Πριν λίγες µέρες ανακοινώθηκαν από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, τρία µέτρα όπου κατά την κυβέρνηση θα επηρεάσουν θετικά χιλιάδες πολίτες στη χώρα µας και κυρίως τους ευάλωτους που καλύπτουν µε δυσκολία τις βασικές ανάγκες τους. Το συνολικό ύψος των µέτρων να ανέρχεται σε 1 δις ευρώ και είναι τα εξής:
- Επιστροφή Ενοικίων:Κάθε Νοέµβριο, θα επιστρέφετε στους ενοικιαστές ένα ολόκληρο ενοίκιο, µε στόχο την ανακούφισή τους από το αυξανόµενο κόστος στέγης.
- Οικονοµική Στήριξη σε συνταξιούχους και ΑµεΑ:250 ευρώ καθαρά θα χορηγούνται σε 1,5 εκατοµµύριο συνταξιούχους και άτοµα µε αναπηρία κάθε Νοέµβριο, διασφαλίζοντας επιπλέον στήριξη σε αυτές τις ευάλωτες οµάδες.
- Ενίσχυση Δηµόσιων Έργων:Αποφασίστηκε επιπλέον χρηµατοδότηση ύψους 500 εκατοµµυρίων ευρώ στο Πρόγραµµα Δηµοσίων Επενδύσεων για την επιτάχυνση των δηµόσιων έργων και δράσεων κοινωνικού χαρακτήρα.
Μπορεί αυτά τα µέτρα κάποιος καλόπιστος που δεν ζει στην Ελλάδα να τα κρίνει ως θετικά ή ακόµα και ως γενναιόδωρα, αλλά η πραγµατικότητα είναι διαφορετική. Ας δούµε τα µέτρα µε µια άλλη µατιά.
Η Επιστροφή ενός ενοικίου
Η αύξηση των ενοικίων στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια είναι ένα από τα πιο έντονα συζητηµένα κοινωνικά και οικονοµικά ζητήµατα.
Σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και άλλες µεγάλες πόλεις παρατηρείται αύξηση από 30% έως και 50% σε σχέση µε τα ενοίκια του 2018-2019. Σε τουριστικές περιοχές και νησιά η αύξηση είναι ακόµα µεγαλύτερη, ιδιαίτερα σε περιοχές όπως η Μύκονος, η Σαντορίνη και το κέντρο της Αθήνας (π.χ. Κουκάκι, Ψυρρή, Πλάκα), λόγω Airbnb και βραχυχρόνιων µισθώσεων, η αύξηση ξεπερνά ακόµα και το 60% µε 70%. Στην Περιφέρεια αν και οι αυξήσεις είναι µικρότερες, σε κάποιες πόλεις όπως τα Χανιά, το Ηράκλειο ή η Πάτρα έχουν φτάσει και το 20% µε 30%.
Με το µέτρο της επιστροφής ενός ολόκληρου ενοικίου, η µείωση της δαπάνης για τα νοικοκυριά θα ανέρχεται σε 8,3% σε ετήσια βάση. Όταν τα ενοίκια έχουν αυξηθεί υπέρµετρα και στα ποσοστά που αναφέρουµε παραπάνω, γίνεται αντιληπτό ότι το µέτρο θα έχει ελάχιστη επίπτωση για τους ενοικιαστές.
Σήµερα ένα διαµέρισµα στα προάστια (π.χ. Περιστέρι, Καλλιθέα) των 70 µε 75 τ.µ. µισθώνεται από 500 µέχρι 750 ευρώ, ανάλογα την κατάσταση του ακινήτου. Δηλαδή ένα νέο ζευγάρι που αµείβονται και οι δύο µε τον κατώτατο µισθό των 880 ευρώ µικτά και 743 ευρώ καθαρά, θα δαπανήσουν σχεδόν το 40% µε 50% του διαθέσιµου εισοδήµατος τους για το ενοίκιο!
Και µετά αναρωτιόµαστε για την υπογεννητικότητα και γιατί τα νέα ζευγάρια δεν τεκνοποιούν. Τα τελευταία στοιχεία που δηµοσιοποιεί η Eurostat είναι ενδεικτικά της κατάστασης µε την Ελλάδα να καταγράφει τη δεύτερη µεγαλύτερη µείωση πληθυσµού µεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το σύνολο του 2023, βλέποντας τον πληθυσµό της να συρρικνώνεται κατά 56.000 µόνο για ένα έτος.
Η στήριξη των 250 ευρώ στους συνταξιούχους
Η µείωση του εισοδήµατος των συνταξιούχων στην Ελλάδα υπήρξε µία από τις πιο δραµατικές συνέπειες της οικονοµικής κρίσης και των µνηµονιακών πολιτικών.
Το 2010 ο µέσος όρος κύριας σύνταξης ήταν περίπου 1.200 €, ενώ σήµερα είναι κάτω από 850 €, µε πολλές κατηγορίες (π.χ. αγρότες, ΟΓΑ) να λαµβάνουν ακόµη και κάτω από 500 €. Στις χαµηλοσυνταξιούχες οµάδες, µετά την κατάργηση του ΕΚΑΣ (2016-2019), η µείωση ήταν ακόµα πιο αισθητή.
Αν προσθέσουµε την ακρίβεια που µειώνει ακόµα περισσότερο το διαθέσιµο εισόδηµα ειδικά των συνταξιούχων, γίνεται φανερό ότι η στήριξη των 250 ευρώ, ελάχιστη ανακούφιση θα τους προσφέρει.
Τα µέτρα θα τα αξιολογήσουν οι πολίτες, αλλά είναι φανερό πως η κυβέρνηση προσπαθεί να αναστρέψει το εις βάρος της κλίµα και την φθορά που καταγράφει στις δηµοσκοπήσεις, προσφέροντας ελάχιστα από τα πλεονάσµατα. Δυστυχώς για την κυβέρνηση αυτό δεν θα συµβεί µε µέτρα όπως τα παραπάνω, που απλά δεν λύνουν τα προβλήµατα των συµπολιτών µας.
Αυτό που θα ήθελαν οι πολίτες από την κυβέρνηση είναι να λάβει µέτρα για την αύξηση της προσφοράς κατοικιών σε λογικές τιµές, καθώς και περιορισµό της ακρίβειας µέσω παρεµβάσεων κατά των καρτέλ και των εταιρειών που λειτουργούν σε συνθήκες ολιγοπωλίου. Αντιθέτως τα µέτρα που εξήγγειλε η κυβέρνηση ως µόνιµου χαρακτήρα σε λίγους µήνες θα έχουν απαξιωθεί, θα είναι δώρων άδωρων.
Η κυβέρνηση θα πρέπει να αλλάξει οικονοµική πολιτική και πέραν των χρηµατοδοτήσεων από το ΕΣΠΑ και το Ταµείο Ανάκαµψης, να θέσει ως νέο Εθνικό Στόχο το τρίπτυχο Εξόρυξη φυσικού αέριου και πετρελαίου – Παραγωγή και µεταφορά πράσινης ηλεκτρικής ενέργειας – Εξόρυξη και επεξεργασία κρίσιµων µετάλλων και σπάνιων γαιών. Με τα εισοδήµατα από αυτούς τους τοµείς να µειώσει δραστικά την έµµεση φορολογία, δηλαδή τον ΦΠΑ και φόρους κατανάλωσης και να ενισχύσει τα εισοδήµατα των χαµηλών στρωµάτων, εργαζοµένων και συνταξιούχων.
* Βουλευτής Β2 Δυτικού τοµέα Αθηνών – ΝΙΚΗ