Τι ποσοστό της ελληνικής κοινωνίας πιστεύει στον Θεό; Πόσο έχει αλλάξει αυτό σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια; Πόσοι και πόσες θα παρακολουθήσουν τις λειτουργίες της Μεγάλης Εβδομάδας.
Σε αυτά τα ερωτήματα δίνει απαντήσεις η έρευνα που πραγματοποιήθηκε από την Κάπα Research, με τα ευρήματα να παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον.
Αναμφίβολα οι εμπειρίες της 20ετίας – η έκρηξη της τεχνολογίας, η οικονομική κρίση, η πανδημία, οι πολεμικές συγκρούσεις – έχουν θέσει την πίστη υπό δοκιμασία: 73% των ερωτώμενων δηλώνουν ότι πιστεύουν στον Θεό από 92% το 2005. Υπό αυτό το πρίσμα, για το 73%, η πίστη δεν έχει διαρκώς το βλέμμα στραμμένο στην αιωνιότητα, αλλά αναζητά την εφαρμογή της στη ζωή.
Καθώς η πίστη εξελίσσεται σε μια υπαρξιακή στάση και αναζητά τη σχέση ασφάλειας, σιγουριάς ή εμπιστοσύνης για να αντιμετωπιστούν οι δυσκολίες και οι αβεβαιότητες, απομακρύνεται και από τη συχνότητα του εκκλησιασμού. Ωστόσο, διατηρείται ένας «πυρήνας» της τάξης του 28% που επισκέπτεται την Εκκλησία τουλάχιστον μία φορά τον μήνα.
Η Εκκλησία είναι πρώτιστα κοινωνία πιστών, σύμφωνα με τους ερωτώμενους: ο θρησκευτικός γάμος, η ταφή των νεκρών, το μάθημα των θρησκευτικών στην εκπαίδευση των παιδιών είναι ριζωμένα στη ζωή των Ελλήνων. Με εξαίρεση ένα 30% περίπου, η πλειονότητα αποδίδει στην Εκκλησία πνευματικό κυρίως ρόλο και αφήνει στο Κράτος τη ρύθμιση των κοινωνικών ζητημάτων. Εξ ου και η υποστήριξη στον διαχωρισμό Εκκλησίας – Κράτους, η οποία αυξάνεται στο πέρασμα της 20ετίας.
Παρά τους κλυδωνισμούς, η Μεγάλη Εβδομάδα αγγίζει όλους σχεδόν τους Έλληνες: περισσότεροι από τους 8 στους 10 θα ακολουθήσουν κάποιο ή κάποια από τα μέρη του λειτουργικού δράματος.
Το Πάσχα είναι για τους Έλληνες θρησκευτικό συναίσθημα, αλλά και μια γέφυρα μεταλαμπάδευσης της «ελληνικότητας» στις επόμενες γενιές. Ένα ισχυρό και σταθερό, στο πέρασμα του χρόνου, γενεσιουργό στοιχείο ταυτότητας.
Όσον αφορά τη δημοτικότητα των ιεραρχών, πρώτος σε θετικές γνώμες εμφανίζεται ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος και ακολουθεί ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος.
Το συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι η Εκκλησία ως θεσμός στέκεται μέσα στην πραγματικότητα που βιώνουν οι Έλληνες, δοκιμάζεται και αυτή μαζί τους, αλλά παραμένει για τους πολλούς μια εναπόθεση ελπίδας.
