Φανουρόπιτα είναι ένα αγαπημένο γλυκό που συνδέεεται με τη θρησκεία και την ακολουθούν σειρά ιστορικών και τοπικών εθίμων.
Συνήθως φτιάχνεται παραμονές του Αγίου Φανουρίου, στις 27 Αυγούστου με αποτέλεσμα οι Εκκλησίες γεμίζουν από τις γνωστές σε όλους μας «Φανουρόπιτες». Πρόκειται για μια μίξη, λαϊκής παράδοσης, πίστης και τοπικών εθίμων που ξεκίνησε στη Ρόδο και επεκτάθηκε σε ολόκληρη τη χώρα. Ωστόσο πολλές πληροφορίες για τον Άγιο Φανούριο και την ζωή του δεν υπάρχουν.
Η Φανουρόπιτα συνήθως έχει επτά ή εννιά υλικά. Σε αυτή τη συνταγή τα υλικά είναι εννιά.
Υλικά
3 φλιτζ. αλεύρι που φουσκώνει μόνο του (σε κάθε άλλη περίπτωση θα προσθέσετε δύο γεμάτες κουταλιές μπέικιν πάουντερ)
1 κ.γλ. μαγειρική σόδα
1/2 κ.γλ. γαρύφαλλο
1 1/2 κ.γλ. κανέλα σε σκόνη
2/3 φλιτζ. σπορέλαιο
1 φλιτζ. ζάχαρη
1 φλιτζ. χυμός πορτοκαλιού
1/2 φλιτζ. καρυδόψιχα
1/2 φλιτζ. κορινθιακές σταφίδες
Εκτέλεση
Ανακατεύουμε το αλεύρι με τη σόδα, το γαρύφαλλο και την κανέλλα σε ένα μεγάλο μπολ. Χτυπάμε για 1′ στο μπλέντερ ή με σύρμα το σπορέλαιο με τη ζάχαρη και το χυμό πορτοκαλιού και ρίχνουμε το μείγμα μέσα στο μπολ με τα στερεά υλικά μας.Ρίχνουμε και τα καρύδια και τις σταφίδες και ανακατεύουμε μέχρι να ομογενοποιηθούν.
Αδειάζουμε το μείγμα στο ταψάκι και ψήνουμε τη φανουρόπιτα σε προθερμασμένο φούρνο στους 180 C στον αέρα.
Μετά από περίπου 1 ώρα, βγάζουμε τη φανουρόπιτα από το φούρνο και αφήνουμε να κρυώσει. Πασπαλίζουμε προαιρετικά με ζάχαρη άχνη.
Ο Άγιος Φανούριος
Ο Άγιος Φανούριος είναι άγιος της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Η ιστορική ύπαρξή του αγνοήθηκε μέχρι και τον 14ο αιώνα, οπότε και ενευρέθη εικόνα του, στο νησί της Ρόδου. Σύμφωνα με την εικόνα του, ο άγιος ήταν νεαρός στρατιώτης ο οποίος υπέστη 12 μαρτύρια. Υπάρχει επίσης η υπόθεση από ερευνητές ότι ο άγιος συγχέεται με τον Άγιο Γεώργιο, καθώς η εικόνα φαίνεται να έχει αρκετές ομοιότητες με αυτή του Αγίου Γεωργίου.
Από την εύρεση της εικόνας θεωρείται προστάτης του νησιού της Ρόδου. Γρήγορα μάλιστα η φήμη του ως αγίου απλώθηκε στα Δωδεκάνησα, την Κύπρο, την Κρήτη, τη Χίο, τη Λέσβο και τον υπόλοιπο ελληνικό χώρο. Σήμερα υπάρχουν πολλές εκκλησίες κτισμένες στο όνομά του. Γιορτάζεται στις 27 Αυγούστου.
Λαογραφία
Η παρετυμολογική παρήχηση του ονόματός του με το φαίνω: φανερώνω τον έκανε δημοφιλή στη λαϊκή παράδοση για την φανέρωση χαμένων ανθρώπων, ζώων ή πραγμάτων. Οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί φτιάχνουν μια νηστίσιμη πίτα την εορταστική του ημέρα, την φανουρόπιτα, για να τους φανερώσει ο άγιος απολεσθέντα αντικείμενα, την τύχη των ανύπανδρων κοριτσιών ακόμα και εργασία στους ανέργους και διάφορα άλλα. Η πίτα είναι μικρή και στρογγυλή, καθώς και όσο την φτιάχνουν έχουν μια λαμπάδα αναμμένη. Γίνεται με εννέα υλικά, νηστίσιμα και αφού διαβαστεί και κοπεί σε σαράντα κομμάτια μοιράζεται στους πιστούς.
Μολονότι ο βίος του Αγίου Φανουρίου δεν έχει καμία σχέση με τη θεατρική τέχνη, ο Άγιος Φανούριος είναι ο Άγιος Προστάτης των Καραγκιοζοπαιχτών, ακριβώς επειδή τους “φανερώνει” δουλειές. Υπήρχε και λάβαρο του Πανελλήνιου Σωματείου Θεάτρου Σκιών με τον Άγιο Φανούριο, το οποίο λάβαρο δυστυχώς δεν διασώζεται σήμερα, παρά μόνο σε μεταπολεμικό ασπρόμαυρο φωτογραφικό υλικό με τους παλιούς καραγκιοζοπαίχτες Νίκο Ζαβραδινό, Κώστα Μάνο, Τάκη Μελλίδη, Μήτσο Μώρο, Ανδρέα Νικητόπουλο και Σωτήρη Σπαθάρη. Ο τελευταίος εικονίζεται καθιστός κάτω από το λάβαρο.
