Παγκόσμια κατακραυγή επικρατεί για τον θάνατο του βασικού επικριτή του Βλαντιμίρ Πούτιν, Αλεξέι Ναβάλνι, ο οποίος πέθανε σε φυλακή στην Σιβηρία εν ώρα… περιπάτου χωρίς να δίνονται μέχρι στιγμής οι απαραίτητες εξηγήσεις για το πώς έφυγε από τη ζωή. Ο θάνατός του έρχεται τρία χρόνια αφότου είχε γίνει απόπειρα δολοφονίας με δηλητήριο κάτι που τον κράτησε στο νοσοκομείο επί μήνες, ενώ όταν επέστρεψε στην Ρωσία συνελήφθη και καταδικάστησε σε φυλάκιση έως τα 74 χρόνια του.
Ηγέτες από όλο τον κόσμο εκφράζουν την θλίψη τους για την εξέλιξη και δείχνουν ευθέως ως υπεύθυνους τον Πούτιν και το Κρεμλίνο με τη Μόσχα να απορρίπτει τις κατηγορίες. Ωστόσο το μυστήριο καλά κρατεί αφού η ανακοίνωση των σωφρονιστικών αρχών αναφέρει πως ο Ναβάλνι αισθάνθηκε αδιαθεσία και κατέρρευσε με τις προσπάθειες ανάνηψής του να είναι αποτυχημένες.
Πριν από τη σύλληψή του το 2021, ο Ναβάλνι δήλωσε ότι αν ποτέ σκοτωθεί, τότε οι υποστηρικτές του «δεν πρέπει να τα παρατήσουν». Τα σχόλια αυτά, από το ντοκιμαντέρ Navalny του 2022, αναμεταδίδονται τώρα στα ρωσικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ο Ναβάλνι λέει στο τέλος της ταινίας: «Αν αποφάσισαν να με σκοτώσουν, τότε αυτό σημαίνει ότι είμαστε απίστευτα ισχυροί εκείνη τη στιγμή. Πρέπει να χρησιμοποιήσετε αυτή τη δύναμη. Μην το βάζετε κάτω».
Η δηλητηρίαση του 2020
Τον Αύγουστο του 2020, αμέσως μετά την προσγείωση του ιδιωτικού αεροσκάφους που μετέφερε τον Αλεξέι Ναβάλνι στο Βερολίνο, οι γιατροί που τον παρακολουθούσαν στο νοσοκομείο Charité ανησύχησαν τόσο πολύ που κάλεσαν τον γερμανικό στρατό.
Ο κ. Ναβάλνι δεν έπασχε από χαμηλό σάκχαρο στο αίμα ή ακόμη από ένα τυπικό δηλητήριο αστυνομικών μυθιστορημάτων όπως το αρσενικό ή το κυάνιο. Ήταν, όπως υποπτεύθηκαν οι Γερμανοί γιατροί, κάτι πολύ πιο επικίνδυνο, που απαιτούσε την προσοχή των στρατιωτικών ειδικών στα χημικά όπλα, δήλωσαν Γερμανοί αξιωματούχοι. Σχεδόν δύο εβδομάδες αργότερα, η γερμανική κυβέρνηση επιβεβαίωσε τους φόβους των γιατρών:
Ο Ναβάλνι είχε δηλητηριαστεί με έναν στρατιωτικού βαθμού νευροπαραλυτικό παράγοντα από την οικογένεια Novichok, μια ισχυρή κατηγορία χημικών όπλων που αναπτύχθηκε από τη Σοβιετική Ένωση και χρησιμοποιήθηκε τουλάχιστον μία φορά τα τελευταία χρόνια σε επίθεση εναντίον εχθρού του Κρεμλίνου.
Αφού ξύπνησε από το τεχνητό κώμα, ο Ναβάλνι συνέχισε να λέει ότι το δηλητήριο είχε τοποθετηθεί στο εσώρουχό του στο ξενοδοχείο του κάποια στιγμή πριν επιβιβαστεί σε πτήση στη Σιβηρία. Είχε ταξιδέψει στην περιοχή για να βοηθήσει στην οργάνωση των υποψηφίων της αντιπολίτευσης πριν από τις τοπικές εκλογές.
Ρώσοι αξιωματούχοι αρνήθηκαν ότι υπήρχαν ενδείξεις δηλητηρίασης και ένας γιατρός στο Ομσκ, την πόλη της Σιβηρίας όπου το αεροπλάνο του είχε κάνει αναγκαστική προσγείωση, δήλωσε ότι ο Ναβάλνι είχε υποστεί “ανισορροπία υδατανθράκων”, που πιθανώς προκλήθηκε από χαμηλό σάκχαρο στο αίμα. Η σύζυγος και ο προσωπικός γιατρός του κ. Ναβάλνι απέρριψαν τη διάγνωση ως γελοία. Εργαστήρια στη Σουηδία, τη Γαλλία και τη Γερμανία επιβεβαίωσαν αργότερα ότι είχε δηλητηριαστεί.
Το Novichok, ένα όπλο της σοβιετικής εποχής που εφευρέθηκε για στρατιωτική χρήση, χρησιμοποιήθηκε εναντίον του Σεργκέι Β. Σκριπάλ, πρώην σοβιετικού κατασκόπου, και της κόρης του σε μια επίθεση το 2018 στο Σάλσμπερι της Αγγλίας, την οποία η βρετανική κυβέρνηση απέδωσε στον βραχίονα των στρατιωτικών πληροφοριών της Ρωσίας, τη G.R.U.
Τον Δεκέμβριο του 2020, τέσσερις μήνες μετά τη δηλητηρίασή του, ο κ. Ναβάλνι δημοσίευσε ένα βίντεο του εαυτού του -παριστάνοντας τον βοηθό ενός ανώτερου Ρώσου αξιωματούχου ασφαλείας- που, όπως είπε, τον έδειχνε να τηλεφωνεί σε έναν Ρώσο αξιωματικό των μυστικών υπηρεσιών και να τον εξαπατά ώστε να ομολογήσει μια συνωμοσία για τη δολοφονία του ηγέτη της αντιπολίτευσης. Η υπηρεσία πληροφοριών της Ρωσίας, η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Ασφαλείας, χαρακτήρισε το βίντεο του Ναβάλνι πλαστό, σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων RIA Novosti.
Τον επόμενο μήνα, παρά το γεγονός ότι αντιμετώπιζε μια σχεδόν βέβαιη ποινή φυλάκισης, ο κ. Ναβάλνι επέστρεψε στη Ρωσία αφού πέρασε μήνες στη Γερμανία για να αναρρώσει από την απόπειρα δηλητηρίασης. Συνελήφθη κατά την άφιξή του σε ένα αεροδρόμιο της Μόσχας. Λίγο περισσότερο από δύο εβδομάδες αργότερα, του επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης που τον έστειλε σε σωφρονιστική αποικία.
Ο θάνατος του Ναβάλνι
Ο Αλεξέι Ναβάλνι πέθανε στη σωφρονιστική αποικία αριθ. 3 στην αυτόνομη περιφέρεια Γιαμαλο-Νένετς, ανέφερε την Παρασκευή το περιφερειακό τμήμα της Ομοσπονδιακής Σωφρονιστικής Υπηρεσίας.
«Στις 16 Φεβρουαρίου του τρέχοντος έτους, στη σωφρονιστική αποικία αριθ. 3, ο κατάδικος Αλεξέι Ναβάλνι αισθάνθηκε αδιαθεσία μετά από έναν περίπατο, χάνοντας σχεδόν αμέσως τις αισθήσεις του. Άμεσα έφθασαν ιατρικοί υπάλληλοι από το ίδρυμα και κλήθηκε ιατρική ομάδα έκτακτης ανάγκης», αναφέρεται στην ανακοίνωση.
«Πραγματοποιήθηκαν όλα τα απαραίτητα μέτρα ανάνηψης, αλλά δεν απέδωσαν θετικά αποτελέσματα. Οι γιατροί των επειγόντων περιστατικών επιβεβαίωσαν τον θάνατο του κατάδικου. Τα αίτια του θανάτου βρίσκονται υπό εξακρίβωση», προσθέτει η ανακοίνωση.
Η Ομοσπονδιακή Σωφρονιστική Υπηρεσία (FSIN) πραγματοποιεί όλους τους απαραίτητους ελέγχους σε σχέση με τον θάνατο του Αλεξέι Ναβάλνι, δήλωσε ο Ντμίτρι Πεσκόφ, εκπρόσωπος Τύπου του Ρώσου Προέδρου, στην πρώτη αντίδραση του Κρεμλίνου.
Η πρώτη αντίδραση Πεσκόφ
«Απ’ όσο γνωρίζουμε, τώρα, σύμφωνα με όλους τους ισχύοντες κανόνες, η FSIN ασχολείται με όλους τους ελέγχους, τις διευκρινίσεις κλπ. Υπάρχει ένα συγκεκριμένο σύνολο κανόνων από τους οποίους καθοδηγείται η Υπηρεσία», δήλωσε ο Πεσκοφ στους δημοσιογράφους.
Είχε τεθεί σε απομόνωση 10 ημερών
Ο Ναβάλνι πριν λίγες ημέρες και συγκεκριμένα στις 23 Ιανουαρίου είχε τεθεί σε απομόνωση 10 ημερών. Κι αυτό, επειδή όπως είχε πει η εκπρόσωπός του, δεν δήλωσε το όνομά του με τον προσήκοντα τρόπο σε φρουρό.
Η Κίρα Γιάρμις, η εκπρόσωπός του, είχε δηλώσει, τότε, στην πλατφόρμα Χ ότι ήταν η 25η φορά που ο Ναβάλνι τέθηκε σε απομόνωση και ότι είχε περάσει 283 ημέρες σε τέτοιες συνθήκες.
Ο Ναβάλνι, πρώην δικηγόρος που αφιέρωσε πολλά χρόνια της ζωής του στηλιτεύοντας τη διαφθορά στη Ρωσία και βγάζοντας στη φόρα τα μυστικά της κυβέρνησης Πούτιν βρισκόταν σε σωφροντιστικό ίδρυμα, περίπου 60 χλμ μακριά από τον Αρκτικό Κύκλο.
Ο Ναβάλνι είχε καταδικαστεί να παραμείνει στη φυλακή έως τα 74 έτη του. Ο ίδιος υποστήριζε ότι οι κατηγορίες εις βάρος του ήταν κατασκευασμένες, με στόχο να τον κρατήσουν μακριά από την πολιτική ζωή.