«Προσεγγίζουμε το πέρας μιας δίκης που αφορά ένα μείζον συμβάν που καθόρισε την ιστορία του τόπου μας» είπε σήμερα αρχίζοντας την αγόρευσή του στη δίκη για το Μάτι ο εισαγγελέας της έδρας Παναγιώτης Μανιάτης, χαρακτηρίζοντας μάλιστα την καταστροφή στην Ανατολική Αττική τον Ιούλιο του 2018 τη δεύτερη μεγαλύτερη τραγωδία παγκοσμίως.
«Δεν είναι υπερβολή να ειπωθεί ότι σε πολλά πράγματα πυροπροστασίας θα πρέπει να μιλάμε για την περίοδο προ της 23η.7.2018 και μετά. Το Μάτι ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη τραγωδία σε παγκόσμιο επίπεδο. Το συμβάν ολοκληρώθηκε μέσα σε δυο ώρες. Η διαφορά όλων των προηγούμενων περιπτώσεων με την υπό εξέταση υπόθεση είναι ότι στο Μάτι ζήσαμε ένα συμβάν μικρής διάρκειας από το οποίο όμως προκλήθηκε ο θάνατος άνω των 100 ατόμων και πολλών εγκαυματιών» είπε ο εισαγγελέας στην αρχή της αγόρευσης του και συνέχισε: «Το πρώτιστο αγαθό είναι η προστασία της ανθρώπινης ζωής. Το δικαστήριο σας έχει ως αποστολή να δώσει απάντηση στο ερώτημα τι συνέβη εκείνη την ημέρα στην Ανατολική Αττική. Τι και ποιος έφταιξε. Είναι διαδικασία δύσκολη».
Όπως ανέφερε ο κ. Μανιάτης η διερεύνηση των ευθυνών για τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι ξεκίνησε με περισσότερους κατηγορούμενους τελικά δικάζονται 21 άτομα που δικαιούνται, όπως σημείωσε, να έχουν μια δίκαιη δίκη. «Φτάσαμε εδώ μετά από 15 μήνες ακροαματικής διαδικασίας, εξετάστηκαν δεκάδες μάρτυρες που ήρθαν εδώ. Έχω τη γνώμη πως ο κάθε καλόπιστος παρατηρητής θα διαπίστωσε ότι καταβλήθηκαν εργώδεις προσπάθειες για να αποκαλυφθεί η αλήθεια σε μια δύσκολη υπόθεση, όπως αυτή. Μέσα από μια ογκωδέστατη δικογραφία και ένα κυκεώνα στοιχείων και όχι πάντα μέσα από ιδεατές συνθήκες.
Στόχος ήταν πάντα να υπάρξει μια δίκαιη δίκη» τόνισε ο εισαγγελικός λειτουργός , ο οποίος στη συνέχεια της αγόρευσής του έκανε μια σύντομη παράθεση των γεγονότων εκείνης της ημέρας, αναφέροντας μεταξύ άλλων τα εξής: «Η πυρκαγιά ξεκίνησε στις 16:41 σε ακάλυπτο χώρο στο Νταού. Μάρτυρας υπήρξε βιντεοληπτικό υλικό από όμορη οικία. Η πρώτη αναγγελία έγινε από εθελοντές δασοπυροσβέστες στις 16:46 και ακολούθησε κινητοποίηση. Όσον αφορά τις καιρικές συνθήκες ο δείκτης κινδύνου ήταν 4 πολύ υψηλός. Στις 16: 41 ο άνεμος ήταν ισχυρός δυτικός έως 9 Μποφώρ. Η φωτιά εξαπλώθηκε γρήγορα και απέκτησε διαστάσεις».
Ακολούθως ο κ. Μανιάτης, ο οποίος δεν έχει καταλήξει μέχρι αυτή την ώρα ως προς την ενοχή η μη των κατηγορουμένων, αναφέρθηκε στην κατηγορία που αφορά τους Τερζούδη, Ματθαιόπουλο και Φωστιέρη σχετικά με το ότι δεν μερίμνησαν για εναέρια επιτήρηση. Επί αυτού του θέματος ο κ. Μανιάτης είπε μεταξύ άλλων στην αγόρευσή του: «Αποδείχθηκε ότι διαθέσιμο ήταν μόνο ένα πετζετέλ, ήταν το μόνο πτητικό μέσο που μπορούσε να διατεθεί από την πολεμική αεροπορία. Από πλευράς ΕΣΚΕ προκύπτει ότι αίτημα υποβλήθηκε στις 9.49 για την Ανατολική Αττική. Τελικά στις 10.22 το αίτημα για επιτήρηση από 14.00 έως 18.00 έγινε δεκτό. Η εναέρια επιτήρηση έγινε όπως αποδείχθηκε από τη διαδικασία. Το Πετζετέλ θα μπορούσε να πετάξει μόνο για δυο ώρες. Η λύση που προκρίθηκε για εναέρια επιτήρηση με αεροσκάφος της ΕΛΑΟ κατάφερε να καλύψει το διάστημα 14.00-18.00. Κατά συνέπεια θεωρώ ότι κατ’ αποτέλεσμα πραγματοποιήθηκε και κάλυψε» σημείωσε ο κ. Μανιάτης για να επισημάνει ότι ως προς αυτό το σκέλος του κατηγορητηρίου η κατηγορία πρέπει να απορριφθεί.
Συνεχίζοντας ο εισαγγελικός λειτουργός αναφέρθηκε στο ζήτημα της μεταστάθμευσης των αεροσκαφών και την κατηγορία που αφορά και πάλι τους Ματθαιόπουλο, Φωστιέρη και Τερζούδη, ο εισαγγελέας σχολίασε ότι «μεταστάθμευση δεν αφορά στα πυροσβεστικά ελικόπτερα και ως εκ τούτου δεν τίθεται ζήτημα μεταστάθμευσης», ενώ συμπλήρωσε ότι για αλλά πτητικά μέσα δεν υπήρχε δυνατότητα. «Αποδείχθηκε ότι σε ό,τι αφορά στις μετασταθμεύσεις εναέριων μέσων πως οι ενέργειες που έπρεπε να γίνουν έγιναν. Οι όποιες παρενέργειες υπήρξαν εκείνη την ημέρα στο δασοπυρεσβεστικό έργο οφείλονταν σε άλλους παράγοντες» τόνισε ο κ. Μανιάτης.
Αντίθετα, σε ό,τι αφορά στην διαχείριση της πυρκαγιάς στη Κινέττα και στα διυλιστήρια της Motor Oil ο κ. Μιανιάτης μίλησε για σφάλματα και παραλείψεις των κατηγορουμένων Φωστιέρη και Τερζούδη και όχι του Βασίλη Ματθαιόπουλου. Συγκεκριμένα, ως προς το σκέλος αυτό της κατηγορίας ο κ. Μανιάτης είπε στην αγόρευσή του:
«….Στις 14:20 απογειώνεται από την Ανδραβίδα ελικόπτερο για Κινέττα. Πήγε εκεί ένα πτητικό μέσο. Στο Νταού στις 17:30 γίνεται γνωστό ότι η φωτιά πάει σε σπίτια. Όλη αυτή η ενημέρωση είχε παρασχεθεί στο ΕΚΣΕ. Ήταν επίσης γνωστό ότι αν η φωτιά μπει σε οικιστικό ιστό δεν θα μπορούσαν να επιχειρήσουν τα αεροπλάνα. Ήταν πλέον σαφές πως μόνη λύση ήτα τα ελικόπτερα. Ήταν γνωστό επίσης στο ΕΚΣΕ ότι στο Νταού επιχειρούσε εκείνη τη στιγμή μόνο ένα εναέριο μέσο. (…). Και ενώ τα πράγματα φαίνονται να είναι ξεκάθαρα στο Νταού δεν ισχύει το ίδιο για τη φωτιά στο Σουσάκι, όπου η φωτιά φαίνεται να κινείται προς τα διυλιστήρια.
Όμως στις 17:45 η φωτιά είχε εισέλθει στα διυλιστήρια; Αυτό μας απασχόλησε πολύ. Εισφέρθηκαν εδώ αλληλοσυγκρουόμενος και αντιφατικές εκδοχές, για ένα μάλιστα γεγονός που ήταν αρκετά σαφές. Οι μάρτυρες είπαν ότι η φωτιά πέρασε πέριξ των διυλιστηρίων με εξαίρεση ένα μάρτυρα που είπε πως η φωτιά μπήκε στα διυλιστήρια. Το ίδιο είπε ένας ακόμη χειριστής. Το πρώτο ελικόπτερο όμως είπε ότι η φωτιά ήταν έρπουσα σε θάμνους και μετά ότι μπήκε στα διυλιστήρια.
Πως γίνεται το ελικόπτερο να λέει ότι η φωτιά ήταν πέριξ των διυλιστηρίων και λίγα λεπτά αργότερα να λένε ότι μπήκε στα διυλιστήρια; Πως γίνεται; Το πρόσωπο που είχε την ευθύνη για τη πυρκαγιά, ο Θεόδωρος Λαρέζος είπε πάντως πως δεν είδε τη φωτιά στα διυλιστήρια. Κατέθεσε ότι η φωτιά ήταν μεγάλη αλλά δεν υπήρξε κίνδυνος εξάπλωσης στα διυλιστήρια. Ποιος θα μπορούσε να είναι ποιο αξιόπιστος; Έγινε προσπάθεια να αποδομηθεί η κατάθεσή του κ. Λαρέζου. Δεν είναι δυνατόν να γίνει πιστευτό ότι διέλαθε της προσοχής του κ. Λαρέζου ένα τόσο καίριο και σημαντικό γεγονός που μπορεί να έχει κόστος ανθρωπίνων ζωών. Προκρίνω την εκδοχή του, ότι δηλαδή η φωτιά ήταν μεγάλη αλλά δεν είχε εισέλθει στα διυλιστήρια.
Την ίδια στιγμή αποδείχθηκε ότι στις 17:50 ο κατηγορούμενος Φωστιέρης έλαβε κλήσεις από τον ιδιοκτήτη του διυλιστηρίου, επιφανή επιχειρηματία, που του ζητά σε επιτακτικό ύφος εναέρια μέσα. Ο επιχειρηματίας δεν ήταν στο χώρο των διυλιστηρίων δεν είχε εικόνα, η εικόνα που μετέφερε στο Φωστιέρη ήταν η εικόνα που του είχαν δώσει οι υπάλληλοί του. Φέρεται ωστόσο να είπε στον Φωστιέρη ότι η φωτιά ήταν στα διυλιστήρια. Ο κατηγορούμενος δέχθηκε δυο κλήσεις από τον επιχειρηματία και μια κλήση από τον μηχανικό των διυλιστηρίων. Σημειώνω ωστόσο, ότι μέχρι εκείνη τη στιγμή η εικόνα που είχε το ΕΣΚΕ ήταν ότι η φωτιά ήταν εξωτερικά των διυλιστηρίων. Ποια θα έπρεπε να είναι η δέουσα ενέργεια του κατηγορούμενου; Να επιβεβαιώσει αυτή την πληροφορία, να επικοινωνήσει δηλαδή με τον εκπρόσωπο της Πυροσβεστικής στο πεδίο, προκειμένου να εξακριβώσει πράγματι ότι υπάρχει άμεσος και υπαρκτός κίνδυνος και απαιτούνται πρόσθετα εναέρια μέσα».
Συνεχίζοντας ο εισαγγελέας σημείωσε: «Είναι δυστυχώς συχνό το φαινόμενο διάφοροι παράγοντες επιφανείς και επώνυμοι να απευθύνονται στο ΕΣΚΕ για καταστολή πυρκαγιάς σε περιοχές ενδιαφέροντος τους. Αλίμονο αν τέτοια αιτήματα δεν αξιολογούνται και γίνονται δεκτά ανάλογα με τη βαρύτητα του ονόματος που τα ζητά. Πόσο μάλλον όταν τα εναέρια μέσα δεν είναι πεπερασμένα. Πρέπει να γίνεται αξιολόγηση με κριτήρια υπηρεσιακά. Η οφειλόμενη αντίδραση του κατηγορουμένου θα ήταν να επιχειρήσει να επιβεβαιώσει την πληροφορία που έλαβε. Έσπευσε όμως να εκτρέψει το ελικόπτερο από το Νταού στα διυλιστήρια. Είναι παράτυπη η διαδικασία αυτή και εσφαλμένη. Για την επιλογή αυτή ευθύνεται ο τρίτος κατηγορούμενος (Φωστιέρης), ο οποίος έκανε αυτή την επιλογή. Εξίσου όμως ευθύνεται και ο πρώτος κατηγορούμενος τότε αρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος Σωτήρης Τερζούδης, διότι η επιλογή αυτή του κ. Φωστιέρη τελούσε υπό την έγκρισή του».
Ακόμη, ο εισαγγελέας αναφέρθηκε στην κατηγορία περί μη αξιοποίησης των ελικοπτέρων Φλόγα 1 και 2. «Αποδείχθηκε ότι η μη αξιοποίηση των ελικοπτέρων Φλόγα δεν οφείλεται σε παράλειψη κάποιου, αλλά σε αντικειμενικούς παράγοντες που καθιστούσαν ανέφικτη την αξιοποίησή τους», είπε ο κ. Μανιάτης για να τονίσει πως όσα εναέρια δεν χρησιμοποιήθηκαν αυτό έγινε επειδή υπήρχαν λόγοι που καθιστούσαν αδύνατη τη χρήση τους στην προκειμένη περίπτωση. «Μονό 2 Σινούκ ήταν διαθέσιμα στο αεροδρόμιο Πάχης Μεγάρων, αλλά υπάρχει σφάλμα και αβλεψία ως προς το ότι για το ένα καθυστέρησε η υποβολή αιτήματος και για το άλλο δεν έγινε καθόλου. Η ευθύνη για αυτό βαρύνει τον τότε διοικητή του ΕΣΚΕ», είπε ο εισαγγελέας ο οποίος συνεχίζει την αγόρευσή του.
