Τελειωμένη υπόθεση με τον έναν ή τον άλλον τρόπο δείχνει η πώληση μονάδων της ΔΕΗ, εφόσον φυσικά κλείσει η συμφωνία και στα υπόλοιπα θέματα, και το μόνο που απομένει είναι να καθοριστούν το μείγμα και το ποσοστό πώλησης του δυναμικού της Επιχείρησης.
Αυτό προκύπτει με βάση τα όσα λέει στα «ΝΕΑ» κυβερνητικός παράγοντας κάνοντας λόγο για αμοιβαίες υποχωρήσεις στο θέμα της ΔΕΗ που οδηγούν σε ένα είδος συμβιβασμού με τους δανειστές, «πολιτικά διαχειρίσιμου» όπως ο ίδιος πιστεύει.
Απειλούνται οι πολιτικές αντοχές
Τις πολιτικές αντοχές της κυβέρνησης απειλεί το θέμα ΔΕΗ, με ορατό τον κίνδυνο να προκαλέσει τριγμούς στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ όταν και εφόσον η συμφωνία έρθει στη Βουλή. Στην πραγματικότητα, η κυβέρνηση μετρά αντιδράσεις, επιχειρεί να συσπειρώσει τους βουλευτές της με άξονα τον «αγώνα» να μην πουληθούν καλές παρά μόνο γηρασμένες μονάδες της ΔΕΗ και έχει ήδη ξεκινήσει τα μασάζ.
Ούσα με το ένα χέρι πάνω από το χαρτί αποδοχής της συμφωνίας για τα ενεργειακά, η ηγεσία της κυβέρνησης ψάχνει εναγωνίως τρόπο να τη «σερβίρει» στο εσωτερικό τού ΣΥΡΙΖΑ. Πρώτο μασάζ επιχείρησε χθες ο Γιώργος Σταθάκης στη συνδικαλιστική παράταξη της ΓΕΝΟΠ που μετά τη συνάντηση προανήγγειλε απεργιακές κινητοποιήσεις και καταλήψεις, αφού ο υπουργός Ενέργειας επιβεβαίωσε ότι η κυβέρνηση συζητά την πώληση λιγνιτικών μονάδων. Στη συνέχεια ο υπουργός είδε τους βουλευτές Φλώρινας (και της ΝΔ) λέγοντας «δεχόμαστε ασφυκτικές πιέσεις, η κατάσταση είναι δύσκολη, δεν θα παραδοθούμε άνευ όρων».
Επίσης δεν είναι τυχαίο ότι ο υπουργός Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης έχει προγραμματίσει για σήμερα Τρίτη συνάντηση με τους πέντε κυβερνητικούς βουλευτές της Δυτικής Μακεδονίας, (Κοζάνη, Φλώρινα) όπου και η ενεργειακή καρδιά της ΔΕΗ, προκειμένου να τους ενημερώσει και να τους κάνει το απαραίτητο «μασάζ». Ερώτημα φυσικά είναι η στάση που θα τηρήσει ο υπουργός Εσωτερικών Πάνος Σκουρλέτης, σημαία του οποίου ήταν και παραμένει η μη πώληση μονάδων της ΔΕΗ. Απομένει σήμερα ένα τρίτο μασάζ, πάλι από τον Σταθάκη στους βουλευτές ΣΥΡΙΖΑ του Νομού Κοζάνης (Δημητριάδης, Μουμουλίδης, Θεοφύλακτος, Ντζιμάνης) και τον περιφερειάρχη Θεόδωρο Καρυπίδη, προκειμένου να τους ενημερώσει για τις εξελίξεις.
Στο διά ταύτα, η ελληνική πλευρά φαίνεται να έχει υποχωρήσει από την αρχική της γραμμή να πουλήσει μόνο «σαπάκια», δηλαδή λιγνιτικά εργοστάσια που αποσύρονται μέσα στην τριετία 2018-2020, όπως οι μονάδες Αμύνταιο 1 & 2 και Καρδιά 1, 2, 3, και 4. Αντίθετα, και υπό την ισχυρή πίεση των δανειστών, φαίνεται πλέον να συζητά, δίχως να έχει ακόμη συμφωνήσει, την ένταξη στο μείγμα και κάποιων από τις δύο πιο σύγχρονες λιγνιτικές μονάδες, δηλαδή τη Μελίτη 1 στη Φλώρινα (εγκαινιάστηκε το 2006, και επρόκειτο να ενταχθεί στο σχήμα με τους Κινέζους της CMEC) και τον Αγιο Δημήτριο 5 στην Πτολεμαΐδα (αποσύρεται το 2040).
Προσπαθούν να κερδίσουν… μήνες!
Στο επίσης βασικό πολιτικό θέμα που καίει την κυβέρνηση, δηλαδή πώς θα καταφέρει να σπρώξει όσο πιο μακριά γίνεται μέσα στο 2018, τα πρώτα πωλητήρια, η ελληνική πλευρά κερδίζει μάλλον κάποιους μήνες περιθώριο, αφού φαίνεται ότι έχει συμφωνηθεί με τους θεσμούς το εξής χρονοδιάγραμμα: Εναρξη market test τον Σεπτέμβριο προκειμένου να διαπιστωθεί το ενδιαφέρον εγχώριων και ξένων ομίλων για τις προς πώληση μονάδες, νομοθετική ρύθμιση ώς το τέλος Δεκεμβρίου που θα καθορίσει τον τελικό αριθμό και την σύνθεση του πακέτου (ή πακέτων) μονάδων και εφαρμογή της διαδικασίας πώλησης τον Ιούνιο του 2018.
Στην πραγματικότητα, παρότι η ΓΕΝΟΠ προειδοποιεί ήδη με καταλήψεις μονάδων, και αρκετοί βουλευτές του κυβερνητικού μπλοκ κάθονται σε αναμμένα κάρβουνα, αρκετοί υπουργοί θεωρούν ότι η πώληση μονάδων όπως και συνολικά η συμφωνία είναι πολιτικά διαχειρίσιμες, προσδοκώντας πάντα και μια «πύρρειο νίκη» στα εργασιακά ή αλλού.
Σύμφωνα επίσης με την ίδια πηγή, «η τρόικα φαίνεται να κάνει πίσω και από την απόλυτη θέση για εκποίηση του 40% του λιγνιτικού και υδροηλεκτρικού δυναμικού της ΔΕΗ». Τόσο το πρώτο όμως όσο και το δεύτερο μένει να επιβεβαιωθούν. Οπως άλλωστε παραδέχεται και η πηγή μας, «η πίεση για το 40% δεν έχει καμφθεί εντελώς».
Οσο για τα υδροηλεκτρικά, πηγές της ελληνικής πλευράς επιμένουν ότι η συζήτηση στις Βρυξέλλες έγινε αποκλειστικά στη βάση της απόφασης του Ευρωδικαστηρίου για πρόσβαση τρίτων στα λιγνιτικά αποθέματα της χώρας. Είναι όμως γνωστή η μέχρι πρότινος πίεση των δανειστών να συμπεριληφθούν στο πακέτο που θα πουληθεί και υδροηλεκτρικά, για τα οποία γίνεται ο καβγάς. Τόσο επειδή αυτό θα εξασφαλίσει επιτυχία στο εγχείρημα (τα υδροηλεκτρικά είναι η πιο φθηνή μορφή ενέργειας) όσο και επειδή η τρόικα πιστεύει ότι υπάρχει στρέβλωση στον τομέα διαχείρισης των νερών από τη ΔΕΗ. Στη χειρότερη περίπτωση η κυβέρνηση θα επιδιώξει να μην πουληθούν τα μεγάλα έργα του Αλιάκμονα και του Αχελώου που αποτελούν τον κορμό της υδροηλεκτρικής παραγωγής της ΔΕΗ.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, το Staff Level Agreement (εφόσον υπάρξει) θα μιλά γενικά για πώληση λιγνιτικών μονάδων δίχως να τις ονοματίζει, θα ορίζει πιθανότατα ένα ποσοστό λιγνιτικής παραγωγής της επιχείρησης που πρέπει να διατεθεί και θα παραπέμπει για τον τελικό προσδιορισμό τού προς διάθεση μείγματος στα ευρήματα του market test τον Σεπτέμβριο. Υπ’ αυτή την έννοια, μέχρι τότε όλα θα παραμένουν ανοικτά.
Aπάντηση από το Μαξίμου σε διαφωνούντες
«Αν η συμφωνία που θα φέρει η κυβέρνηση είναι μια συμφωνία που μπορεί να τη διαχειριστεί ιδεολογικά ο Τσίπρας, τότε μπορεί να τη διαχειριστεί ο κάθε βουλευτής. Κανείς δεν είναι περισσότερο ευαίσθητος ή περισσότερο αριστερός από τον πρωθυπουργό». Το Μέγαρο Μαξίμου, ενόψει επίτευξης μιας δύσκολης στην πολιτική διαχείρισή της συμφωνίας για το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης, πετάει το γάντι σε όσους έχουν αρχίσει να διατυπώνουν ενστάσεις ή σε όσους σκέπτονται να διαφωνήσουν και να διαφοροποιηθούν, προσδίδοντας στις σκέψεις ή στις κινήσεις αυτές χαρακτηριστικά σύγκρουσης κορυφής.
Ο πρωθυπουργός, στην πιο δύσκολη καμπή της διαπραγμάτευσης, παίρνει επάνω του τη διαχείριση πιθανών διαφοροποιήσεων στέλνοντας διττό μήνυμα: από τη μια δίνει κάλυψη στους βουλευτές του έναντι της πίεσης που θα δεχθούν από την κομματική βάση, βγαίνοντας ο ίδιος μπροστά και υπερασπιζόμενος τη συμβατότητα της συμφωνίας με τις ευαισθησίες και τα ιδεολογικά προτάγματα της Αριστεράς. Από την άλλη, στέλνει σαφές μήνυμα ότι οποιαδήποτε αμφισβήτηση του περιεχομένου της συμφωνίας θα εκληφθεί ως αμφισβήτηση της κυβερνητικής και κομματικής ιεραρχίας, ως αμφισβήτηση της αρχηγίας του. Με τον τρόπο αυτό το Μαξίμου επιχειρεί να εξουδετερώσει εν τη γενέσει τους και πριν λάβουν διαστάσεις τυχόν διαφοροποιήσεις, στις οποίες το τελευταίο διάστημα προσδίδονται και χαρακτηριστικά διαμόρφωσης εσωκομματικού και ενδοκυβερνητικού πόλου.
Σε αυτό τον ιδιόρρυθμο «κλεφτοπόλεμο» στο εσωτερικό της κυβέρνησης και του κόμματος, με την ανταλλαγή μηνυμάτων και την προσπάθεια κάθε πλευράς να εμφανισθεί περισσότερο συνεπής ιδεολογικά και πολιτικά με το συριζαϊκό DNA, το τελευταίο διάστημα ξεχωρίζει με τις παρεμβάσεις του ο υπουργός Εσωτερικών Π. Σκουρλέτης. Με χθεσινό άρθρο του (Εφημερίδα των Συντακτών) τάχθηκε κατά της πώλησης του 40% των μονάδων της ΔΕΗ, καλώντας την κυβέρνηση να αντιταχθεί στον «επιχειρούμενο κανιβαλισμό» της επιχείρησης. Βεβαίως, στο συγκεκριμένο ζήτημα ο κ. Σκουρλέτης έχει βρει στο παρελθόν, ως υπουργός Ενέργειας, την ολόθερμη υποστήριξη των θέσεών του από την κίνηση «53+», ενώ, παράλληλα, το θέμα της ΔΕΗ είναι δύσκολο για τους βουλευτές Κοζάνης και Φλώρινας και όχι μόνο, καθώς η διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα της επιχείρησης είναι από τα ιδεολογικά τοτέμ για πολλούς μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ. Ο υπουργός Ενέργειας Γ. Σταθάκης θα συναντηθεί σήμερα με τους βουλευτές Κοζάνης και Φλώρινας, σε μια προσπάθεια να κατευνάσει τις ανησυχίες τους. Οι διαφορετικές προσεγγίσεις στο εσωτερικό της κυβέρνησης λαμβάνουν χαρακτήρα «εμφυλίου». Ο υφυπουργός Οικονομίας Στ. Πιτσιόρλας, ο οποίος είχε συγκρουστεί με τον κ. Σκουρλέτη και ως επικεφαλής του ΤΑΙΠΕΔ, τάχθηκε (ΣΚΑΪ) υπέρ της αξιοποίησης της ΔΕΗ κατά το πρότυπο της επένδυσης της Cosco στον Πειραιά. Εάν συνεκτιμηθούν όλα αυτά, είναι περισσότερο από λογικό ο κ. Τσίπρας να επιθυμεί, στέλνοντας αυστηρό μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση, να κατασιγάσει τις φωνές διαφοροποίησης.
Μάχη στα εργασιακά
Η απόφαση του Μαξίμου να ανεβάσει τόσο τους τόνους σηματοδοτεί, παράλληλα, ότι η κυβέρνηση κινείται σε τροχιά ολοκλήρωσης της συμφωνίας και αποδοχής ενός επώδυνου συμβιβασμού. Η μάχη δίδεται στα εργασιακά, όπου ο ίδιος ο κ. Τσίπρας έχει ανεβάσει πολύ τους τόνους και προσδοκά ανταλλάγματα έναντι των υποχωρήσεων που θα κάνει η κυβέρνηση στα υπόλοιπα ζητήματα. Από το πρωθυπουργικό περιβάλλον θεωρούν ότι η 7η Απριλίου θα είναι η ημερομηνία ολοκλήρωσης της συμφωνίας σε τεχνικό επίπεδο και προς τούτο εξελίσσονται εργώδεις διαβουλεύσεις, μέσω τηλεφωνικών επικοινωνιών και ανταλλαγής ηλεκτρονικής αλληλογραφίας ανάμεσα στους άμεσα εμπλεκομένους με τη διαπραγμάτευση υπουργούς και τους εκπροσώπους των θεσμών.
Οι ίδιες πηγές υπογραμμίζουν ότι ο περιορισμός των δημοσίων παρεμβάσεων και των διαρροών τις τελευταίες ημέρες δείχνει ότι από όλες τις πλευρές υπάρχει διάθεση να κλείσει η διαπραγμάτευση τώρα. Για την Αθήνα παραμένει ο πιο «σκληρός» παίκτης το ΔΝΤ, από τη στάση του οποίου θα κριθούν, τελικά, όλα, και το οποίο θα πρέπει, όπως αναφέρουν συνεργάτες του κ. Τσίπρα, να κάνει βήματα πίσω για να επέλθει συμβιβασμός.