Σοκ και θλίψη προκάλεσε στην ιαπωνική κοινωνία η δολοφονία σήμερα του πρώην πρωθυπουργού Σίνζο Άμπε σε μία χώρα όπου υπάρχουν αυστηροί περιορισμοί στην οπλοκατοχή και όπου η πολιτική βία είναι εξαιρετικά σπάνιο φαινόμενο.
Ο Άμπε δέχτηκε επίθεση ενόπλου στη διάρκεια προεκλογικής ομιλίας του και μεταφέρθηκε βαριά τραυματισμένος στο νοσοκομείο, όπου αργότερα κατέληξε.
Από τον προστατευόμενό του, εν ενεργεία πρωθυπουργό Φούμιο Κισίντα μέχρι τους απλούς πολίτες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης υπήρξε κύμα έκφρασης θλίψης σε μια χώρα όπου η πολιτική βία είναι σπάνια – ενδεικτικό ότι η τελευταία φορά που δολοφονήθηκε ένας πρώην ή ένας εν ενεργεία πρωθυπουργός ήταν πριν από σχεδόν 90 χρόνια.
«Είμαι υπερβολικά σοκαρισμένη», είπε η κυβερνήτης του Τόκιο Γιούρικο Κόικε στη διάρκεια τακτικής ενημέρωσης του Τύπου προτού ακόμη ανακοινωθεί ο θάνατος του Άμπε προσπαθώντας να συγκρατήσει τα δάκρυά της.
«Όποιος και αν είναι ο λόγος, μια τέτοια στυγερή ενέργεια είναι απολύτως ασυγχώρητη. Είναι προσβολή της δημοκρατίας», δήλωσε η Κόικε.
Ο Κόκι Τανάκα, ένας 26χρονος υπάλληλος στο τμήμα πληροφορικής μιας εταιρείας στο κέντρο του Τόκιο, εξέφρασε μια παρόμοια άποψη: «Έμεινα εμβρόντητος που κάτι τέτοιο συνέβη στην Ιαπωνία».
Αυστηροί περιορισμοί στην οπλοκατοχή
Στην Ιαπωνία, οι περιορισμοί που αφορούν την οπλοκατοχή δεν επιτρέπουν στους πολίτες να οπλοφορούν και οι κυνηγοί που διαθέτουν σχετική άδεια επιτρέπεται να έχουν στην κατοχή τους μόνο κυνηγετικά όπλα.
Οι ιδιοκτήτες όπλων είναι υποχρεωμένοι να παρακολουθούν μαθήματα, να περνούν από γραπτές εξετάσεις και να υποβάλλονται σε εξέταση της ψυχικής τους κατάστασης, ενώ ελέγχεται και το ποινικό μητρώο τους.
Οι επιθέσεις με όπλα, όταν συμβαίνουν, συνήθως περιλαμβάνουν κακοποιούς της μαφίας “yakuza”, που χρησιμοποιούν παράνομα όπλα.
Όταν σημειώνονται πολύνεκρες δολοφονίες, όπως το 2016 όταν είχαν δολοφονηθεί 19 άνθρωποι σε ένα ίδρυμα για άτομα με νοητική υστέρηση, συνήθως το φονικό όπλο είναι μαχαίρι.
Ασυνήθιστες οι επιθέσεις με στόχο πολιτικούς
Ασυνήθιστες είναι και οι επιθέσεις με στόχο πολιτικούς. Τα τελευταία 50 χρόνια είναι λιγοστές οι επιθέσεις που σημειώθηκαν, με προεξάρχουσα εκείνη το 2007, όταν δολοφονήθηκε ο δήμαρχος του Ναγκασάκι από έναν κακοποιό, ένα περιστατικό που είχε ως αποτέλεσμα την περαιτέρω αυστηροποίηση των περιορισμών κατά της οπλοκατοχής.
Η τελευταία φορά που δολοφονήθηκε ένας πρώην πρωθυπουργός ήταν το 1936 στη διάρκεια του ακραίου προπολεμικού μιλιταρισμού στη χώρα.
Ο άνθρωπος που συνελήφθη για την δολοφονία του Άμπε είναι ένα πρώην μέλος του ιαπωνικού Πολεμικού Ναυτικού, ο οποίος πυροβόλησε με ένα αυτοσχέδιο τουφέκι, σύμφωνα με ρεπορτάζ των μέσων ενημέρωσης.
Ο αδελφός του Άμπε, ο υπουργός Άμυνας Νομπούο Κίσι, αρνήθηκε να σχολιάσει τα ρεπορτάζ αυτά.
Οι αντιδράσεις στην επίθεση κατά του Άμπε -πριν ακόμη δημοσιοποιηθεί ο θάνατός του- κατέκλυσαν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και το θέμα που κυριάρχησε μέχρι το μεσημέρι στο ιαπωνικό Twitter ήταν το «Abe-san» (Σ.τ.Σ: στα ιαπωνικά, το san είναι ένας τίτλος σεβασμού που προστίθεται στο τέλος ενός ονόματος).
«Δεν μπορώ να σταματήσω να τρέμω. Αυτό ήταν το τέλος της ειρηνικής Ιαπωνίας», έγραψε στο Twitter ένας χρήστης του, ο Nonochi.
«Υπάρχουν πολλοί πολιτικοί που θα ήθελα να εξαφανιστούν, αλλά η δολοφονία είναι αδιανόητη. Αυτή είναι η αρχή του τέλους για την δημοκρατία μας», σχολίασε ο ίδιος.
Ποιος είναι ο δολοφόνος του Σίνζο Άμπε
Ολόκληρο εργαστήριο με χειροποίητα όπλα και εκρηκτικά έκρυβε στο σπίτι του ο δολοφόνος του Ιάπωνα πρώην πρωθυπουργού Σίνζο Άμπε, όπως αποκαλύφθηκε από την έρευνα της αστυνομίας.
Ο 41χρονος Τετσούγια Γιαμαγκάμι σκότωσε τον Σίνζο Άμπε με δύο σφαίρες πισώπλατα, χρησιμοποιώντας πιστόλι που είχε κατασκευάσει ο ίδιος από δύο κομμάτια, το ένα για την κάνη και το δεύτερο για τη λαβή, από ξύλο, ενώ ιδιαίτερη εντύπωση προκάλεσε ο μηχανισμός εκπυρσοκρότησης, ο οποίος ήταν ηλεκτρονικός.
Ο δράστης συνελήφθη επί τόπου, αμέσως μετά τη δολοφονική του ενέργεια. Ο ίδιος αντιστάθηκε και οι φρουροί του πρώην πρωθυπουργού χρειάστηκε να δώσουν μάχη στη μέση του δρόμου, προκειμένου να τον ακινητοποιήσουν.
Η αστυνομία πραγματοποίησε έρευνα στο σπίτι του Γιαμαγκάμι, όπου εντοπίστηκε το εργαστήριο των χειροποίητων όπλων και εκρηκτικών, η κατοχή των οποίων είναι παράνομη στην Ιαπωνία.
Προς το παρόν είναι άγνωστο γιατί ήταν «εκνευρισμένος» με τον Σίνζο Άμπε ο δολοφόνος, κάτι που αναμένεται να ξεκαθαρίσει στο αμέσως επόμενο διάστημα, μέσω της ανάκρισης.
Η δολοφονία που θα αλλάξει την Ιαπωνία για πάντα
«Πώς μπόρεσε να συμβεί αυτό στην Ιαπωνία;». Αυτό είναι το ερώτημα που πλανάται από το πρωί μετά την είδηση των πυροβολισμών κατά του πρώην πρωθυπουργού Σίνζο Αμπε.
Ο Rupert Wingfield-Hayes, του BBC, ζώντας στην Ιαπωνία, προσπαθεί να απαντήσει στο ερώτημα αυτό, αλλά και στο πώς η συγκεκριμένη δολοφονία θα μπορούσε να αλλάξει την Ιαπωνία για πάντα.
«Ζώντας εδώ, συνηθίζεις να μη σκέφτεσαι τα βίαια εγκλήματα. Η ταυτότητα του θύματος κάνει την είδηση ακόμη πιο σοκαριστική», γράφει στην αρχή του άρθρου του, εξηγώντας στη συνέχεια το πόσο σπουδαία προσωπικότητα ήταν για την Ιαπωνία ο Σίνζο Αμπε, παρότι δεν ήταν πρωθυπουργός της χώρας από το 2020. Οπως εξηγεί, πρόκειται για μια τεράστια φιγούρα της ιαπωνικής δημόσιας ζωής και ίσως τον πιο αναγνωρίσιμο Ιάπωνα πολιτικό των τελευταίων τριών δεκαετιών.
Ιαπωνία: «Οι άνθρωποι εδώ δεν σκέφτονται τα βίαια εγκλήματα, δεν υπερβάλλω»
Προσπαθώντας να δώσει την ακριβή διάσταση του αντικτύπου της δολοφονίας Αμπε, «προσπαθώντας να σκεφτώ ένα ισοδύναμο», όπως χαρακτηριστικά λέει, «μου έρχεται στο μυαλό η δολοφονία του Σουηδού πρωθυπουργού Ολαφ Πάλμε το 1986». Και προσθέτει: «Όταν λέω ότι οι άνθρωποι εδώ δεν σκέφτονται τα βίαια εγκλήματα, δεν υπερβάλλω».
«Ναι, υπάρχουν οι Γιακούζα, οι διάσημες βίαιες συμμορίες του οργανωμένου εγκλήματος της Ιαπωνίας. Αλλά οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έρχονται ποτέ σε επαφή μαζί τους. Ακόμη και οι Γιακούζα αποφεύγουν τα όπλα, επειδή πιστεύουν ότι δεν αξίζει να εκτελέσουν ποινές για παράνομη οπλοκατοχή».
Ακολούθως εξηγεί αυτό που πολλοί και στα διεθνή Μedia προσπαθούν να εξηγήσουν από το πρωί με κάθε τρόπο, ότι, πέραν όλων των άλλων ιδιαίτερων χαρακτηριστικών τής δολοφονίας ενός κορυφαίου πολιτικού, απολύτως παράδοξο είναι το γεγονός πως αυτό συνέβη στην Ιαπωνία. Μια χώρα 126.000.000 κατοίκων, με ένα από τα πιο αυστηρά συστήματα οπλοκατοχής στον κόσμο, που τα περισσότερα θύματα σε μια χρονιά με πυροβόλα όπλα ποτέ δεν έχουν ξεπεράσει τα δέκα.
«Το έγκλημα με όπλα ουσιαστικά δεν υπάρχει εδώ», εξηγεί ο δημοσιογράφος του BBC. Και για αυτό, όπως λέει, από το πρωί στην Ιαπωνία όλοι έχουν στρέψει το βλέμμα τους στον ένοπλο. Ποιος είναι και το κυριότερο πού βρήκε το όπλο;
Αναφέροντας ότι ο δολοφόνος του Αμπε μπορεί να υπηρέτησε στον ιαπωνικό στρατό, στο ναυτικό συγκεκριμένα, σημειώνει ότι η θητεία του ήταν εξαιρετικά σύντομη, μόλις τρία χρόνια, και, όπως όλα δείχνουν, το όπλο που χρησιμοποίησε ήταν αυτοσχέδιο.
«Ήταν λοιπόν μια σκόπιμη πολιτική επίθεση ή η πράξη ενός φαντασιόπληκτου, κάποιου που ήθελε να γίνει διάσημος, πυροβολώντας κάποιον διάσημο; Μέχρι στιγμής, δεν ξέρουμε», συμπληρώνει.
Πολιτικές δολοφονίες στην Ιαπωνία έχουν υπάρξει ξανά. «Η πιο γνωστή συνέβη το 1960, όταν ο ηγέτης του σοσιαλιστικού κόμματος της Ιαπωνίας, Inejiro Asanuma, μαχαιρώθηκε στην κοιλιά από έναν φανατικό δεξιό που κρατούσε σπαθί σαμουράι. Αν και ακροδεξιοί εξτρεμιστές εξακολουθούν να υπάρχουν στην Ιαπωνία, ο Άμπε, ένας δεξιός εθνικιστής, θα ήταν απίθανος στόχος.
Τα τελευταία χρόνια έχουμε δει ένα άλλο είδος εγκλήματος να γίνεται όλο και πιο συνηθισμένο εδώ… Ο ήσυχος, μοναχικός άντρας με μίσος για κάποιον ή κάτι.
Το 2019, ένας άνδρας έβαλε φωτιά σε κτίριο που στέγαζε ένα δημοφιλές στούντιο κινουμένων σχεδίων στο Κιότο, σκοτώνοντας 36 άτομα. Ο άνδρας είπε στην αστυνομία ότι είχε μίσος εναντίον του στούντιο επειδή του είχε… κλέψει τη δουλειά του.
Σε μια άλλη περίπτωση, το 2008, ένας δυσαρεστημένος νεαρός οδήγησε ένα φορτηγό μέσα στο πλήθος στη συνοικία Ακιχαμπάρα του Τόκιο, στη συνέχεια βγήκε έξω και άρχισε να μαχαιρώνει θεατές. Επτά άνθρωποι σκοτώθηκαν.
Πριν πραγματοποιήσει την επίθεση, είχε αναρτήσει ένα μήνυμα στο διαδίκτυο που έλεγε: “Θα σκοτώσω ανθρώπους στην Ακιχαμπάρα” και “Δεν έχω ούτε έναν φίλο, με αγνοούν επειδή είμαι άσχημος. Είμαι κατώτερος από τα σκουπίδια”.
Δεν είναι ακόμη σαφές αν ο πυροβολισμός του Άμπε εντάσσεται στην πρώτη ή στη δεύτερη κατηγορία. Φαίνεται όμως βέβαιο ότι η δολοφονία θα αλλάξει την Ιαπωνία.
Τα μέτρα ασφαλείας εδώ είναι πολύ χαλαρά, καθώς υπάρχει ασφάλεια. Κατά τη διάρκεια προεκλογικών εκστρατειών, όπως η τρέχουσα, οι πολιτικοί στέκονται κυριολεκτικά στις γωνίες των δρόμων, δίνοντας ομιλίες και σφίγγοντας τα χέρια των περαστικών. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι γι’ αυτό ο δράστης του Άμπε μπόρεσε να πλησιάσει τόσο κοντά και να πυροβολήσει με το όπλο που είχε συναρμολογήσει ο ίδιος.
Αυτό σίγουρα πρέπει να αλλάξει μετά τη σημερινή ημέρα».