Για πρώτη φορά δικαίωμα ψήφου έχουν όσοι συμπληρώνουν το 17ο έτος της ηλικίας τους κατά το έτος της εκλογής, δηλαδή όσοι έχουν γεννηθεί από την 1η Ιανουαρίου 2002 και μετά.
Το εκλογικό τους δικαίωμα θα ασκήσουν για πρώτη φορά 528.997 εκλογείς, εκ των οποίων οι 17χρονοι είναι 106.760.
Οι εκλογείς μπορούν να μάθουν πού ψηφίζουν μέσω του συνδέσμου «Μάθε πού Ψηφίζεις», που βρίσκεται στην ιστοσελίδα του υπουργείου Εσωτερικών www.ypes.gr.
Εναλλακτικά μπορούν να καλέσουν στον αριθμό 213 136 1500, από τις 9 το πρωί έως τις 5 το απόγευμα. Όσοι δεν βρουν το όνομά τους, μπορούν να απευθυνθούν, μέχρι και το πέρας της ψηφοφορίας, στα δημοτολόγια του δήμου, όπου είναι εγγεγραμμένοι.
Καλό είναι να βεβαιωθούν που ψηφίζουν και όσοι ασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα στο ίδιο σχολικό συγκρότημα εδώ και πολλά χρόνια. Κι΄ αυτό διότι λόγω της μεγάλης αύξησης των εκλογικών τμημάτων, καθόσον για πρώτη φορά διεξάγονται τετραπλές εκλογές, ενδέχεται ορισμένοι να ψηφίσουν αυτή τη φορά σε διαφορετικό σχολείο από αυτό που ψηφίζουν συνήθως.
Οι 112.504 εγγεγραμμένοι ετεροδημότες ψηφίζουν στις ευρωεκλογές στον τόπο διαμονής τους, αλλά για τις αυτοδιοικητικές εκλογές θα πρέπει να μεταβούν στον δήμο όπου είναι δημότες.
Κατά την κεντρική προεκλογική συγκέντρωση του ΣΥΡΙΖΑ την Παρασκευή στο ο Πρωθυπουργός τόνισε ότι «την Κυριακή αποφασίζουμε με ποιο σχέδιο θα κινηθεί η χώρα στο μεταμνημονιακό ξέφωτο», ενώ σε πρόσφατες συνεντεύξεις του προειδοποίησε για τον κίνδυνο «ακύρωσης των μέτρων ελάφρυνσης»σε περίπτωση που οι πολίτες «τα αποδοκιμάσουν» με την ψήφο τους.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Ν.Δ. Κυριάκος Μητσοτάκης έχει ζητήσει «καθαρή νίκη». «Θέλω το βράδυ της 26ης Μαΐου να είναι ξεκάθαρο στον κάθε πολίτη ότι το πρώτο βήμα για μία μεγάλη πολιτική αλλαγή έχει γίνει» ανέφερε σε πρόσφατη συνέντευξή του.
Με ενδιαφέρον αναμένεται και το ποσοστό στο οποίο θα διαμορφωθεί η αποχή από τις κάλπες, αλλά και τα ποσοστά που θα συγκεντρώσουν τα μικρότερα κόμματα, τα οποία και θα διαμορφώσουν τον νέο πολιτικό χάρτη.
Οσο για ένα(τρίτο) σενάριο, δηλαδή της ολικής ανατροπής στη σειρά με τον ΣΥΡΙΖΑ να βρίσκεται πρώτος και τη ΝΔ δεύτερη; Κανένας σώφρων δημοσκόπος δεν θα ποντάριζε τα λεφτά του σε αυτό γιατί η κατάταξη «παραμένει ίδια για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα». Ούτε όμως εκείνο της ευρύτατης διαφοράς έχει – για να το πούμε στοιχηματικά – πια μεγάλη απόδοση μιας και στα τελευταία γκάλοπ η μεγαλύτερη καταγεγραμμένη διαφορά είναι 8%.
Ο συριζαϊκός πόθος του 4%
Στην επίσημη γαλάζια προσέγγιση οποιοδήποτε αποτέλεσμα πάνω από το 3,84% – με το οποίο είχε νικήσει ο ΣΥΡΙΖΑ το 2014 – είναι ξεκάθαρη νίκη της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Μόνο που στη συριζαϊκή θεώρηση μια διαφορά κοντά στο 4% μπορεί να πλασαριστεί ως νίκη του κυβερνώντος κόμματος. Επειδή, θα έχουν την ευχέρεια να διατείνονται πως κατόρθωσαν να μειώσουν την απόστασή τους από τη ΝΔ από τα διψήφια ποσοστά στα όρια σχεδόν του στατιστικού λάθους. Αρα, θα μπορούν να μιλούν για την κυβερνώσα Αριστερά που επανακάμπτει.
Στην ανεπίσημη γαλάζια προσέγγιση κυριαρχεί η ανησυχία για κάτι τέτοιο. Γι’ αυτό και έχει ήδη αποφασιστεί πως αν η διαφορά είναι έστω κι ελάχιστα πάνω από 3,84% από την ίδια κιόλας νύχτα η ΝΔ θα σκληρύνει όσο το δυνατόν περισσότερο τη στάση της. Το αίτημα για εθνικές εκλογές θα επαναλαμβάνεται ανελλιπώς επί τη βάσει της λαϊκής ετυμηγορίας που ισούται με απονομιμοποίηση της κυβέρνησης. Οι νεοδημοκράτες φαίνεται να στοιχηματίζουν και σε μια διαφοροποίηση της στάσης των Ευρωπαίων προκειμένου να δυσκολέψει η καθημερινότητα των πολιτικών τους αντιπάλων σε Μαξίμου και υπουργεία. Οχι μόνο λόγω της αλλαγής στην προεδρία της Κομισιόν, αλλά και εξαιτίας του άγραφου κανόνα που θέλει τις κυβερνήσεις σε αποδρομή να χάνουν τη φιλία των εταίρων.
Σύμφωνα, πάντως, με έμπειρο πολιτικό αναλυτή «μόνο αν η διαφορά έχει μπροστά 2 (σ.σ.: αν είναι κάτω από 3%), ο Αλέξης Τσίπρας θα έπαιρνε την απόφαση να προκηρύξει άμεσα εκλογές. Γιατί τότε θα θεωρούσε πως πραγματικά έχει momentum ανόδου». Κατά την εκτίμησή του στην περίπτωση του Πρωθυπουργού – δεδομένης της μέχρι τώρα συμπεριφοράς του σε κρίσιμες στιγμές – δύσκολα θα έχει εφαρμογή «η θεωρία του εξαναγκασμού» από τη φθορά της εξουσίας και την αντιπολιτευτική πίεση. Με άλλα λόγια, ο Τσίπρας δεν έχει δείξει να φέρεται πολιτικώς ορθολογικά. Οπότε ενδεχομένως να μην αντιδράσει όπως κάθε πρωθυπουργός θα αντιδρούσε σε μια ήττα.
Το σενάριο της «μεσαίας διαφοράς»
Οσοι έχουν εντρυφήσει στη μελέτη της τσιπρικής συμπεριφοράς αρθρώνουν ένα παρόμοιο επιχείρημα για τη διαχείριση εκ μέρους του μιας ήττας με 6 ή 7 μονάδες. «Θα εκμεταλλευθεί» λένε «την αστάθεια που έχει δημιουργήσει στη ΝΔ η απότομη δημοσκοπική πτώση, εξαιτίας της οποίας τα στελέχη της συζητούν αν μια διαφορά γύρω στο 6% από τον ΣΥΡΙΖΑ είναι καλή ή κακή». Θα υιοθετήσει, δηλαδή, ως γραμμή άμυνας το σκεπτικό πως το κόμμα του και στην εν λόγω έκβαση μείωσε εντυπωσιακά την ψαλίδα από τα διψήφια ποσοστά σε μονοψήφιο. Για να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η αξιωματική αντιπολίτευση τελικά δεν κατόρθωσε να πείσει όσο το δυνατόν περισσότερους. Επομένως, στην αριστερή ρητορική το μήνυμα που υποστηρίζει η Κεντροδεξιά πως στέλνει η νίκη της θα λανσάρεται ως όχι και τόσο εύγλωττο.
Όπως το θέτει χαριτολογώντας κι ένας έμπειρος κοινοβουλευτικός στην εφημερίδα Τα Νέα, από το στρατόπεδο των αντιπάλων της πρώτης φοράς Αριστερά, «εδώ έκανε το Οχι, Ναι στο δημοψήφισμα. Δεν θα μπορούσε να τελειοποιήσει τις επιδόσεις του στη διαστρέβλωση της πραγματικότητας παρουσιάζοντας ως νίκη την ήττα του;». Ο προαναφερθείς αναλυτής, μάλιστα, υποστηρίζει ότι σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο «ο Τσίπρας δεν θα έχει κίνητρο να πάει σε εκλογές. Θα πιστέψει πως μέχρι τη λήξη της κυβερνητικής θητείας θα καταφέρει αν όχι να γυρίσει το παιχνίδι, να περιορίσει έστω τη ζημιά».
Στο σενάριο του 4% οι συριζαίοι φαίνεται να ευελπιστούν πως στις γαλάζιες τάξεις θα κυριαρχήσει «εσωκομματική γκρίνια». Εκτίμηση που εντείνεται από τοποθετήσεις στα μίντια σαν τη μεϊμαρακική «σε περίπτωση μικρής διαφοράς θα πράξουμε αναλόγως». Κι όπως όλα δείχνουν, εκείνοι προτίθενται να αναδεικνύουν την γκρίνια ως ένδειξη πως μέχρι κι οι νικητές προσέλαβαν τη νίκη τους ως ήττα. Τι κι αν «οι εθνικές θα είναι ούτως ή άλλως πολύ κοντά για να υπάρξει κλίμα εσωστρέφειας στη ΝΔ», όπως σημειώνει ένας ανεξάρτητος παρατηρητής;
Η Πειραιώς, βέβαια, και στα δύο σενάρια θα βγάλει από τη φαρέτρα της και τον χάρτη των αυτοδιοικητικών εκλογών. Οπως υπογραμμίζει άνθρωπος με γνώση των δημοσκοπικών στοιχείων, φανερών και κρυφών, «η ΝΔ πάει πολύ καλύτερα από τις προηγούμενες τοπικές εκλογές». Κι έτσι ο αντίκτυπος των θετικών για εκείνη – και φυσικά των αρνητικών για τον ΣΥΡΙΖΑ – αποτελεσμάτων σε περιφέρειες και δήμους θα υποστηρίξει το αφήγημά της. Στους δήμους, άλλωστε, οι υποψήφιοι αρνούνται τη στήριξη του κυβερνώντος κόμματος και στις περιφέρειες εκείνο έχει ελπίδες μόνο χάρη σε υποψηφίους του ΚΙΝΑΛ.
Αν, λοιπόν, ένας δημοσκόπος διακινδύνευε μια πρόβλεψη θα έλεγε πως «είμαστε πιο κοντά στο ενδιάμεσο σενάριο. Αυτό που θα καταγραφεί μια νίκη της ΝΔ χωρίς ωστόσο να είναι συντριπτική. Κι έτσι θα αφήνει στον ΣΥΡΙΖΑ την αισιοδοξία ότι μπορεί να αντιστρέψει την κατάσταση στις εθνικές κάλπες». Εφόσον η συγκεκριμένη πηγή επιβεβαιωθεί, ο σοφός λαός δεν θα λύσει το πρόβλημα των δύο μεγάλων κομμάτων, θα τα έχει όμως αμφότερα ικανοποιημένα.
Συνολικά στήθηκαν 87.747 κάλπες (32.882 x 2) + (2.741 x 3) + (3.440 x 4).
Στις ευρωεκλογές μετέχουν 40 κόμματα και συνασπισμοί κομμάτων, εκ των οποίων τα 14 έχουν καταρτίσει πλήρεις συνδυασμούς (δηλαδή με 42 υποψηφίους), ενώ οι υπόλοιποι έχουν από 3 έως 41 υποψηφίους. Συνολικά, τις 21 έδρες στο ευρωκοινοβούλιο που αναλογούν στην Ελλάδα, διεκδικούν 1.155 υποψήφιοι.
Στις εκλογές για τις 13 περιφέρειες της χώρας μετέχουν 103 συνδυασμοί (έναντι 104 το 2014), διεκδικώντας 717 αιρετά αξιώματα, εκ των οποίων 13 περιφερειάρχες και 704 περιφερειακοί σύμβουλοι. Στις εκλογές για την ανάδειξη των νέων αρχών των 332 δήμων (συμπεριλαμβάνονται οι 12 νέοι που προήλθαν από τη διάσπαση πέντε δήμων) μετέχουν συνολικά 1.634 συνδυασμοί, έναντι 1.441 το 2014.
Τα αιρετά αξιώματα στο σύνολο των δήμων που διεκδικούν είναι 9.802, εκ των οποίων 332 δήμαρχοι και 9.470 δημοτικοί σύμβουλοι. Στις κοινοτικές εκλογές, τέλος, το σύνολο των συμβούλων (κοινότητες πάνω από 300 κατοίκους) ή προέδρων κοινοτήτων (κοινότητες έως 300 κατοίκους) που θα εκλεγούν ανέρχεται σε 21.396.
Αφού κλείσουν οι κάλπες, αρχίζει η καταμέτρηση των ψήφων και στη συνέχεια των σταυρών. Τα αποτελέσματα συγκεντρώνονται σε κάθε νομό από τις Περιφερειακές Ενότητες της έδρας του, μεταδίδονται στο υπουργείο Εσωτερικών και εν συνεχεία, το υπουργείο, τα αναρτά στην ιστοσελίδα του (https://ekloges.ypes.gr/) και τα διοχετεύει στα ΜΜΕ.