Καταπέλτης για την έλλειψη συστήματος έγκαιρης ενημέρωσης των πολιτών – όπως το «112» που ισχύει σήμερα – στην πυρκαγιά στο Μάτι το 2018, «τη δεύτερη μεγαλύτερη τραγωδία σε αριθμό θυμάτων σε παγκόσμιο επίπεδο με δεκάδες νεκρούς, τραυματίες και εγκαυματίες σε ένα συμβάν πολύ μικρής χρονικής διάρκειας», όπως είπε χαρακτηριστικά, εμφανίστηκε ο εισαγγελέας στην πολύκροτη δίκη προτείνοντας την ενοχή των 4 από τους πρώτους 7 κατηγορούμενους, όλοι τους υψηλόβαθμα στελέχη του Πυροσβεστικού Σώματος.
Ο εισαγγελέας Παναγιώτης Μανιάτης τόνισε κατά την αγόρευσή του ότι η έλλειψη συστήματος ενημέρωσης των πολιτών «επέδρασε καταλυτικά στους τόσους θανάτους (104) και τους εγκαυματίες» και πρόσθεσε: «Η εικόνα αυτή δεν τιμά ούτε το Πυροσβεστικό Σώμα ούτε την Πολιτική Προστασία ούτε τους άλλους εμπλεκόμενους».
«Αν – όπως σημείωσε – λαμβάνονταν απόφαση έγκαιρης απομάκρυνσης, οι πολίτες θα ενημερώνονταν έγκαιρα από τα ΜΜΕ. Πώς γίνεται αυτό; Πόρτα -πόρτα, με ηχητικά σήματα, με διερχόμενα οχήματα και με κάθε άλλο πρόσφορο ή δόκιμο τρόπο. Η εισήγηση για οργανωμένη προληπτική απομάκρυνση θα βοηθούσε τους πολίτες για τον επερχόμενο κίνδυνο».
Με άλλα λόγια ο εισαγγελικός λειτουργός ανέδειξε τη σημασία ενός συστήματος επικοινωνιών εκτάκτου ανάγκης, όπως αυτού που σχεδιάστηκε από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας το 2019 και εφαρμόζεται τα τελευταία χρόνια, του γνωστού πλέον «112», το οποίο αποδεδειγμένα έχει συμβάλλει σημαντικά στην προστασία της ανθρώπινης ζωής και υγείας.
Όπως συνάγεται από την αγόρευσή του βάσει των στοιχείων που προσκομίστηκαν κατά την πολύμηνη ακροαματική διαδικασία, εάν υπήρχε ένα σύστημα όπως το «112» στο Μάτι και εφαρμοζόταν όπως σήμερα, αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα να σωθούν πολύτιμες ανθρώπινες ζωές και φυσικά να υπάρξουν πολύ λιγότεροι εγκαυματίες και τραυματίες.
Χαρακτηριστική είναι η αναφορά του εισαγγελέα στους 9 θανάτους στη θάλασσα, ενώ «τα πλοιάρια του Πυροσβεστικού Σώματος ήταν μάχιμα και έτοιμα να συνδράμουν». Ωστόσο, όπως υπογράμμισε, «ο κατηγορούμενος, υπαρχηγός τότε του Πυροσβεστικού Σώματος, Βασίλης Ματθαιόπουλος δεν έδωσε εντολή» (για την κινητοποίηση των πλωτών μέσων).
«Υπήρξαν πολλοί άνθρωποι που αναζήτησαν καταφύγιο στη θάλασσα από τη φωτιά, υπήρξαν άνθρωποι που πνίγηκαν και υπήρξαν και άνθρωποι που περισυνελέγησαν πολλές ώρες μετά. Το Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων Πυροσβεστικού Σώματος (ΕΣΚΕ) γνώριζε την ύπαρξη ανθρώπων στη θάλασσα, τα πλοία ήταν διαθέσιμα και επανδρωμένα» επισήμανε.
«Σμπαριαλασμένος ο κρατικός μηχανισμός – ασυνεννοησία και έλλειψη μέσων»
Ο εισαγγελέας ήταν καυστικός και για τη γενικότερη λειτουργία του κρατικού μηχανισμού, τον οποίο χαρακτήρισε «σμπαριαλασμένο» κάνοντας λόγο για «έλλειψη συντονισμού, ασυνεννοησία και έλλειψη μέσων».
Όπως ανέφερε, «ακούσαμε ότι οχήματα έφθασαν στο σημείο της φωτιάς και δεν ενημέρωναν καν ότι έφθασαν. Οχήματα πήγαιναν σε λάθος σημείο ή οχήματα και πυροσβέστες πήγαιναν και επιχειρούσαν κατά το δοκούν. Κατά συνέπεια το πρόβλημα ήταν διττό: αφορούσε στα ούτως ή άλλως λίγα μέσα προς διάθεση, αλλά και στη μη αποτελεσματική αξιοποίηση των μέσων στα σημεία που περισσότερο χρειάζονταν».
Η αγόρευση του εισαγγελέα έρχεται να καταδείξει τη σημασία του προγράμματος αναβάθμισης των υποδομών και του τεχνικού εξοπλισμού καθώς και ενσωμάτωσης τεχνολογιών πληροφορικής και εξοπλισμού στον τομέα της πολιτικής προστασίας, που έχει καταρτιστεί και υλοποιείται από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Μόνο το πρόγραμμα «Αιγίς» έχει προϋπολογισμό 2,1 δις ευρώ, ενώ πρόσθετοι πόροι αξιοποιούνται και από άλλα ευρωπαϊκά προγράμματα. Σήμερα, μάλιστα, παρουσία του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη παραδόθηκαν δύο υπερσύγχρονα πλοία στο Πυροσβεστικό Σώμα, που χρηματοδοτήθηκαν από το επιχειρησιακό πρόγραμμα 2014-20.
Ενοχή για 4 από τους 7 – στις 20 Φεβρουαρίου η αγόρευση για τους άλλους 14 κατηγορούμενους
Ο εισαγγελέας τόνισε ότι «οι πυροσβεστικές δυνάμεις δεν κατόρθωσαν να περιορίσουν τη φωτιά και απέκτησε δυναμική, υψηλό ρυθμό απελευθέρωσης θερμότητας και εξελίχθηκε σε δυο μέτωπα» και πρότεινε την ενοχή για ορισμένους χειρισμούς και συγκεκριμένες παραλείψεις των τεσσάρων από τους πρώτους επτά κατηγορούμενους και συγκεκριμένα: των τότε αρχηγού και υπαρχηγού του Πυροσβεστικού Σώματος, Σωτήρη Τερζούδη και Βασίλη Ματθαιόπουλου, του τότε διοικητή του ΕΣΚΕ, Νικολάου Φωστιέρη και του τότε επικεφαλής των Πυροσβεστικών Υπηρεσιών Αττικής, Νικόλαου Παναγιωτόπουλου.
Η αγόρευση του εισαγγελέα για τους υπόλοιπους 14 κατηγορούμενους συνεχίζεται στις 20 Φεβρουαρίου.
