Η αντίδραση της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας ώστε να ξεφύγει από τον εγκλωβισμό της που προκάλεσε η κίνηση της Ν.Δ. να στηρίξει την αναθεώρηση του άρθρου 32 και έτσι να «κάψει» το σενάριο της «δεξιάς παρένθεσης» με έκτακτες εκλογές το 2020 λόγω αδυναμίας εκλογής Προέδρου Δημοκρατίας, γυρίζει μπούμερανγκ για την κυβέρνηση.
Αυτός είναι ο λόγος που το Μαξίμου αναγκάστηκε αργά χθες βράδυ σε αναδίπλωση και επιχείρησε να διαψεύσει σχέδιο για αποχή κυβερνητικών βουλευτών από την ψηφοφορία για την αναθεώρηση του άρθρου, το οποίο είχε διαρρεύσει λίγο πριν στους κοινοβουλευτικούς συντάκτες ο γενικός εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Κατρούγκαλος.
Όλα ξεκίνησαν πριν από μερικούς μήνες, με την απόφαση της κυβέρνησης να ξεκινήσει τη διαδικασία της Συνταγματικής Αναθεώρησης. Από τότε είχε προκαλέσει ευθεία αντιπαράθεση με τη ΝΔ, καθώς στην αξιωματική αντιπολίτευση διέβλεπαν ακόμη μία προσπάθεια της κυβέρνησης να εργαλειοποιήσει ακόμα και το Σύνταγμα, προκειμένου να καταφέρει πλήγματα στα κόμματα της αντιπολίτευσης και να δημιουργήσει τεχνητή σύγχυση.
Η Επιτροπή Αναθεώρησης του Συντάγματος, όμως, συνεκλήθη και συνεδρίασε αρκετές φορές, ακόμα και αν ελάχιστοι το… πήραν είδηση. Πλέον και παρά τον αναβρασμό στο πολιτικό σύστημα τις τελευταίες εβδομάδες, με την ψήφο εμπιστοσύνης, τις Πρέσπες, την… γκαζόζα στη Βουλή, αλλά και τις επιστολές στήριξης των έξι βουλευτών για να ξεπεράσει η κυβέρνηση τα κοινοβουλευτικά εμπόδια, οι συνθήκες… ωρίμασαν και η Ολομέλεια πλέον καλείται να εγκρίνει τα αποτελέσματα των εργασιών της Επιτροπής.
Έτσι, χθες και σήμερα Τετάρτη λαμβάνει χώρα η σχετική συζήτηση στην Ολομέλεια, με την ψηφοφορία για τα άρθρα που θα θεωρηθούν αναθεωρητέα να έχει οριστεί για σήμερα 13 Φεβρουαρίου. Με βάση τις πρόνοιες του Συντάγματος, αυτή η ψηφοφορία θα επαναληφθεί σε έναν μήνα εκ νέου. Όποιο άρθρο ψηφιστεί με πλειοψηφία 151 βουλευτών θα χρειάζεται πάνω από 180 στην επόμενη Βουλή, προκειμένου να αλλάξει, ενώ όποιο ψηφιστεί με ευρεία συναίνεση, άνω των 180 βουλευτών, θα μπορεί να αναθεωρηθεί στην επόμενη Βουλή με απλή πλειοψηφία 151 βουλευτών. Μια κίνηση – ματ της ΝΔ, η οποία έχει …μπλοκάρει την κυβέρνηση, καθώς δεν την περίμενε και αναζητεί οδό απεμπλοκής.
Η εκλογή του ΠτΔ
Πιο συγκεκριμένα, στην Επιτροπή Αναθεώρησης η ΝΔ ψήφισε 5 από τα 27 άρθρα που πρότεινε ο ΣΥΡΙΖΑ: το 32, για την αποσύνδεση της εκλογής ΠτΔ από την πρόκληση εθνικών εκλογών, το 54, για την ψήφο των αποδήμων, το 62, για τη βουλευτική ασυλία, το 86, για τις ποινικές ευθύνες υπουργών, και το 101Α, για τη διευκόλυνση της επιλογής των μελών των Ανεξάρτητων Αρχών. Το «επίμαχο», φυσικά, είναι το άρθρο 32, το οποίο συνδυάζει δύο ενδιαφέροντα στοιχεία: τόσο την αποσύνδεση της εκλογής ΠτΔ από τη διάλυση της Βουλής, που είναι κοινός τόπος τόσο για τον ΣΥΡΙΖΑ όσο και για τη ΝΔ, όσο και τον τρόπο με τον οποίο θα εκλέγεταιο ΠτΔ.
Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Ότι, εφόσον ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ ψηφίσουν από κοινού αυτά τα άρθρα στην Ολομέλεια, και άρα ψηφιστούν με πάνω από 180 βουλευτές, η επόμενη Βουλή θα μπορεί να καθορίσει το περιεχόμενο της Συνταγματικής Αλλαγής απλά με 151 βουλευτές. Αυτή, άλλωστε, είναι και η ουσία της συνταγματικής πρόβλεψης για εκλογές ανάμεσα στις δύο φάσεις αναθεώρησης: Αρχικά, επιλέγονται τα προς αναθεώρηση άρθρα και στη συνέχεια, αφού παρεμβληθεί η νωπή λαϊκή εντολή, η Βουλή που προκύπτει από τις εκλογές αποφαίνεται για το περιεχόμενο της Αναθεώρησης.
Τι γίνεται, όμως, πέρα από την αποσύνδεση της εκλογής ΠτΔ από τη διάλυση της Βουλής, που είναι κοινό αίτημα; Ο ΣΥΡΙΖΑ και η ΝΔ έχουν καταθέσει δύο εντελώς διαφορετικές προτάσεις για την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας. Υπενθυμίζεται ότι βούληση του ΣΥΡΙΖΑ ήταν αρχικά να ακολουθείται η παρούσα διαδικασία, με πλειοψηφία 200 και 180 ψήφων στους πρώτους δύο γύρους αντίστοιχα, αλλά στη συνέχεια, εφόσον δεν έχει εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας, να ακολουθούν έως και άλλες έξι ψηφοφορίες με 180 ψήφους – μία ψηφοφορία κάθε μήνα προκειμένου να αναζητηθεί η ευρύτερη δυνατή συναίνεση. Αντίθετα, η ΝΔ προτείνει τρεις ψηφοφορίες με 200 και 180 ψήφους στις πρώτες δύο και 151 στην τρίτη ψηφοφορία.
Καμία «παρένθεση»
Πριν από μερικές ημέρες, στην αρμόδια Επιτροπή, η ΝΔ υπερψήφισε την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ. Με βάση τη συνταγματική τάξη, όμως, εφόσον το άρθρο καταστεί αναθεωρητέο με περισσότερες από 180 ψήφους, η επόμενη κοινοβουλευτική πλειοψηφία, κατά πάσα πιθανότητα αυτή της ΝΔ, θα μπορεί να τροποποιήσει το άρθρο ως προς το περιεχόμενό του κατά το δοκούν, με άμεση εφαρμογή. Τι σημαίνει αυτό; Ότι η διαδικασία εκλογής ΠτΔ στις αρχές του 2020 θα μπορεί να γίνει με εντελώς νέους όρους και ακόμα και με απλή πλειοψηφία 151 βουλευτών.
Αυτό το σενάριο, λύνει τα χέρια του Κυριάκου Μητσοτάκη και ακυρώνει τα όποια σενάρια «δεξιάς παρένθεσης» που μπορεί να απεργάζεται ο ΣΥΡΙΖΑ, καθώς, εφόσον κερδίσει τις εκλογές, η εκλογή ΠτΔ θα είναι ένα σημαντικό ορόσημο για την πρωθυπουργία του, μια και από νωρίς θα βρεθεί αντιμέτωπος με λεπτές ισορροπίες. Εφόσον, λοιπόν, μια κυβέρνηση της ΝΔ φέρει τάχιστα τις αλλαγές στο Σύνταγμα προς ψήφιση, η εκλογή του ΠτΔ στις αρχές του 2020 θα γίνει με νέο σύστημα. Ούτως ή άλλως, δε, ανεξάρτητα από τις πλειοψηφίες που θα απαιτούνται, άπαξ και δεν θα διαλύεται η Βουλή, θα αφαιρείται ένα σημαντικό «όπλο» από τα χέρια της αντιπολίτευσης, που μπορούσε κατ’ αυτόν τον τρόπο να προκαλέσει νέες εκλογές. Συνεπώς, υπάρχει defacto πίεση για συναίνεση σε ένα πρόσωπο. Ακόμα, όμως, και αν αυτή δεν επιτευχθεί, η επόμενη κυβέρνηση θα μπορεί να καθορίσει τον τρόπο εκλογής, όπως επιθυμεί.
Εγκλωβίστηκε η κυβέρνηση
Όπως αναφέρει η Ναυτεμπορική οι επιτελείς του ΣΥΡΙΖΑ απευθύνθηκαν σε συνταγματολόγους που εμπιστεύονται για να τους πουν αν μπορεί η αξιωματική αντιπολίτευση να κινηθεί κατ΄ αυτόν τον τρόπο, πήραν θετική απάντηση, αλλά παρ’ όλα αυτά επέμειναν να λένε ότι η Ν.Δ. δεν μπορεί να ψηφίζει επί της αρχής θετικά, χωρίς να ψηφίζει θετικά και για τη διαδικασία που θα ακολουθηθεί.
Η οποία, παρεμπιπτόντως, ήταν σκοπίμως πολύχρονη και παραλυτική, ώστε να μην περάσει με 180 ψήφους από αυτή τη Βουλή και τελικά το άρθρο 32 να μην αναθεωρηθεί. Έπειτα από αυτήν την εξέλιξη η κυβέρνηση γνώριζε ότι είχε τρεις επιλογές για να αποτρέψει την επί της αρχής αναθεώρηση του άρθρου 32 με περισσότερους από 180 βουλευτές. Είτε να προκαλέσει άμεσα πρόωρες εκλογές διακόπτοντας τη διαδικασία Συνταγματικής Αναθεώρησης, είτε αποσύροντας την πρότασή της, είτε αποσύροντας βουλευτές της από την ψηφοφορία.
Η πονηρή αντίδραση Κατρούγκαλου
Ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών είπε πως επειδή η Ν.Δ. για λόγους τακτικής σκέπτεται να υπερψηφίσει τις προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ ακόμα και αν διαφωνεί με αυτές, η κυβέρνηση σκέπτεται είτε να αλλάξει την αρχική της πρόταση, είτε να βάλει βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ να μην ψηφίσουν την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ. Με αυτόν τον τρόπο, θα προσπαθούσε να αποτρέψει η πρόταση της πλειοψηφίας για την αναθεώρηση του άρθρου 32 να περάσει με πλειοψηφία άνω των 180 βουλευτών, κάτι που θα σήμαινε ότι η επόμενη κυβέρνηση θα μπορούσε να τροποποιήσει ακόμη και μόνη της, με 151 ψήφους, το περιεχόμενο όσων άρθρων συγκέντρωσαν αυτή την αυξημένη πλειοψηφία, μεταξύ αυτών και το 32 για την αποσύνδεση διάλυσης της Βουλής από την εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας.
«Σε αυτό μπορεί να απαντήσουμε και εμείς με έναν τρόπο που υπό άλλες συνθήκες δεν θα το κάναμε» είπε επί λέξει ο κ. Κατρούγκαλος, εννοώντας ακριβώς αυτό. Ότι δηλαδή, κυβερνητικοί βουλευτές θα απείχαν από τις ψηφοφορίες, ώστε η Ν.Δ. να μην πετύχει τον σκοπό της, να «κάψει» οριστικά το σενάριο της «δεξιάς παρένθεσης» στο οποίο ως φαίνεται, επενδύει ο ΣΥΡΙΖΑ.
ΝΔ: Αυτογελοιοποίηση…
«Είναι η πρώτη φορά που μια κυβέρνηση όχι μόνον ομολογεί ότι θα χάσει τις επόμενες εκλογές, αλλά ότι ο αντίπαλός της θα έχει και την αυτοδυναμία. Για να ολοκληρωθεί η πλήρης αυτογελοιοποίηση της κυβέρνησης-κουρελού, προτείνουμε στους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ που θα καταψηφίσουν τις προτάσεις τους, να πάνε μετά, όλοι μαζί, και για γκαζόζες…» ήταν η διαρροή της Πειραιώς στα όσα είπε ο κ. Κατρούγκαλος.
Το κλίμα και ο θόρυβος που προκλήθηκε ανάγκασε τον κ. Κατρούγκαλο, από το βήμα της Βουλής, να πει ότι αυτά που ο ίδιος αποκάλυπτε λίγη ώρα πριν στους δημοσιογράφους ήταν «fake news». «Πληροφορήθηκα ότι επί αυτού του fake news τοποθετήθηκε η Ν.Δ., αυτό είναι τεράστιο ολίσθημα. Εγώ είπα ότι είναι κοινοβουλευτική πονηριά για τη Ν.Δ. να λέει ότι ψηφίζει διατάξεις με τις οποίες δεν συμφωνεί και συμπληρώνει το ατόπημα, σχολιάζοντας δήλωση που δεν έγινε ποτέ!» είπε επί λέξει ο κ. Κατρούγκαλος.
Η παρέμβαση Μαξίμου
Η τοποθέτηση Κατρούγκαλου προκάλεσε και την ενεργοποίηση του Μαξίμου, το οποίο επιχείρησε να διαψεύσει τις αρχικές δηλώσεις Κατρούγκαλου στους δημοσιογράφους και κατόπιν να καταγγείλει για πολιτικά παιχνίδια τη Ν.Δ.
«Η Νέα Δημοκρατία από την πρώτη στιγμή που άνοιξε η δημόσια συζήτηση για τη συνταγματική αναθεώρηση επιχείρησε να παίξει πολιτικά παιχνίδια και με τις παλινωδίες της θέλησε να υποβαθμίσει και να ευτελίσει την κορυφαία θεσμική διαδικασία του πολιτεύματος. Ήταν εξάλλου εκείνη που μέχρι την τελευταία στιγμή άλλαζε θέσεις για την συμμετοχή της ή μη στη διαδικασία» ανέφερε η ανακοίνωση του Μαξίμου και συνέχιζε:
«Τα ίδια συνεχίζει και σήμερα με την υιοθέτηση ανυπόστατων σεναρίων περί δήθεν αποχώρησης βουλευτών της πλειοψηφίας από τη διαδικασία. Η Ν.Δ. επιμένει να αντιλαμβάνεται την αναθεώρηση σαν ένα παιχνίδι συναλλαγής και ανταλλαγής, απειλώντας ότι δεν θα υποστηρίξει ακόμη και ώριμες μεταρρυθμίσεις αν δεν γίνει αποδεκτό το σύνολο της νεοφιλελεύθερης ατζέντας της. Η συναίνεση δεν είναι όμως συναλλαγή».
ΝΔ: Τους παραδίδουμε πλέον στη χλεύη των πολιτών
Όπως ήταν αναμενόμενο, η ανακοίνωση του Μαξίμου, έφερε και νέα ανακοίνωση από την Πειραιώς, η οποία σημείωνε: «Ο αυτοεξευτελισμός της κυβέρνησης-κουρελού δεν έχει πλέον όρια. Υπό το βάρος της αντίδρασης της Ν.Δ., το Μαξίμου διέψευσε όσα είπε δημοσίως στη Βουλή ο κ. Κατρούγκαλος παρουσία 20 δημοσιογράφων και των Ευ. Βενιζέλου και Θοδ. Παπαθεοδώρου. Τους παραδίδουμε πλέον στη χλεύη των πολιτών. Είναι η μόνη που τους αξίζει».
Η δυσαρέσκεια για Κατρούγκαλο και η παρέμβαση Κοντονή
Η συζήτηση ξεκινά σήμερα το μεσημέρι και οι πληροφορίες είναι συγκεχυμένες. Κάποιες μιλούν για δυσαρέσκεια Μαξίμου κατά του Γ. Κατρούγκαλου υπό την έννοια ότι με τους χειρισμούς τους εξέθεσε την κυβέρνηση, άλλες αναφέρουν ότι ο κ. Κατρούγκαλος ήταν -όπως είναι λογικό- σε απόλυτη συνεννόηση με το Μαξίμου.
Σε κάθε περίπτωση, σε δύσκολη θέση έφερε την κυβέρνηση η παρέμβαση του πρώην υπουργού Δικαιοσύνης Σταύρου Κοντονή, ο οποίος τοποθετήθηκε στο βήμα της Βουλής, εφόσον όλα τα παραπάνω ήταν γνωστά. «Δεν είναι σωστή προσέγγιση εκείνη η οποία λέει ότι η επόμενη Βουλή, η οποία θα προκύψει μετά από εκλογές, δεσμεύεται από τις απόψεις τις οποίες έχει εκφράσει η προηγούμενη Βουλή. Δεν λαμβάνει υπόψη της ότι και σε αυτή την περίπτωση υπάρχει ένας ενδιάμεσος κρίκος, μεταξύ της Βουλής που προτείνει και της αναθεωρητικής Βουλής που θα αποφασίσει», είπε χαρακτηριστικά σημειώνοντας ωστόσο ότι «η προσέγγιση της Ν.Δ. δεν έχει κανένα έρεισμα στο πνεύμα και στο γράμμα του Συντάγματος».
«Δεν πρέπει να υπάρχει καμία συσχέτιση της εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας με τη λαϊκή βούληση. Όποιος λέει ότι δεν έχει αρμοδιότητες ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κάνει λάθος. Άλλο οι υπερεξουσίες όπως το ότι μονομερώς ο ΠτΔ μπορούσε να διαλύσει τη Βουλή. Ο ΠτΔ πρέπει να εκλέγεται από το Κοινοβούλιο. Να δούμε πως θα αποσυνδεθεί η εκλογή του Προέδρου από τη διάλυση της Βουλής αλλά αν παρεμβληθεί το εκλογικό σώμα τότε πλέον αλλοιώνεται η μορφή του πολιτεύματος και δεν νομίζω ότι κανένας δεν θέλει να ζήσουμε καταστάσεις που μπορεί να πυροδοτούν εντάσεις τραγικές», κατέληξε, διαφωνώντας και με το σκέλος της πρότασης της πλειοψηφίας για προσφυγή στη λαϊκή ετυμηγορία, αν οι έξι διαδοχικές ψηφοφορίες στη Βουλή για εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας καταστούν άγονες.
