Πτυχές του προσωπικού του οράματος για τη Δημοκρατία ανέπτυξε ο Μπαράκ Ομπάμα στην ομιλία του στο Κέντρο Πολιτισμού του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος» το μεσημέρι της Τετάρτης, κλείνοντας την επίσκεψη του στην Αθήνα, στην τελευταία του περιοδεία ως πρόεδρος των ΗΠΑ.
Ο Αμερικανός πρόεδρος αναφέρθηκε πολλές φορές στον θεσμό της Δημοκρατίας από την γέννησή της, στην Αρχαία Αθήνα έως σήμερα, υπογραμμίζοντας, μεταξύ άλλων, ότι «ο σημαντικότερος τίτλος σε ένα δημοκρατικό πολίτευμα δεν είναι εκείνος του προέδρου ή του πρωθυπουργού, αλλά αυτός του πολίτη». Οι πολίτες του κόσμου είναι που θα στρέψουν την ιστορία προς τη Δικαιοσύνη, πάντοτε οι πολίτες θα αποφασίζουν το είδος της χώρας που θα είμαστε στο μέλλον, επισήμανε.
«Πιστεύω ότι ο κόσμος μας διέρχεται μία περίοδο αλλαγής. Φυσικά υπάρχει αβεβαιότητα. Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει το μέλλον. Η ιστορία μας δίνει ελπίδα. Η πρόοδος κατακτάται. Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ είχε δίκιο όταν έλεγε ότι η αψίδα των δικαιωμάτων σχετίζεται με την Δικαιοσύνη», ανέφερε ακόμη και υπεραμύνθηκε των προσπαθειών του ως προέδρου κατά των πολιτικών περιχαράκωσης που ενισχύουν τις φυλετικές διακρίσεις και τις εθνικές συγκρούσεις, της απληστίας των ελίτ και των οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων.
Παράλληλα, υπογράμμισε τη σημασία της ομαλής μετάβασης της εξουσίας στις ΗΠΑ, στον απόηχο του αποτελέσματος των αμερικανικών εκλογών.
«Θα κάνουμε το παν για να διασφαλίσουμε την ομαλότερη μετάβαση στην επόμενη κυβέρνηση», είπε και διευκρίνισε ότι, παρόλο που έχει διαφορετικές απόψεις σε πολλά ζητήματα με τον διάδοχό του, Ντόναλντ Τραμπ, «η δημοκρατία είναι ισχυρότερη από κάθε μεμονωμένο άτομο».
«Ευγνωμοσύνη προς την Ελλάδα»
Αναλυτικά, ο πρόεδρος Ομπάμα άνοιξε την ομιλία του εκφράζοντας την ευγνωμοσύνη του προς την Ελλάδα, τη χώρα που, όπως ανέφερε, γέννησε τη Δημοκρατία, το Κράτος, το μέρος που φημίζεται για τη φιλοξενία αλλά και το μέρος όπου άναψε για πρώτη φορά η φλόγα του δημοκρατικού πολιτεύματος και έκτοτε παραμένει άσβεστη.
«Καλησπέρα Ελλάδα, γεια σας! Καλησπέρα στην κυβέρνηση και στον λαό της Ελλάδας και στον πρωθυπουργό κ. Τσίπρα που ήρθε σήμερα μαζί με τόσους νέους ανθρώπους. Σας ευχαριστώ για τη θερμή υποδοχή. Ηθελα πολύ σε αυτό το τελευταίο ταξίδι να έρθω στην Ελλάδα, γιατί έμαθα για την θρυλική φιλοξενία του ελληνικού λαού, εν μέρει διότι έπρεπε να δω την Ακρόπολη, τον Παρθενώνα αλλά και να εκφράσω την ευγνωμοσύνη για όσα η Ελλάδα αυτός ο κόσμος ο μικρός ο μέγας προσέφερε στην ανθρωπότητα., είπε ο Αμερικανός Πρόεδρος, ενώ το κοινό ξεσπούσε συχνά σε χειροκροτήματα ακούγοντας τον να μιλά για τα δώρα της Ελλάδας προς τον υπόλοιπο κόσμο που δεν είναι άλλα, όπως είπε χαρακτηριστικά, από την αλήθεια και την πίστη.
Αναφερόμενος στην ιδέα της Δημοκρατίας που γεννήθηκε στους βράχους αυτής της πόλης, ο Μπαράκ Ομπάμα είπε:
«Εδώ ακριβώς πριν από 25 αιώνες γεννήθηκε μια νέα ιδέα η Δημοκρατία, το Κράτος, η ισχύς του “κυβερνώ” που προέρχεται από τον δήμο, τον λαό, η έννοια ότι είμαστε πολίτες και όχι δούλοι. Οι πρώιμες μορφές Δημοκρατίας στην Αθήνα δεν ήταν τέλειες όπως και οι πρώτες μορφές Δημοκρατίας στην ΗΠΑ δεν ήταν τέλειες. Ο Περικλής είχε πει ότι το δικό μας Σύνταγμα δεν εμπνέει τους λίγους αλλά τους πολλούς».
Συνεχίζοντας την ομιλία του ο πρόεδρος των ΗΠΑ αναφέρθηκε και στη φλόγα του δημοκρατικού πολιτεύματος «που άναψε για πρώτη φορά στην Αθήνα και ποτέ δεν έσβησε, ο μεγάλος Διαφωτισμός έλαβε χώρα εδώ. Σε δύσκολους καιρούς αυτά τα ιδανικά αμφισβητούνται. Μας είπαν ότι αυτά είναι δυτικές ιδέες μας είπαν ότι κάποιοι προτιμούν τα απολυταρχικά καθεστώτα». Ωστόσο, όπως επεσήμανε, αν και «κάθε χώρα έχει τις δικές τις παραδόσεις και ακολουθεί το δικό της μονοπάτι, η ζωή με αξιοπρέπεια και η επιθυμία ο καθένας να είναι ένα κομμάτι μιας ζωής με αποφασιστικότητα είναι μαθήματα είναι εν συνόλω παγκόσμια και κάτι που καίει σε κάθε ανθρώπινη καρδιά».
Προσφυγικό και ISIS
Ο Μπαράκ Ομπάμα μιλώντας για την απειλή του ISIS αναφέρθηκε εκ νέου στην έννοια της Δημοκρατίας «η οποία είναι ισχυρότερη από οργανισμούς ή οργανώσεις όπως ο ISIS». Εξήρε επίσης τον ρόλο της Ελλάδας στην αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης λέγοντας πως «οι Δημοκρατίες βοηθούν τους πρόσφυγες που είναι σε ανάγκη και πουθενά αλλού στον κόσμο δεν έχουμε διαπιστώσει τόση συμπόνοια όπως στην Ελλάδα. Η γενναιοδωρία των Ελλήνων ενέπνευσε τον κόσμο. Η Ελλάδα δεν μπορεί να επωμιστεί μόνη της το προσφυγικό. Η Δημοκρατία σας όμως ανοίγει την αγκαλιά της».
Παγκοσμιοποίηση και ανισότητες
Μιλώντας για τις επιπτώσεις της παγκοσμιοποίησης τόνισε ότι «ενισχύει τις ανισότητες σε εθνικό και διεθνές επίπεδο». Χαρακτήρισε μάλιστα την ανισότητα ως μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις σήμερα. Κάνοντας έναν σύντομο απολογισμό της θητείας του ο Μπαράκ Ομπάμα αν και παραδέχθηκε ότι υπήρξε ατελής αναφέρθηκε και σε κάποιες από τις πολιτικές της κυβέρνησής του. «Ολοι οι Αμερικανοί γνωρίζουν ότι κάναμε ότι καλύτερο μπορούσαμε, ζητήσαμε από τους πιο πλούσιους αμερικανούς να πληρώσουν περισσότερους φόρους αλλά κάναμε και παρεμβάσεις, περάσαμε τις μεγαλύτερες μεταρρυθμίσεις για την Wall Street για να την προστατεύσουμε από μια πιθανή μεγάλη κρίση. Η ανισότητα κυμάνθηκε σε χαμηλά επίπεδα, μειώσαμε το χάσμα ανδρών και γυναικών, αποδείξαμε ότι η υγεία είναι δικαίωμα για όλους», είπε.
Μεταρρυθμίσεις και χρέος
Ο Μπαράκ Ομπάμα έκανε αναφορά και στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η σημερινή Ελλάδα λόγω της οικονομικής κρίσης. Εξέφρασε την υπερηφάνειά του για την προσπάθεια της διοίκησής του να βοηθήσει τη χώρα μας και δεσμεύτηκε ότι θα συνεχίσει να λέει στους πιστωτές ότι είναι αναγκαία τα μέτρα που θα βοηθήσουν την Ελλάδα να έχει μια βιώσιμη οικονομία. «Εδώ στην Ελλάδα υπάρχει μια κατάσταση μεταρρυθμίσεων. Το πρώτο βήμα ήταν να μπουν τα θεμέλια για την ανάκαμψη. Η ελληνική οικονομία και τα επίπεδα του χρέους έγιναν μη βιώσιμα σε αυτή την παγκοσμιοποιημένη οικονομία. Για να παραμείνει η Ελλάδα ανταγωνιστική θα έπρεπε να γίνουν μεταρρυθμίσεις, αλλά ο κόσμος δεν κατανοεί τις θυσίες που έχουν κάνει οι Ελληνες και είμαι υπερήφανος για την προσπάθεια της διοίκησης μου να βοηθήσει όλους τους Ελληνες. Ενα μέρος της επίσκεψης μου ήταν να καταδείξω τα σημαντικά βήματα που έγιναν.
Πολλά πρέπει να γίνουν ακόμα και θέλω να συγχαρώ και τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα για τις μεταρρυθμίσεις. Θα συνεχίσετε να έχετε την υποστήριξη των ΗΠΑ. Εγώ θα συνεχίσω να λέω στους πιστωτές ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα που διευκολύνουν τη βιωσιμότητα του χρέους. Το χρέος είναι κλειδί για να ανακάμψει η χώρα. Οι πολίτες πρέπει να γνωρίζουν ότι υπάρχει μέλλον, δεν πρέπει να μεταναστεύετε αλλού, πρέπει να μείνετε εδώ και να ευημερήσετε. Είμαι σίγουρος ότι η Ελλάδα θα δει καλύτερες μέρες γιατί αυτό μου έρχεται κατά νου. Τίποτα δεν λύγισε το πνεύμα σας κι έτσι θα ανταπεξέλθετε σε αυτή την δύσκολη περίοδο», είπε ο Ομπάμα απευθυνόμενος στον ελληνικό λαό.
«Το… φιλότιμο μου δίνει κουράγιο»
Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στην ελληνική λέξη «φιλότιμο». «Φιλότιμο, το βλέπω κάθε μέρα και μου δίνει κουράγιο. «Όλοι ζούμε κάτω από το ίδιο φεγγάρι. Σε όλες τις κοινωνίες και τις χώρες υπάρχει περισσότερο φιλότιμο, όπως λένε οι Έλληνες. Φιλότιμο. Το βλέπω κάθε μέρα και αυτό μου δίνει ελπίδα… Στο τέλος τα πάντα εξαρτώνται από μας. Ο πιο σημαντικός θώκος είναι αυτός του πολίτη», είπε ενώ έκλεισε την ομιλία του λέγοντας στα ελληνικά «Ζήτω η Ελλάς».
Ολόκληρη η ομιλία του Προέδρου Ομπάμα:
