– «Από την 01.01.2005 το 16% είναι σταθερό. Το ίδιο και το 3% για τις μικρές εταιρίες από το 2009, αν δεν κάνω λάθος»
– «ΤΕΒΕ, ΟΑΕΕ;»
– «Αν θες, προσλαμβάνεσαι ως υπάλληλος στην εταιρία σου. Αν όχι, δεν πληρώνεις κάτι άλλο».
– «Δηλαδή είναι όλα τέλεια εκεί;»
– «Όχι, απλά με αυτόν τον τρόπο ανέβασαν έσοδα και ΑΕΠ, ξεπερνώντας γρήγορα την κρίση».
Μειώνοντας τους φόρους…
Οι Ρουμάνοι αντιμετώπισαν διαφορετικά την κρίση. Αντί να επιβάλλουν φόρους επί φόρων, κυρίως απέλυσαν δημοσίους υπαλλήλους και περιέκοψαν κρατικές δαπάνες, για αυτό και μέσα σε λίγα χρόνια αποπλήρωσαν το ΔΝΤ και έκλεισαν το δάνειό του.
Κράτησαν τη φορολογία για τις μικρές εταιρίες στο 1 – 3% και σταδιακά άρχισαν να μειώνουν όλους τους φόρους, κάτω και από τα επίπεδά τους πριν την κρίση. Την ίδια ώρα κυνηγούν απηνώς τη φοροδιαφυγή, φυλακίζουν δεκάδες πολιτικούς, εκατοντάδες επιχειρηματίες και φοροφυγάδες, δημεύουν περιουσίες και περνούν το μήνυμα πως «αν δεν πληρώσεις αυτούς τους χαμηλούς φόρους, θα μπλέξεις άσχημα».
…αυξάνεις τα έσοδα!
Το πρώτο τετράμηνο του 2015 ο γενικός ΦΠΑ ήταν στο 24%, το ίδιο και ο ΦΠΑ στα τρόφιμα. Πέρσι το μέρισμα φορολογούνταν με 16%. Το πρώτο τετράμηνο του 2016 ο γενικός ΦΠΑ ήταν στο 20%, ενώ ο ΦΠΑ στα τρόφιμα υποχώρησε στο 9% ήδη από την 01.06.2015, ενώ το μέρισμα φορολογείται με 5%. Με βάση την «Ελληνική λογική», θα υποθέσει κάποιος ότι τα έσοδα κατέρρευσαν.
Για να δούμε τους βασικούς δείκτες εσόδων1:
(4,5 Ron = 1 Ευρώ)
– Ο κρατικός προϋπολογισμός εισέπραξε 47,01 δις Ron, 187 εκ. Ron περισσότερα από το 2015 και 6% πάνω από τον φετινό στόχο
– Εισπράχθηκαν 6,93 δις Ron φόροι επί των κερδών, 746 εκ. Ron περισσότερα από το 2015 και 7% πάνω από τον στόχο
– Οι φόροι εισοδήματος ανήλθαν στα 8,73 δις Ron, 301 εκ. Ron πάνω από το 2015 και 5% πάνω από τον στόχο
– Τα έσοδα από τον ΦΠΑ έπεσαν από τα 19,69 στα 17.97 δις Ron (κάτω 9%) παρά τις πολύ μεγάλες μειώσεις και είναι 2% πάνω από τον στόχο, με προοπτική το 2017 να φτάσουν στα επίπεδα του 2015.
– Οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης σε καύσιμα, τσιγάρα κλπ αυξήθηκαν κατά 2%, από τα 8,10 στα 8,23 δις Ron, 3% κάτω από τον στόχο.
– Τα «υπόλοιπα έσοδα» αυξήθηκαν με 13% σε σχέση με πέρσι, από τα 4,08 στα 4,63 δις Ron, 38% πάνω από τον στόχο.
Ίδιο ΑΕΠ, ίδια περίπου έσοδα, πολύ χαμηλότεροι φόροι
– Το 2016 η Ρουμανία θα φτάσει τα 166 – 168 δις Ευρώ ΑΕΠ, έχοντας αύξηση κατά 4,2%, ενώ αύξηση προβλέπεται και του χρόνου. Το Ελληνικό ΑΕΠ είναι περίπου στα 170 – 175 δις Ευρώ.
– Τα ετήσια φορολογικά έσοδα είναι πλέον περίπου τα ίδια και στις δύο χώρες, ενώ και οι δύο έχουν μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης, μιας και έχουν έσοδα ύψους 33% του ΑΕΠ τους (έναντι του 40 – 45% στην Ευρώπη).
Η μεγάλη διαφορά είναι ότι στη Ρουμανία αυτό επιτυγχάνεται με υπο-πολλαπλάσιους φόρους σε σχέση με την Ελλάδα, με κυνήγι της φοροδιαφυγής και εμφανές παράδειγμα τη σκληρή αντιμετώπιση της διαφθοράς.
«Είναι λοιπόν όλα τέλεια στη Ρουμανία;» θα ρωτήσει κάποιος. Σίγουρα όχι, αλλά η βελτίωση είναι συνεχής και όλοι οι ξένοι «θεσμοί» προβλέπουν μεγάλη αύξηση του ΑΕΠ και του βιοτικού επιπέδου τα επόμενα χρόνια.
Υπάρχει και άλλος δρόμος, αυτό είναι το μόνο σίγουρο.
1. Πηγή: Εθνική Στατιστική Υπηρεσία, www.ins.ro
* Ο κ. Ηλίας Π. Παπαγεωργιάδης είναι Διευθύνων Σύμβουλος της MORE Group, Πρόεδρος του Ρουμανικού Συνδέσμου Βιομάζας και Βιοαερίου, Αντιπρόεδρος της ProAgro (της Ρουμανικής «ΠΑΣΕΓΕΣ») και μέλος του ΔΣ του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Βιομάζας (ΑΕΒΙΟΜ).