Στο όνομα “Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας” συμφώνησαν Ελλάδα – Σκόπια

Η ονομασία «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας» φαίνεται ότι είναι, σύμφωνα με ανεπίσημες διαρροές τόσο στην Αθήνα όσο και στα Σκόπια, η συμβιβαστική λύση στην οποία κατέληξαν ο Νίκος Κοτζιάς και ο Νίκολα Ντιμιτρόφ έπειτα από την τελευταία συνάντησή τους στις Βρυξέλλες. Η εναλλακτική πρόταση φαίνεται ότι μάλλον είναι «Δημοκρατία της Ανω Μακεδονίας», αλλά σε κάθε περίπτωση η σκοπιανή πλευρά φέρεται να έχει δεχθεί, κατόπιν και πιέσεων ιδιαίτερα από την πλευρά του Βερολίνου, την εφαρμογή της νέας ονομασίας τόσο για διεθνή όσο και για εσωτερική χρήση (erga omnes). Ωστόσο, επισήμως, η Αθήνα αποφεύγει οποιοδήποτε σχόλιο για το περίγραμμα της συμφωνίας ή οτιδήποτε άλλο.

«Βόρεια Μακεδονία» είναι, σύμφωνα με μέσα ενημέρωσης των Σκοπίων, το όνομα που έχει συμφωνηθεί ανάμεσα στον έλληνα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και τον ομόλογό του της ΠΓΔΜ Ζόραν Ζάεφ.

Δεν είναι, ωστόσο, γνωστό αν θα υιοθετηθεί με τη σλάβικη εκδοχή Severna Makedonia ή στην αγγλική North Macedonia. Πληροφορίες αναφέρουν ότι η ιθαγένεια θα είναι Citizen of Northern Macedonian και η γλώσσα θα παραμείνει Μακεδονική (Makedoniski), χωρίς να έχει διευκρινιστεί αν ο όρος θα παραμείνει αμετάφραστος.

Σε δύσκολη θέση

Μεταδίδουν επίσης ότι σήμερα Τετάρτη ο Ζόραν Ζάεφ θα παραχωρήσει συνέντευξη Τύπου για το θέμα και θα έχει νέα τηλεφωνική επικοινωνία με τον Αλέξη Τσίπρα.
Τα Σκόπια, πάντως, βρίσκονται σε δύσκολη θέση καθώς η χθεσινή παρέμβαση του προέδρου Ιβανόφ τάραξε τα νερά. Ο πρόεδρος που προέρχεται από το ακραίο VMRO του Γκρουέφσκι ανέφερε ότι δεν έχει ενημερωθεί για τις διαπραγματεύσεις, εκφράζοντας τη δυσφορία του για τις εξελίξεις.
Εφόσον οι δύο Πρωθυπουργοί συμφωνήσουν οριστικά, τότε θα πρέπει να αναμένεται μια συμβολική συνάντησή τους για την επισημοποίηση της εξεύρεσης λύσης. Το έγγραφο της συμφωνίας αυτής αναμένεται να κυρωθεί από τη σκοπιανή Βουλή, ενώ παράλληλα θα κατατεθεί στα Ηνωμένα Εθνη ως παράρτημα της έκθεσης του προσωπικού απεσταλμένου του γενικού γραμματέα Μάθιου Νίμιτς προς το Συμβούλιο Ασφαλείας (στην ημερήσια διάταξη του οποίου παραμένει εγγεγραμμένο το θέμα της ονομασίας).

Ουσιαστικά, με τον τρόπο αυτό η ΠΓΔΜ θα αποδέχεται την αλλαγή της ονομασίας της, σε πρώτη φάση για κάθε διεθνή χρήση (πολυμερή και διμερή).

Η Αθήνα αναμένεται επίσης να κοινοποιήσει με επιστολή της στον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ ότι έχει βρεθεί αμοιβαία αποδεκτή λύση στο ζήτημα της ονομασίας, που συνιστά τον βασικό όρο για να δοθεί πρόσκληση στα Σκόπια για ένταξη στο ΝΑΤΟ. Ανάλογη επιστολή θα σταλεί από την ελληνική κυβέρνηση και στην ΕΕ. Κρίσιμο σημείο θα είναι η σύνδεση που θα κάνει η ελληνική πλευρά μεταξύ της έγκρισής της να δοθεί πρόσκληση ένταξης στο ΝΑΤΟ κατά τη Σύνοδο Κορυφής στις 11-12 Ιουλίου και έναρξη ενταξιακών συνομιλιών με την ΕΕ στη Σύνοδο Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 28-29 Ιουνίου και του χρονικού διαστήματος εντός του οποίου θα πρέπει η γειτονική χώρα να προβεί σε συνταγματική αναθεώρηση για την κατοχύρωση της εφαρμογής της νέας ονομασίας στο εσωτερικό.
Δημοψήφισμα

Στο σημείο αυτό υπάρχει ακόμη σκοτάδι. Κατά ορισμένες πληροφορίες, η Αθήνα εμφανίζεται να προσφέρει ένα περιθώριο 12 μηνών για την ολοκλήρωση της συνταγματικής αναθεώρησης. Κλειδί θα είναι με ποιο τρόπο θα λάβει η Αθήνα τις απαραίτητες εγγυήσεις, αν π.χ. υπάρξει σχετική πρόβλεψη στο Κοινό Ανακοινωθέν της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ, καθώς όπου η διαδικασία κύρωσης της ένταξης μίας χώρας είναι σχετικά σύντομη. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το φθινόπωρο, τον Σεπτέμβριο ή τον Οκτώβριο, ο σχεδιασμός προβλέπει διεξαγωγή δημοψηφίσματος στα Σκόπια όπου χθες κυκλοφόρησε η φήμη ότι το δημοψήφισμα θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί στις 8 Σεπτεμβρίου, ανήμερα της επετείου της κήρυξης της ανεξαρτησίας της χώρας από την πρώην ενωμένη Γιουγκοσλαβία. Εφόσον η κυβέρνηση Ζάεφ κερδίσει το δημοψήφισμα επί της συμφωνίας, τότε η ελληνική Βουλή θα κυρώσει με τη σειρά της το πλαίσιο λύσης.

Από εκεί και πέρα, η σκοπιανή πλευρά θα πρέπει να κινήσει τις διαδικασίες αναθεώρησης του Συντάγματος με βάση τις προβλέψεις του καταστατικού χάρτη της χώρας. Απαιτούνται ως γνωστόν 80 έδρες στο 120μελές Κοινοβούλιο. Η σημερινή εκτίμηση είναι ότι πρόκειται να ασκηθούν μεγάλες πιέσεις προς το κόμμα VMRO-DPMNE ώστε να βρεθούν βουλευτές που θα στηρίξουν μία συμφωνία.