Αίνιγµα για δυνατούς λύτες αποτελεί η πορεία που θα έχουν φέτος τα σουπερµάρκετ, έχοντας γνωρίσει ακόµα και διψήφιο ποσοστό ανάπτυξης πωλήσεων στη διάρκεια της πανδηµίας. Αλλά και στην περίοδο των πληθωριστικών πιέσεων οι πωλήσεις συνέχισαν να αυξάνονται µε υψηλό µονοψήφιο ποσοστό. Παρά το γεγονός ότι τα σουπερµάρκετ συνέχισαν να εµφανίζουν άνοδο πωλήσεων κατά 7,5% τον Φεβρουάριο του 2025 σε σύγκριση µε τον αντίστοιχο περσινό µήνα,
όπου οι πωλήσεις ήταν αυξηµένες οριακά µόλις στα επίπεδα του 0,3%, ωστόσο η εικόνα δεν αναµένεται, σύµφωνα µε στελέχη της αγοράς, να κινηθεί µε τον ίδιο ρυθµό στο σύνολο του έτους.
Τα παραπάνω στοιχεία παρουσιάζει στις µετρήσεις της η εταιρεία Circana, η οποία σφυγµοµετρά τα σουπερµάρκετ. Ωστόσο η πραγµατικότητα αναµένεται να είναι εντελώς διαφορετική στην εξέλιξη του έτους, µε τις εκτιµήσεις των στελεχών της να κυµαίνονται µεταξύ 2% έως και 3% ανάπτυξη τζίρου σε σχέση µε τα 13,28 δισεκατοµµύρια ευρώ που ήταν οι πωλήσεις στα ταχυκίνητα καταναλωτικά αγαθά που διατέθηκαν στα ράφια και τα ψυγεία των σουπερµάρκετ το 2024.
Κάτι που ξεκίνησε ήδη να αποτυπώνεται, καθώς διαθέσιµα στοιχεία της Circana για το διάστηµα µετά τον Φεβρουάριο, ήτοι έως και τις 16 Μαρτίου του 2025, δείχνουν ότι οι συνολικές πωλήσεις στα ταχυκίνητα αγαθά στα σουπερµάρκετ αυξάνονται µεν, µε χαµηλότερο ρυθµό δε, στα επίπεδα του 4,7%. Την ίδια στιγµή από πλευράς πωλούµενων τεµαχίων το ποσοστό είναι αυξηµένο κατά 2,7% στο ίδιο διάστηµα, σε σχέση µε πριν από ένα χρόνο.
Συγκράτηση
Σηµαίνοντα ρόλο στη διαφαινόµενη συγκράτηση των πωλήσεων συνεχίζει να διαδραµατίζει το γεγονός ότι η αγοραστική δύναµη των καταναλωτών παραµένει περιορισµένη. Το 56% των επικεφαλής αλυσίδων σουπερµάρκετ θεωρούν ότι το γεγονός αυτό, σε συνδυασµό µε τα ρυθµιστικά µέτρα που επικρατούν στην αγορά για τον περιορισµό της ακρίβειας, τα οποία έχει θεσπίσει η κυβέρνηση, µε χαρακτηριστικό για παράδειγµα τον περιορισµό του περιθωρίου κέρδους, µπορούν να επιφέρουν µείωση των συνολικών πωλήσεων στο τέλος του έτους. Σηµειώνεται ότι το πλαφόν στο περιθώριο κέρδους είναι ένα µέτρο το οποίο το υπουργείο Ανάπτυξης επανεξετάζει υπό το ενδεχόµενο κατάργησής του έως και το τέλος Απριλίου, θεωρώντας ότι έχει κάνει τον κύκλο του.
Τα στοιχεία της έτερης επιχείρησης στον χώρο των µετρήσεων αγοράς, NielsenIQ, δείχνουν ότι µεταξύ των κυριότερων προκλήσεων για την αγορά είναι ο υψηλός πληθωρισµός µε αύξηση
των τιµών πρώτων υλών, σύµφωνα µε το 50% των επιχειρηµατιών που απάντησαν στη σχετική έρευνα, ενώ ως καίρια πρόκληση το 38% βλέπουν την αύξηση του κόστους παραγωγής ως συνάρτηση του πληθωρισµού.
Ταυτόχρονα, η αποκλιµάκωση του πληθωρισµού έχει σηµαίνοντα ρόλο σε αυτή την εικόνα που αναµένεται να αποτυπωθεί φέτος µε ηπιότερη αύξηση των πωλήσεων, χωρίς µάλιστα να αποκλείεται στο τέλος της χρονιάς η αύξηση του τζίρου για τα σουπερµάρκετ να βρεθεί κάτω από το 2,6%, που ήταν το ποσοστό ανάπτυξης του 2024 έναντι του 2023. Θυµίζουµε ότι το 2023 ήταν µία χρονιά έντονων πληθωριστικών πιέσεων, γεγονός που έφερε αύξηση του τζίρου στα ταχυκίνητα αγαθά κατά 9,3% εν συγκρίσει µε το 2022, ως απόρροια των αυξηµένων τιµών.
Οι προσφορές
Την ίδια στιγµή τα σουπερµάρκετ βρίσκονται αντιµέτωπα µε τον Κώδικα ∆εοντολογίας, ο οποίος πρόσφατα τέθηκε σε εφαρµογή και σκοπό έχει να εξοµαλύνει το περιβάλλον των άκρατων προσφορών προϊόντων στις αλυσίδες και να περιορίσει φαινόµενα πλασµατικών εκπτώσεων
και παραπλάνησης του καταναλωτή. Ο Κώδικας ∆εοντολογίας έρχεται ουσιαστικά να αλλάξει ριζικά τον τρόπο που κινούνταν µέχρι πρότινος τα σουπερµάρκετ και οι προµηθευτές τους, αλλά και οι καταναλωτές, οι οποίοι είχαν κατά βάση συνηθίσει να αγοράζουν ένα προϊόν από το ράφι,
όταν αυτό βρισκόταν σε προσφορά. Μάλιστα, είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι πολλά προϊόντα βρίσκονταν σε καθεστώς µόνιµης προσφοράς και όχι για εύλογο ή σύντοµο χρονικό διάστηµα, γεγονός που προκαλούσε στρεβλώσεις στο σύνολο της αγοράς.
Ενδεικτική του πώς αντιµετωπίζουν οι άνθρωποι της αγοράς τον Κώδικα ∆εοντολογίας είναι η τοποθέτηση στην πρόσφατη έρευνα της εταιρείας Nielsen IQ, όπου οι επικεφαλής των σουπερµάρκετ παρουσιάζονται πιο θετικοί και εξοικειωµένοι µε αυτόν, θεωρώντας τον κατανοητό και εύκολα εφαρµόσιµο. Από την άλλη πλευρά, οι προµηθευτές των αλυσίδων εκφράζουν την πεποίθηση ότι η εφαρµογή του θα είναι δυσκολότερη του αναµενοµένου, µε έναν στους δύο να δηλώνει ότι δεν είναι ξεκάθαροι οι κανόνες εφαρµογής του.
Σε κάθε περίπτωση η έλευση του Κώδικα ∆εοντολογίας φέρνει νέα ήθη για το οργανωµένο λιανεµπόριο και αναµένεται ότι πιθανώς θα επηρεαστεί και η κατανάλωση στα σουπερµάρκετ λόγω αυτού, δεδοµένου ότι οι καταναλωτές θα αναζητούν προσφορές µε την ίδια ένταση που ίσχυαν προ
της εφαρµογής του νέου νόµου και δεν θα τις βρίσκουν, µε αποτέλεσµα πιθανή κάµψη και των πωλήσεων και της κατανάλωσης ως παράπλευρη απώλεια της εφαρμογής του Κώδικα Δεοντολογίας.