Σε μια δυσοίωνη εκτίμηση για την Ευρώπη προχώρησε ο οίκος γεωπολιτικών ερευνών Eurasia Group σχετικά με το τι θα μπορούσε να συμβεί εάν ο Βλαντιμίρ Πούτιν αποφάσιζε να κλείσει τις στρόφιγγες φυσικού αερίου, ως αντίποινα στις κυρώσεις των Δυτικών και στο «πάγωμα» του γερμανορωσικού αγωγού Nord Stream 2.
Σύμφωνα με την Eurasia Group, η Ευρώπη θα έχει να αντιμετωπίσει μια σοβαρότατη ενεργειακή κρίση, εάν κάτι τέτοιο συμβεί. Άλλωστε η Ευρώπη εξαρτάται από τη Ρωσία για το 40% του φυσικού αερίου που εισάγει. Η πρόγνωση θέλει τις κυβερνήσεις να αναγκάζονται να επιβάλουν δελτίο στην ενέργεια σε νοικοκυριά και βιομηχανίες, εάν ο Πούτιν κλείσει τις στρόφιγγες επ’ αόριστον ή οι αγωγοί υποστούν κάποιου είδους ζημιά από τις συγκρούσεις.
Εάν οι αποστολές φυσικού αερίου στην Ευρώπη σταματήσουν εντελώς, οι κυβερνήσεις μπορεί να αναγκαστούν να δώσουν εντολή σε ενεργοβόρες βιομηχανίες, όπως οι χαλυβουργίες και οι αυτοκινητοβιομηχανίες, ώστε αυτές να μειώσουν την παραγωγή τους. Έτσι, θα μπορούσαν να προστατευτούν τα νοικοκυριά, τουλάχιστον όσο διαρκεί ο χειμώνας. Μάλιστα, η Eurasia δεν αποκλείει και το ενδεχόμενο να επιβληθεί δελτίο στην ενέργεια ακόμα και στα νοικοκυριά, με σκοπό να αποτραπούν ανεξέλεγκτα μπλακάουτ.
Θα βγάλει όμως η Ευρώπη αυτό τον χειμώνα; Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, η Ε.Ε. μπορεί να έχει αυτή την στιγμή αρκετό φυσικό αέριο, ώστε να φτάσει στην άνοιξη, οπότε η κατανάλωση συνήθως μειώνεται κατά ένα τρίτο, λόγω της ανόδου της θερμοκρασίας. Σημαντικό ρόλο θα παίξουν η Ιταλία και η Γερμανία, που έχουν ήδη μεγάλα αποθέματα αερίου που μπορούν να διοχετεύσουν και σε χώρες όπως η Σλοβακία, η Πολωνία και η Τσεχία.
Τα αποθέματα αερίου στη βορειοδυτική Ευρώπη, όπου βρίσκονται οι μεγαλύτερες εγκαταστάσεις αποθήκευσης, διαμορφώνονται γύρω στις 141 TWh. Πρόκειται για επίπεδα που, ενώ είναι τα χαμηλότερα για την εποχή, από τον κρύο χειμώνα του 2017-2018 μέχρι και σήμερα, δεν είναι πολύ χαμηλότερα από τα 155 TWh που είχαν απομείνει στο τέλος του περασμένου χειμώνα.
«Ωστόσο, εάν τα αποθέματα είναι λίγα στο τέλος του χειμώνα, οι ευρωπαϊκές εταιρείες κοινής ωφέλειας θα πρέπει να ξοδέψουν πολλά χρήματα για να ξαναχτίσουν τα αποθέματα αυτά την επόμενη άνοιξη και το καλοκαίρι, με σκοπό να προετοιμαστούν για τον επόμενο χειμώνα και την πιθανότητα περαιτέρω διαταραχών στις προμήθειες», λένε οι αναλυτές. Αυτό σημαίνει πως για όλο το 2022, οι τιμές του φυσικού αερίου και του LNG θα διατηρηθούν σε αρκετά υψηλά επίπεδα.
Το πρόβλημα που αναδύεται για μια ακόμη φορά από την όλη κατάσταση είναι, φυσικά, η τεράστια ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης από τη Ρωσία. Η ουκρανική κρίση έχει επιταχύνει τη διαδικασία ανεξαρτητοποίησης από τις ρωσικές προμήθειες, η οποία επιδιώκεται τόσο από τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, όσο και από εταιρείες κοινής ωφέλειας στην περιοχή.
Σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, ένα σχέδιο που αναμένεται να υιοθετηθεί σχετικά σύντομα, αφότου κοινοποιηθεί στις 2 Μαρτίου στην Κομισιόν, θα αφορά τα ελάχιστα επίπεδα αποθήκευσης φυσικού αερίου που θα πρέπει να τηρούν τα κράτη- μέλη κάθε χρόνο.
Σύμφωνα με την Eurasia Group, η Γερμανία πρόκειται επίσης να επεκτείνει τα σχέδιά της για εισαγωγές LNG (υγροποιημένου φυσικού αερίου) μέσω ενός υπό κατασκευή τέρμιναλ στο Brunsbuettel και των ήδη υπαρχόντων τέρμιναλ σε Βέλγιο και Ολλανδία. Το Βερολίνο επιταχύνει, επίσης, την παραγωγή ενέργειας μέσω των αιολικών και των υδροηλεκτρικών ΑΕΠ.
Από μεριάς της, η Ιταλία έχει επιταχύνει την αντικατάσταση των μπόιλερ στα σπίτια με φυσικό αέριο με αντλίες θερμότητας, ενώ παράλληλα αναζητά προμήθειες από χώρες πέραν της Ρωσίας, όπως το Αζερμπαϊτζάν, η Αλγερία αλλά και οι ΗΠΑ.
