Γράφει ο Πάνος Ν. Αβραμόπουλος
Από τις κορυφαίες προσωπικότητες της κεντρικής πολιτικής μας σκηνής, αλλά και της αυτοδιοικητικής ο Εμμανουήλ Μπενάκης, σημάδεψε ανεξάλειπτα στον 19-ο αιώνα τα πολιτικά και κοινωνικά μας δρώμενα. Γνώρισε στιγμές ηθικής μεγαλουργίας, αλλά και άφατης θλίψης. Επιστήθιος φίλος του μεγάλου Ελευθερίου Βενιζέλου, τον ακολούθησε σε όλες τις μεγάλες στιγμές του, χρημάτισε υπουργός του, αλλά πλήρωσε και το τίμημα, όταν το ρεύμα της ιστορίας είχε στραφεί εναντίον τους… Τέλος ήταν πατέρας της μεγαλουργού στο πεδίο της ελληνικής γραμματολογίας Πηνελόπης Δέλτα, που εισηγήθηκε στην Ελλάδα πρώτη το μυθιστόρημα εθνικής μυσταγωγίας. Ο Εμμανουήλ Μπενάκης είδε το φως της ζωής στην Ερμούπολη της Σύρου το 1843. Έφυγε για σπουδές στην Βρετανία και με την αποπεράτωσή τους πήγε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και έπιασε δουλειά στον μεγαλοεπιχειρηματία βάμβακος – και αριστοκρατικής καταγωγής του Βυζαντίου – Χωρέμη. Εκεί θα γνωρίσει και την κόρη του Χωρέμη Βιργινία, την οποία θα παντρευτεί, αποκτώντας συνάμα και μεγάλη περιουσία. Χρημάτισε μάλιστα και πρώτος πρόεδρος του Επιμελητηρίου Αλεξανδρείας. Το 1910 εξελέγη βουλευτής με το κόμμα του Ελευθερίου Βενιζέλου και θα αναλάβει στις κυβερνήσεις του τα χαρτοφυλάκια Ναυτιλίας, Γεωργίας, Οικονομικών και Βιομηχανίας. Ενώ το 1914 θα εκλεγεί δήμαρχος Αθηναίων.
Όμως είχε αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση για το κόμμα των Φιλελευθέρων. Έτσι με την ήττα του εθνάρχη, ο Εμμανουήλ Μπενάκης ως επιστήθιος φίλος και συνεργάτης του Ελευθερίου Βενιζέλου, κυνηγήθηκε από τους Κωνσταντινικούς ανηλεώς, μέχρις και του βασανισμού του. Και το 1920 εξορίστηκε στο Παρίσι. Επιστρέφοντας θα αποδυθεί σε ένα μεγάλο κοινωφελές έργο, στο οποίο δεσπόζει η συμβολή του με μεγάλες δωρεές στον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό και ειδικότερα στην Σχολή νοσοκόμων του Ερυθρού Σταυρού. Παράλληλα συνέδραμε καθοριστικά στην αναβάθμιση της παιδείας μας από διάφορες επάλξεις, αποτελώντας μεταξύ άλλων συνιδρυτής με τον γαμπρό του Στέφανο Δέλτα, του Κολεγίου Αθηνών. Ο Εμμανουήλ Μπενάκης όντας επιστήθιος φίλος του μεγάλου Ελευθερίου Βενιζέλου βρέθηκε εκ των πραγμάτων στον κέντρο της έξαψης των πολιτικών μας παθών. Κατά μια ιστορική εκδοχή που όμως είναι ατεκμηρίωτη, συμμετείχε για λόγους αντεκδίκησης – μην ξεχνούμε ότι δέχθηκε απηνή διωγμό και βασανίστηκε – στην άδικη και άκαιρη δολοφονία του ευαίσθητου διανοούμενου και εμβληματικής φυσιογνωμίας των Κωνσταντινικών Ίωνος Δραγούμη. Απο τον γάμο του με την Βιργινία Χωρέμη, ο Εμμανουήλ Μπενάκη απέκτησε 5 παιδιά. Την Αλεξάνδρα (1871), τον Αντώνη (1873), την Πηνελόπη (1874), τον Αλέξανδρο (1878-πέθανε νεότατος 44 ετών) και την Αργίνη (1883). Απεβίωσε στις 20 Ιουνίου 1929 σε πάνδημο κλίμα και η ελληνική πολιτεία τον ανακήρυξε Εθνικό Ευεργέτη. Στην φωτογραφία ο Δήμαρχος Αθηναίων Εμμανουήλ Μπενάκης, με τον κορυφαίο πολιτικό Ελευθέριο Βενιζέλο.
*Ο συγγραφέας Πάνος Ν. Αβραμόπουλος, είναι Α΄ Αναπληρωματικός Δημοτικός Σύμβουλος Αθηναίων
www.panosavramopoulos.blogspot.gr
