Χθες, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε ότι θα προτείνει την ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής για τις αμυντικές δαπάνες – Η εξαίρεση αποτελεί πάγιο αίτημα της Ελλάδας
Ένα βήμα πιο κοντά στην αύξηση των αμυντικών δαπανών, με την εξαίρεσή τους από τους κανόνες για το έλλειμμα φαίνεται ότι βρίσκεται η Ευρώπη, όπως προκύπτει και από τις τοποθετήσεις ηγετών, στο πλαίσιο της Διάσκεψης του Μονάχου. Η εξαίρεση των αμυντικών δαπανών από το Δημοσιονομικό Σύμφωνο αποτελεί πάγια θέση της ελληνικής κυβέρνησης, που ζητά την ενίσχυση της αμυντικής ικανότητας των κρατών – μελών και, κατ’ επέκταση, για τη συλλογική ασφάλεια της Ευρώπης.
Υπέρ της εξαίρεσης τάχθηκε σήμερα, από το βήμα της Διάσκεψης του Μονάχου και ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς.
«Για να διασφαλίσουμε την ειρηνική διαβίωση των Ευρωπαίων στο μέλλον, πρέπει να συνεχίσουμε να αυξάνουμε τις αμυντικές μας δαπάνες», τόνισε ο Όλαφ Σολτς, προσθέτοντας: «Για τον σκοπό αυτό, προτείνω μια εξαίρεση στο Σύμφωνο Σταθερότητας της ΕΕ, για όλες τις επενδύσεις σε αμυντικό εξοπλισμό, που υπερβαίνουν την προηγούμενη κατευθυντήρια γραμμή του 2% του ΝΑΤΟ».
Λίγες ημέρες πριν τις γερμανικές εκλογές, ο Όλαφ Σολτς εκτίμησε ότι η μελλοντική κυβέρνηση θα μπορούσε να δημιουργήσει μια εξαίρεση για τις δαπάνες για την άμυνα και την ασφάλεια, ενώ υποστήριξε ότι η μελλοντική ηγεσία θα εφαρμόσει αυτές τις εξαιρέσεις για να χαλαρώσει το λεγόμενο φρένο χρέους.
Η Ευρώπη, ανέφερε ο Σολτς, θα πρέπει να αναπτύξει την αμυντική της βιομηχανία. Ωστόσο, η Γερμανία θα συνεχίσει να αγοράζει στρατιωτικό υλικό από τις ΗΠΑ. Ο Γερμανός καγκελάριος είπε χαρακτηριστικά ότι χρειάζεται μια «ισχυρή ευρωπαϊκή βιομηχανία όπλων». «Δεν εγκαταλείπουμε τη διατλαντική ενοποίηση των αμυντικών μας βιομηχανιών. Θα συνεχίσουμε να αγοράζουμε νέο αμερικανικό στρατιωτικό εξοπλισμό στο μέλλον», συμπλήρωσε.
To ensure living in peace as Europeans in the future we need to continue growing our defence expenditures.
To this end, I propose an exception in the EU's Stability Pact – for all investments in defense equipment that exceed the previous NATO’s 2% guideline.
— Bundeskanzler Olaf Scholz (@Bundeskanzler) February 15, 2025
Ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής
Η τοποθέτηση του Όλαφ Σολτς έρχεται μία ημέρα μετά τις δηλώσεις της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, που ανέφερε ότι η «Ευρώπη πρέπει να κάνει περισσότερα για την ασφάλεια» και για να το πετύχει αυτό χρειάζεται να αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες – που επί του παρόντος στην ΕΕ είναι λίγο κάτω από το 2% του ΑΕΠ – πάνω από το 3% του ΑΕΠ και αυτό σημαίνει εκατοντάδες δισεκατομμύρια περισσότερες επενδύσεις κάθε χρόνο.
Η φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε ότι θα προτείνει την ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής του Συμφώνου Σταθερότητας για τις αμυντικές επενδύσεις. «Αυτό θα επιτρέψει στα κράτη μέλη να αυξήσουν σημαντικά τις αμυντικές τους δαπάνες» είπε, σημειώνοντας ότι αυτό θα γίνει «ελεγχόμενα και υπό όρους».
Επιπλέον, είπε ότι η Επιτροπή θα προτείνει ένα ευρύτερο πακέτο εξατομικευμένων εργαλείων για την αντιμετώπιση της ειδικής κατάστασης κάθε κράτους μέλους. Τόνισε, ακόμη, ότι «για ένα τεράστιο πακέτο Άμυνας χρειαζόμαστε μια ευρωπαϊκή προσέγγιση στον καθορισμό των επενδυτικών μας προτεραιοτήτων» και αυτό θα επιτρέψει επενδύσεις σε αμυντικά έργα κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος που είναι απαραίτητα.
We need a surge in 🇪🇺 defence spending.
Europe must bring more to the table.
I will propose to activate the escape clause for defence investments.
It will allow Member States to substantially increase their defence expenditure, in a controlled and conditional way.
— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) February 14, 2025