Το διαστημικό τηλεσκόπιο Euclid κατέγραψε ένα σπάνιο φαινόμενο που ονομάζεται «δακτύλιος του Αϊνστάιν» και αποκαλύπτει την ακραία παραμόρφωση του χώρου από τη βαρύτητα ενός γαλαξία.
Η εκθαμβωτική εικόνα δείχνει έναν κοντινό γαλαξία, τον NGC 6505, να περιβάλλεται από έναν τέλειο κύκλο φωτός. Ο δακτύλιος δίνει μια ματιά σε έναν πιο μακρινό γαλαξία, που βρίσκεται ακριβώς πίσω από τον NGC 6505, του οποίου το φως των άστρων έχει λυγίσει γύρω από τον γαλαξία που βρίσκεται από μπροστά, όπως αναφέρει ο Guardian.
«Πρόκειται για ένα όμορφο, εξαιρετικό, συναρπαστικό και τυχερό εύρημα», δήλωσε ο καθηγητής Stephen Serjeant, αστρονόμος στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο.
«Ένας «δακτύλιος Αϊνστάιν» τόσο τέλειος όσο αυτός είναι εξαιρετικά σπάνιος. Έχουμε τη δυνατότητα να δούμε έναν δεύτερο γαλαξία μέσα από τον παραμορφωμένο χώρο και χρόνο ενός πολύ κοντινού άλλου».
Η γενική θεωρία της σχετικότητας του Άλμπερτ Αϊνστάιν προβλέπει ότι το φως κάμπτεται γύρω από ογκώδη αντικείμενα στο διάστημα, πράγμα που σημαίνει ότι οι γαλαξίες μπορούν να λειτουργήσουν ως τεράστιοι φακοί.
Οι «δακτύλιοι του Αϊνστάιν» είναι ένα ισχυρό εργαλείο για τους αστρονόμους, επειδή αποκαλύπτουν αντικείμενα που διαφορετικά θα ήταν κρυμμένα από το οπτικό πεδίο και υποδεικνύουν τη μάζα του ενδιάμεσου γαλαξία – συμπεριλαμβανομένης οποιασδήποτε κρυμμένης μάζας με τη μορφή σκοτεινής ύλης.
Σε αυτή την περίπτωση, οι αστρονόμοι εκτιμούν ότι ο γαλαξίας που βρίσκεται από πίσω περιλαμβάνει περίπου 11% σκοτεινή ύλη. Αυτό είναι ένα σχετικά μικρό ποσοστό, δεδομένου ότι η σκοτεινή ύλη πιστεύεται ότι κυριαρχεί στο συνολικό περιεχόμενο μάζας του σύμπαντος.
Η αποκάλυψη των «μυστικών» της σκοτεινής ύλης και της σκοτεινής ενέργειας, οι οποίες μαζί αποτελούν το 95% του σύμπαντος, είναι ο κεντρικός στόχος της αποστολής του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος ύψους 1 δισεκατομμυρίου ευρώ.
Τελικά, το τηλεσκόπιο, το οποίο μπορεί να ανιχνεύσει γαλαξίες σε απόσταση 10 δισεκατομμυρίων ετών φωτός, στοχεύει στη δημιουργία του μεγαλύτερου κοσμικού τρισδιάστατου χάρτη που έχει γίνει ποτέ. Αυτό θα επιτρέψει στους αστρονόμους να συμπεράνουν τη μεγάλης κλίμακας κατανομή της σκοτεινής ύλης και να αποκαλύψουν την επιρροή της σκοτεινής ενέργειας, μιας μυστηριώδους δύναμης που επιταχύνει τη διαστολή του σύμπαντος.
Ο γαλαξίας NGC 6505 απέχει περίπου 590 εκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη -μια απόσταση αναπνοής για κοσμικούς όρους- και ο ανώνυμος γαλαξίας που βρίσκεται από πίσω απέχει 4,42 δισεκατομμύρια έτη φωτός.
«Θεωρώ πολύ ενδιαφέρον το γεγονός ότι αυτός ο δακτύλιος παρατηρήθηκε μέσα σε έναν πολύ γνωστό γαλαξία, ο οποίος ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά το 1884», δήλωσε η Dr. Valeria Pettorino, επιστήμονας του προγράμματος Euclid της ESA.
«Ο γαλαξίας είναι γνωστός στους αστρονόμους εδώ και πολύ καιρό. Και όμως αυτός ο δακτύλιος δεν είχε παρατηρηθεί ποτέ πριν. Αυτό αποδεικνύει πόσο ισχυρό είναι το Euclid, που βρίσκει νέα πράγματα ακόμη και σε μέρη που νομίζαμε ότι τα ξέραμε όλα».
