Η διευθύντρια του ΔΝΤ τόνισε πως «δεν είναι εφικτά πλεονάσματα 3,5% για τα επόμενα δέκα χρόνια, ούτε υλοποιήσιμα και αυτό είναι γνωστό», μιλώντας σε εκδήλωση στο πλαίσιο της εαρινής συνόδου του Ταμείου. Η Κριστίν Λαγκάρντ πρόσθεσε πως «δεν έχουν ικανοποιηθεί οι όροι μας και γι’ αυτό δεν έχουμε πρόγραμμα με την Ελλάδα».
Παραδέχεται ότι υπάρχει πρόοδος σε μεταρρυθμίσεις αλλά ανέφερε πως το χρέος είναι μη βιώσιμο. «Η ανάλυση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους, πρέπει να διεξαχθεί βάσει λογικών προβλέψεων» τόνισε.
«Οι μεταρρυθμίσεις στη Ελλάδα πρέπει να οδηγούν σε βιώσιμη ανάπτυξη και να μην έχουν προσωρινά αποτελέσματα όπως έχει γίνει κάποιες φορές στο παρελθόν», είπε η ισχυρή κυρία του ΔΝΤ.
Επισήμανε πως οι ελληνικές αρχές γνωρίζουν ότι η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού είναι απολύτως απαραίτητη και πως το σημερινό σύστημα οδηγεί σε αθροιστικά συσσωρευμένο έλλειμμα.
Από τη πλευρά του ο διευθυντής του τομέα Δημοσιονομικών Υποθέσεων του ΔΝΤ Βίτορ Γκασπάρ, ξεκαθάρισε πως η εκτίμηση για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2016 είναι προσωρινή και πως τελεί υπό αναθεώρηση. «Δεν έχουμε τελικά μεγέθη αλλά εκτιμήσεις για το 2016», ανέφερε.
Είπε πως αν το 3,3% επιβεβαιωθεί τότε θα έχει ξεπεραστεί σημαντικά ο αρχικός στόχος (0,50%) Ξεκαθάρισε ωστόσο πως αυτή η υπέρβαση του στόχου έχει βασιστεί σε προσωρινά μέτρα.
Για το εάν η ελληνική οικονομία μπορεί να διατηρήσει πλεονάσματα της τάξης του 3,5% του ΑΕΠ για πολλά έτη, σημείωσε πως από την πλευρά του το ΔΝΤ θεωρεί πως ρεαλιστικός στόχος για τα μεσοπρόθεσμα πλεονάσματα είναι 1,5%.
Τέλος, σημείωσε πως είναι σημαντικό το ελληνικό χρέος να καταστεί βιώσιμο και πως ως εκ τούτου θα απαιτηθεί αναδιάρθρωση του χρέους εκ μέρους του επίσημου τομέα.
Οσο κι αν ξορκίζονται τα πρόσθετα μέτρα ακόμα και για το 2018, η απειλή πλανάται στον ορίζοντα. Είτε μέσω περικοπών μισθών και συντάξεων είτε μέσω αυξήσεων φόρων είτε με την ενεργοποίηση του κόφτη τον οποίο πανηγύρισε έναν χρόνο νωρίτερα η κυβέρνηση, αν επιβεβαιωθούν οι δυσοίωνες προβλέψεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για τα πρωτογενή πλεονάσματα, τα πρόσθετα σκληρά μέτρα στις πλάτες μιας ρημαγμένης κοινωνίας δεν θα αργήσουν να έρθουν στο προσκήνιο.
Με βάση το προσύμφωνο της Μάλτας, η κυβέρνηση δεσμεύθηκε στη λήψη πρόσθετων μέτρων 1% του ΑΕΠ μέσω περικοπών στις συντάξεις κατά 1,8 δισ. ευρώ το 2019 και κατά επιπλέον 1% του ΑΕΠ ή επιπρόσθετα 1,8 δισ. ευρώ από τη μείωση του αφορολογήτου το 2020.
Παράλληλα, το προσύμφωνο ορίζει ότι η κυβέρνηση άμεσα θα ψηφίσει τα μέτρα 2% του ΑΕΠ και τα αντίμετρα επίσης 2% του ΑΕΠ, τα οποία όμως θα εφαρμοστούν μόνο υπό την προϋπόθεση ότι θα επιτευχθούν οι στόχοι πρωτογενούς πλεονάσματος το 2018.
Αν το 2018 το πλεόνασμα δεν είναι 3,5% του ΑΕΠ, αλλά 2% όπως εκτιμά το Ταμείο, η κυβέρνηση – αυτή ή η επόμενη – θα πρέπει να κουνήσει το μαντίλι στα ψηφισμένα αντίμετρα, τα οποία θα είναι… καταδικασμένα να μείνουν στα χαρτιά.
Το πρόβλημα κατά την ανάγνωση του ΔΝΤ είναι ότι το περυσινό πλεόνασμα οφείλεται κυρίως σε συγκυριακούς και μη επαναλαμβανόμενους παράγοντες.
«Εύθραυστη κατάσταση στην ελληνική οικονομία»
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προετοιμάζεται να αναθεωρήσει καθοδικά τις εκτιμήσεις της για την ανάπτυξη στην Ελλάδα το 2017. Η εκπρόσωπος Τύπου της Κομισιόν Ανίκα Μπράικχαρτ, μιλώντας για τη χώρα μας, έκανε λόγο για μια «εύθραυστη κατάσταση της οικονομίας» και υπογράμμισε την ανάγκη για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης το συντομότερο δυνατό.Η κυβέρνηση ποντάρει στο… λάθος!
«Το πρόβλημα των διαφορετικών προβλέψεων έχει λυθεί ήδη από τον Μάιο του 2016, στο πλαίσιο της πρώτης αξιολόγησης, με τη θεσμοθέτηση του αυτόματου μηχανισμού δημοσιονομικής προσαρμογής» παραδέχονται κυβερνητικές πηγές, παρουσιάζοντας πάντως ως αιχμή του αφηγήματός τους ότι «δεν υπάρχουν νέα μέτρα για το 2018». Υπενθυμίζεται ότι ο κόφτης εφαρμόζεται με Προεδρικό Διάταγμα που εκδίδεται έως τις 31 Μαΐου και προβλέπει περικοπή δαπανών η οποία κλιμακώνεται από 0,5% έως 2% του ΑΕΠ, ανάλογα με τις αποκλίσεις από τους στόχους.Οι ίδιες κυβερνητικές πηγές εστιάζουν στο λάθος του ΔΝΤ με τις προβλέψεις για το 2016 και το γεγονός ότι υποχρεώθηκε να αναθεωρήσει τον στόχο για το πλεόνασμα επτά φορές πάνω. Κατά το Μαξίμου, αυτό ακριβώς είναι που μπορεί να αποτρέψει το ενδεχόμενο λήψης μέτρων στο μέλλον. Εκτιμούν δηλαδή ότι η υπέρβαση των στόχων για το πρωτογενές πλεόνασμα μπορεί να «μεταφερθεί» στις επόμενες χρονιές. Πρακτικά, η υπεραπόδοση του 2016 και ίσως του 2017 να καλύψει τις μετέπειτα αποκλίσεις.Στο κυβερνητικό στρατόπεδο στρέφουν τώρα το βλέμμα τους στα μαντάτα από την εαρινή Σύνοδο του ΔΝΤ και τις πιθανές αναφορές του Ταμείου στο χρέος. Από το Μαξίμου επαναλαμβάνεται πως μόνο με την οριστικοποίηση των μέτρων για τη διευθέτηση του χρέους μπορούν να εφαρμοστούν τα μέτρα του «1+1» που συμφωνήθηκαν στη Μάλτα για αφορολόγητο και συντάξεις την περίοδο 2019-2020. Την ίδια στιγμή, η προοπτική ολοκλήρωσης της αξιολόγησης και της απομάκρυνσης πολιτικών εξελίξεων για το άμεσο, τουλάχιστον, χρονικό διάστημα πυροδοτεί σενάρια για αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα. Αιτιολογική βάση αποτελεί η ανάγκη να αποκατασταθούν οι δεσμοί της κυβέρνησης με την κοινωνία και να ανακοπεί η φθορά της. Η άποψη αυτή διακινείται στον κομματικό κορμό του ΣΥΡΙΖΑ, με την ομάδα των 53+ να είναι η πρώτη που ζητάει συγκεκριμένες πρωτοβουλίες του Πρωθυπουργού προς αυτή την κατεύθυνση.
Στις φωνές αυτές προστέθηκε ο Νίκος Ξυδάκης, ο οποίος ούτε στους 53+ ανήκει ούτε θεωρείται ότι απηχεί τις απόψεις της κομματικής μάζας, αλλά αντιθέτως μιας ομάδας στελεχών που έχει δίαυλο επικοινωνίας με το Μαξίμου. «Ο ανασχηματισμός είναι εργαλείο στα χέρια του Πρωθυπουργού. Αυτό που μπορεί και πρέπει να γίνει, είναι μια επιτάχυνση του κυβερνητικού έργου, μια υπερθέρμανση της κυβερνητικής μηχανής» δήλωσε (Παραπολιτικά FM) ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ. Και ερωτηθείς εάν θα έβλεπε θετικά την ανανέωση του κυβερνητικού σχήματος μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, πρόσθεσε: «Στον βαθμό που θα υπηρετούσε τη σθεναρή μεταρρυθμιστική πορεία, ναι».Μόλις λίγα 24ωρα νωρίτερα, υπέρ της ίδιας προοπτικής τάχθηκε με δηλώσεις του και ο αντιπρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου Δημήτρης Παπαδημούλης. Ο Πρωθυπουργός ήταν, άλλωστε, εκείνος που χτύπησε καμπανάκι στους υπουργούς του για το κυβερνητικό έργο στην πρόσφατη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου, υπαινισσόμενος προφανώς ότι κάποιοι εξ αυτών κρίνονται μη αποτελεσματικοί.Κυβερνητική πηγή, ερωτηθείσα από «ΤΑ ΝΕΑ», αρνήθηκε να σχολιάσει τις παρεμβάσεις των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ υπέρ ενός ανασχηματισμού. Αλλες πηγές, ωστόσο, εκτιμούσαν πως η κυβέρνηση εργάζεται επί του παρόντος για το κλείσιμο της αξιολόγησης, αφήνοντας έτσι να εννοηθεί πως αμέσως μετά μπορεί να υπάρξουν εξελίξεις. Αλλωστε, διαχρονικό είναι το ρητό πως «οι ανασχηματισμοί δεν προαναγγέλλονται». Επίσης, καθοριστική για τις όποιες εξελίξεις θα είναι η κρίση του Πρωθυπουργού ή του Ευκλείδη Τσακαλώτου (ή και των δύο) για το κατά πόσο ο κύκλος του υπουργού Οικονομικών στην Πλατεία Συντάγματος έχει κλείσει με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης.