Όλοι γνωρίζουμε πως οι άμεσες ξένες επενδύσεις συνδέονται άρρηκτα με την ανάπτυξη μιας χώρας και την αύξηση της απασχόλησης μέσα από τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Η δημιουργία, επίσης, νέων κερδοσκοπικών επιχειρήσεων αποτελεί εργαλείο ανάπτυξης μιας οικονομίας και συνδέεται με την ελεύθερη αγορά για την παραγωγή αγαθών ή και παροχής υπηρεσιών. Τι είναι, όμως, η κοινωνική επιχειρηματικότητα και πώς συνδέεται με την ανάπτυξη της κοινωνίας, αλλά και της οικονομίας;
Με απλά λόγια, με τον όρο κοινωνική επιχειρηματικότητα, εννοούμε επιχειρήσεις οι οποίες έχουν ως στόχο κάποιον κοινωφελή σκοπό. Το φαινόμενο της κοινωνικής επιχειρηματικότητας υπάρχει εδώ και πολλές δεκαετίες και μπορεί να πάρει τη μορφή ενός Μη Κυβερνητικού Οργανισμού (Μ.Κ.Ο.) που στόχο δεν έχει την επίτευξη κέρδους, αλλά σαν όρος κοινωνικής επιχειρηματικότητας έχει εδραιωθεί τα τελευταία 20-25 χρόνια. Αξίζει να σημειώσω πως η διεθνής βιβλιογραφία συμφωνεί στο ότι ο κοινωνικός και περιβαλλοντικός αντίκτυπος είναι οι κύριοι σκοποί μιας κοινωνικής επιχείρησης
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, απαιτείται η υιοθέτηση ¨ηθικών και κοινωνικά αποδεκτών αρχών¨ από τις επιχειρήσεις με στόχο την κοινωνική συνοχή και ευημερία της κάθε χώρας. Τονώνοντας την κοινωνική επιχειρηματικότητα μειώνεται και η φτώχεια που αποτελεί σημαντικό στόχο του Ο.Η.Ε., καθώς δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας και αυξάνεται το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (Α.Ε.Π.) κάθε χώρας.
Όπως τονίζουν οι Porter και Kramer σε επιστημονική μελέτη τους στο Harvard Business Review πρέπει να επαναξιολογηθεί η σχέση των επιχειρήσεων με την κοινωνία. Πολλές φορές βλέπουμε κερδοσκοπικές επιχειρήσεις να αναπτύσσουν ένα ολοκληρωμένο πλάνο δράσεων εταιρικής κοινωνικής ευθύνης (Ε.Κ.Ε.) αποκτώντας έτσι μια καλύτερη εικόνα στα μάτια του τελικού καταναλωτή δημιουργώντας μια υπεύθυνη κοινωνικά ταυτότητα. Είναι σημαντικό, δηλαδή, όλες οι κερδοσκοπικές επιχειρήσεις να δημιουργούν δράσεις εταιρικής κοινωνικής ευθύνης αυξάνοντας έτσι τον κοινωνικό τους αντίκτυπο.
Ωστόσο, όταν η δημιουργία κοινωνικών επιχειρήσεων γίνεται από γυναίκες τότε τα οφέλη για την οικονομία και την κοινωνία είναι πολλαπλά. Όπως τονίζω και στο καινούργιο μου βιβλίο** η δημιουργία κοινωνικών επιχειρήσεων από γυναίκες αμβλύνει το μισθολογικό χάσμα μεταξύ ανδρών και γυναικών μειώνοντας την ανεργία στο γυναικείο πληθυσμό.
Η μείωση της ανεργίας και της φτώχειας για κάθε χώρα είναι βασικές προϋποθέσεις για την ανάπτυξή της. Για αυτό το λόγο, συνιστάται η έμφαση της έννοιας της κοινωνικής επιχειρηματικότητας και μέσα από τα πανεπιστημιακά ιδρύματα, καθώς τα περισσότερα πανεπιστημιακά προγράμματα είναι προσανατολισμένα στην επιχειρηματικότητα κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Η έμφαση στην κοινωνική επιχειρηματικότητα από όλα τα κράτη μπορεί να συμβάλλει στη μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων σε παγκόσμιο επίπεδο.
* Ο Παναγιώτης Κυριακόπουλος (Panagiotis Kyriakopoulos, B.Sc., M.Sc., PgCert., PhD Cand.) είναι ερευνητής στο University of Glasgow – Adam Smith Βusiness School του Ηνωμένου Βασιλείου.
** Το βιβλίο του με τίτλο ¨Γυναικεία κοινωνική επιχειρηματικότητα – Μελέτες περιπτώσεων από το Ηνωμένο Βασίλειο¨ από τις εκδόσεις Μιχάλη Σιδέρη κυκλοφορεί σε όλα τα βιβλιοπωλεία.