Πριν από περισσότερα από 6.000 χρόνια σε μια περιοχή στη νοτιοδυτική κομητεία του Γουΐλτσιρ η πτώση ενός δέντρου είχε ως αποτέλεσμα να χτιστεί ένα από τα πρώτα σπίτια σε ολόκληρη την Αγγλία.
Σύμφωνα με τον Ντέιβιντ Ζακ, αρχαιολόγο στο Πανεπιστήμιο του Μπάκιγχαμ, στις ακάλυπτες ρίζες αυτού του πεσμένου δέντρου συσσωρεύθηκε λάσπη με αποτέλεσμα να μετατραπούν με τον καιρό σε μια συμπαγή επιφάνεια, παρόμοια με τοίχο. Σε κοντινή απόσταση, φαίνεται πως κάποιος τοποθέτησε ένα δοκάρι μέσα σε μια οπή, και αυτό ενδέχεται να αποτελούσε το υποστήριγμα μιας σκεπής από καλάμια ή δέρματα ζώων για προστασία από τη βροχή.
Πρόσφατα, κατά την τελευταία ανασκαφή στην εν λόγω περιοχή που ονομάζεται Μπλικ Μιντ (Blick Mead), ο κ. Ζακ και η ομάδα του αναζήτησαν στοιχεία για αυτό το «σπίτι». Εντόπισαν μια εστία με σπασμένα από τη θερμότητα κομμάτια πυρόλιθου, τμήματα οστών, κοπτικά εργαλεία και δοχεία με ώχρα.
«Εχει φασαρία εδώ. Υπάρχουν άνθρωποι εδώ που κάνουν πράγματα. Οπως εμείς» δήλωσε ο βρετανός αρχαιολόγος προσπαθώντας να φανταστεί την καθημερινότητα των ανθρώπων που ζούσαν εκεί το 4300 π.Χ. Η είδηση όμως δεν είναι αυτή αλλά το γεγονός ότι σε απόσταση μικρότερη των δύο χιλιομέτρων βρίσκεται το περίφημο Στόουνχετζ.
Κυνηγοί, αγρότες και χτίστες μνημείων
Ο Ντέιβιντ Ζακ υποστηρίζει πως το «σπίτι» που εντοπίστηκε στο Μπλικ Μιντ αποτελεί τμήμα της ιστορίας του επιβλητικού και μυστηριώδους μεγαλιθικού μνημείου που δεσπόζει στην ύπαιθρο του Γουΐλτσιρ. Παρότι είναι σίγουρο πως όλοι όσοι έζησαν γύρω από αυτό το «σπίτι» ούτε είδαν ούτε συμμετείχαν στην ανέγερση του Στόουνχετζ, ο βρετανός αρχαιολόγος θεωρεί πως όλα όσα εντοπίστηκαν εκεί σχετίζονται με τη μετακίνηση, από περιοχή σε περιοχή, των κυνηγών – συλλεκτών οι οποίοι στη συνέχεια έγιναν αγρότες και μετά έχτισαν το Στόουνχετζ και άλλα προϊστορικά μνημεία.
«Αυτό είναι το πρώτο άγνωστο κεφάλαιο του Στόουνχετζ» προσδιόρισε ο Ντέιβιντ Ζακ.
Αποτελεί όμως γεγονός ότι τα αναπάντητα ερωτήματα σχετικά με αυτό το μοναδικό προϊστορικό μνημείο είναι πολλά. Ανά τις δεκαετίες οι αρχαιολόγοι κατέγραψαν τους ογκολίθους του, αποπειράθηκαν να εξηγήσουν τη σημασία του με βάση τη θέση των ογκολίθων αυτών και εξέτασαν οστά ανθρώπων αλλά και ζώων που εντοπίστηκαν εκεί. Ανακάλυψαν επίσης σημαντικά στοιχεία για άλλα μνημεία στην ευρύτερη περιοχή – ταφικούς θαλάμους, έναν τεχνητό λόφο ύψους 40 μέτρων ο οποίος είναι γνωστός ως Λόφος του Σίλμπουρι και αρκετά κυκλικά οικοδομήματα. Μια εναέρια έρευνα που πραγματοποιήθηκε το μακρινό 1925 είχε ως αποτέλεσμα να εντοπιστεί ένα ακόμη κυκλικό μνημείο το οποίο αποτελείται από μεγάλα κομμάτια ξύλου, το Γούντχετζ όπως αποκαλείται σήμερα, το οποίο βρίσκεται περίπου τρία χιλιόμετρα μακριά από το Στόουνχετζ. «Το λίθινο μνημείο είναι μεν χαρακτηριστικό», ανέφερε ο Βόλφγκανγκ Νεουμπάουερ, διευθυντής του Ινστιτούτου Αρχαιολογικής Αναζήτησης και Εικονικής Αρχαιολογίας της Βιέννης, «αλλά αποτελεί μικρό τμήμα ενός ευρύτερου συμπλέγματος».
Τόπος μυστηρίου, η «γη των νεκρών»
Οι ειδικοί ξέρουν πως η κατασκευή του Στόουνχετζ ξεκίνησε γύρω στο 2600 π.Χ. αλλά έπειτα από πολλές δεκαετίες ερευνών και υποθέσεων εξακολουθούν να μη γνωρίζουν για ποιον λόγο ακριβώς χτίστηκε αυτό το μοναδικό μνημείο.
Εκτιμάται πάντως πως ήταν ένας τόπος λατρείας – «η γη των νεκρών», σύμφωνα με τονΜάικλ Πάρκερ Πίρσον από το Πανεπιστημιακό Κολέγιο του Λονδίνου – και η πιο ενδιαφέρουσα απόδειξη υπέρ της εν λόγω υπόθεσης βρίσκεται δίπλα ακριβώς στο Στόουνχετζ: τρεις μεγάλες οπές στις οποίες στερεώνονταν μεγάλοι, παρόμοιοι με τοτέμ, κορμοί δέντρων. Τα κάρβουνα και τα κόκαλα που βρέθηκαν στις οπές χρονολογούνται μεταξύ του 8000 και του 7000 π.Χ. «Αυτό εγείρει το ερώτημα: Υπήρχε στην ευρύτερη περιοχή ένας σημαντικός τόπος λατρείας πολύ πριν από το Στόουνχετζ; Μια μέρα θα μπορέσουμε να απαντήσουμε» προσδιόρισε ο Μάικλ Πάρκερ Πίρσον.
Ως και την ανασκαφή στο Μπλικ Μιντ, οι οπές αυτές θεωρούνταν τα αρχαιότερα ευρήματα στην ευρύτερη περιοχή. Αλλά ο Ντέιβιντ Ζακ ανακοίνωσε πως ορισμένα οστά ζώων που ανακάλυψε στο Μπλικ Μιντ χρονολογούνται από το 7500 π.Χ. Δηλαδή είναι σύγχρονες με τις τρεις οπές του Στόουνχετζ.
Παρότι η συσχέτιση μεταξύ των δύο γεγονότων είναι καθαρά υποθετική, ο Ντέιβιντ Ζακ δεν αποκλείει να ήταν το Μπλικ Μιντ ο τόπος κατοικίας των ανθρώπων που κατασκεύασαν τα τοτέμ του Στόουνχετζ και ελπίζει πως θα μπορέσει να συνεχίσει τις ανασκαφές στην ευρύτερη περιοχή αναζητώντας πλέον όχι μόνο ένα σπίτι αλλά ένα ολόκληρο χωριό. «Αυτοί οι άνθρωποι είναι οι πρώτοι Βρετανοί. Πιστεύω ότι βρήκαμε το λίκνο του Στόουνχετζ»ανέφερε χαρακτηριστικά.
