Μικρά, φαινομενικά ακίνδυνα, αλλά τελικά φονικά, τα κουνούπια φαίνεται πως επαναφέρουν τον κίνδυνο ασθενειών σε μέρη που μέχρι πρότινος βρίσκονταν στο «απυρόβλητο».
Όπως προειδοποίησε η διευθύντρια του ECDC, Αντρεα Αμμόν, η Ευρώπη κινδυνεύει με περισσότερα κρούσματα και ενδεχομένως θανάτους από ασθένειες μεταδιδόμενες από κουνούπια.
Ειδικότερα, υπάρχουν δύο είδη κουνουπιών, η εξάπλωση των οποίων στην Ευρώπη θεωρείται πιο ανησυχητική: Το Ασιατικό κουνούπι τίγρης που μπορεί να μεταδώσει τον δάγκειο πυρετό και τον ιό Τσικουνγκούνια, και το Aedes aegypti, γνωστό ως κουνούπι τίγρης που μεταφέρει τους ιούς των δάγκειου πυρετού, τσικονγκούγια, ζίκα, κίτρινου πυρετού και δυτικού Νείλου. Οπως σημειώνει η Αμόν, τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε εξάπλωση των χωροκατακτητικών κουνουπιών σε μέχρι πρότινος ανεπηρέαστες περιοχές της ΕΕ και του ΕΟΧ.
Ωστόσο, ο προσδιορισμός της αιτίας των αυξήσεων αυτών δεν είναι εύκολος.
Τι προκαλεί την έξαρση
«Η κλιματική αλλαγή και ο πιο ζεστός καιρός ίσως συμβάλλουν στην έξαρση ιών δημιουργώντας πιο ευνοϊκές συνθήκες για τα κουνούπια που είναι φορείς των ιών» λέει η ίδια, προειδοποιώντας ωστόσο πως δεν ευθύνεται μόνο η κλιματική αλλαγή, αλλά και παράγοντες όπως τα ταξίδια, η αλλαγή χρήσης της γης, η απώλεια βιοποικιλότητας καθώς και η πρόσβαση σε πηγές νερού.
«Τα κοινωνικά έντομα είναι πολύ επιτυχημένα χωροκατακτητικά είδη και η διαρκής ανάπτυξη του παγκόσμιου εμπορίου και των μεταφορών έχει επιδεινώσει αυτό το πρόβλημα» σημειώνεται σε σχετική έρευνα του πανεπιστημίου του Βαγκενίνγκεν στην Ολλανδία.
Συμβαίνει ήδη στην Ευρώπη
H ζέστη και η υγρασία στο μεγαλύτερο μέρος της Γηραιάς Ηπείρου προσφέρουν το πιο γόνιμο έδαφος για τα κουνούπια, τα πιο φονικά ζώα στον κόσμο.
Σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε χθες, Πέμπτη, το ECDC προειδοποίησε ότι υπάρχει αυξανόμενος κίνδυνος εμφάνισης κάποιων ασθενειών που μεταδίδονται με το τσίμπημα κουνουπιού στην περιοχή της Ευρώπης.
«Αν αυτό συνεχιστεί, μπορούμε να περιμένουμε πως θα δούμε περισσότερα κρούσματα και πιθανόν θανάτους από ασθένειες όπως ο δάγκειος πυρετός, ο ιός Τσικουνγκούνια και ο ιός του Δυτικού Νείλου», λέει η Αντρέα Αμόν, διευθύντρια του ECDC.
Η ελονοσία ξανά στο προσκήνιο
Η ελονοσία ήταν ενδημική την Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική μέχρι τον 19ο αιώνα (και ίσως ήταν αυτή που συνετέλεσε στην κατάρρευση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας). Αντιμετωπίστηκε με διάφορα αντι-οικολογικά «όπλα» – μέσω ενός τεράστιου προγράμματος αεροψεκασμών με εντομοκτόνα, αποξήρανσης βάλτων και φαρμακευτικής θεραπείας – που έσωσαν, ωστόσο, εκατομμύρια ζωές.
Όπως σημείωσε ο επικεφαλής του Παγκόσμιου Ταμείου για την Καταπολέμηση AIDS, Φυματίωσης και Ελονοσίας, Πίτερ Σαντς, η ελονοσία ενδέχεται να επιστρέψει στην Ευρώπη. Ο ίδιος εκτιμά πως η επόμενη πανδημία ίσως είναι μια ασθένεια που βρίσκεται ήδη ανάμεσά μας.
Την Τετάρτη, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προειδοποίησε για το ενδεχόμενο περαιτέρω έξαρσης των μολύνσεων εξαιτίας του κλιματικού φαινομένου Ελ Νίνιο, που επηρεάζει τα καιρικά φαινόμενα παγκοσμίως, σύμφωνα με τον διευθυντή του οργανισμού, Τέντρος Γκεμπρεγέσους.
Το 2022 καταγράφηκαν 1.133 κρούσματα και 92 θάνατοι από τον ιό του Δυτικού Νείλου στην Ευρώπη. Την ίδια χρονιά, τα κρούσματα δάγκειου ήταν 71 στην Ευρώπη.
Και εξάπλωση γιγάντιων σφηκών
Και σαν να μην ήταν αρκετό το πρόβλημα των κουνουπιών, όπως προειδοποιούν οι επιστήμονες, εξαπλώνεται στη Δυτική Ευρώπη και η γιγάντια ασιατική σφήκα, με τους ειδικούς ανήμπορους να σταματήσουν την «επέλασή» της.
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, η Vespa velutina nigrithorax επεκτείνει δραστικά την εξάπλωσή της στη Δυτική Ευρώπη, αποτελώντας ως κορυφαίος θηρευτής εντόμων, σοβαρή απειλή για τη μελισσοκομία και τους ενδημικούς επικονιαστές.
Οι μέχρι τώρα μέθοδοι περιορισμού των πληθυσμών της έχουν αποδειχτεί ατελέσφορες, αλλά και εξόχως δαπανηρές.
Πηγή: Politico/Reuters
