Οι πιο πολλοί Έλληνες θυμήθηκαν την Λιβύη, ένα από τα οκτώ κράτη με τα οποία συνορεύει η χώρα τον Νοέμβριο του 2019, όταν ο τότε μεταβατικός πρωθυπουργός της κυβέρνησης της Τρίπολης Φαγιέγ αλ Σαράζ, μεσούσης της εμφύλιας σύρραξης, υπέγραψε με τον Ταγίπ Ερντογάν το παράνομο μνημόνιο με το οποίο Άγκυρα και Τρίπολη διένειμαν μεταξύ τους τις θαλάσσιες ζώνες νότια της Κρήτης παραγνωρίζοντας την… ασήμαντη «λεπτομέρεια» ότι η Λιβύη δεν έχει θαλάσσια σύνορα με την Τουρκία!
Η πρόκληση της τότε κυβέρνησης της Τρίπολης προκάλεσε κρίση στις σχέσεις με την Ελλάδα που χαρακτήρισε τον πρέσβη της Λιβύης στην Αθήνα ανεπιθύμητο και προχώρησε στην απέλασή του. Το ανυπόστατο τουρκολιβυκό μνημόνιο ήταν ο καταλύτης για να κινηθεί η ελληνική διπλωματία προς άλλες γειτονικές χώρες ώστε να διασφαλίσει τα κυριαρχικά δικαιώματα σε θαλάσσιες ζώνες στο Ιόνιο και την Ανατολική Μεσόγειο. Ως αποτέλεσμα προέκυψε η συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ με την Ιταλία και η συμφωνία μερικής οριοθέτησης με την Αίγυπτο.
Δεκαεπτά μήνες μετά την αθλιότητα του τότε πρωθυπουργού της Τρίπολης Σαράζ, στη Λιβύη έχει σχηματιστεί μια άλλη μεταβατική κυβέρνηση. Η Αθήνα επιχειρεί να αποκαταστήσει τις σχέσεις με την γειτονική χώρα, γνωρίζοντας ότι είναι από δύσκολο έως απίθανο να αποφασιστεί σε αυτή την χρονική φάση το «σκίσιμο» του τουρκολιβυκού μνημονίου.
Σημειώνεται ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι από τους πρώτους ηγέτες κράτους-μέλους της Ε.Ε. που επισκέπτονται τη Λιβύη (με διαφορά λίγων ωρών από τον Ιταλό πρωθυπουργό Μάριο Ντράγκι).
Ο Πρωθυπουργός αναμένεται να επισφραγίσει με την παρουσία του την επαναλειτουργία της ελληνικής Πρεσβείας στην Τρίπολη, την επανεκκίνηση των σχέσεων Ελλάδος-Λιβύης, καθώς και να μεταφέρει μήνυμα στήριξης της Ελλάδας στη νέα αρχή που επιχειρείται στη Λιβύη και στην Κυβέρνησή της.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα υπογραμμίσει την ετοιμότητα της χώρας να σταθεί αρωγός και παραστάτης στο πλαίσιο της ΕΕ και των ΗΕ, στο δύσκολο έργο να οδηγηθεί η χώρα σε αξιόπιστες, συμπεριληπτικές εκλογές και, στην πολιτική ομαλότητα και ανασυγκρότησή της.
Η επαναλειτουργία της Πρεσβείας μας στην Τρίπολη, πρωτίστως, αλλά και η επανασύσταση του Γενικού Προξενείου στη Βεγγάζη θα συμβάλλουν σημαντικά στην ενίσχυση της διμερούς μας συνεργασίας όλους τους τομείς. Αιχμή μιας τέτοιας συνεργασίας εκ των πραγμάτων μπορεί να αποτελέσει ο τομέας των οικονομικών και εμπορικών σχέσεων και συναλλαγών σε τομείς όπως η ενέργεια, οι κατασκευές, οι μεταφορές, η υγεία και η ασφάλεια.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης μεταβαίνει στη Λιβύη όχι μόνο ως ο Έλληνας πρωθυπουργός, αλλά ως ο ηγέτης ενός κράτους-μέλους της Ε.Ε. και των θέσεων της Ε.Ε. για την επόμενη μέρα στη Λιβύη.
Στη νέα αρχή που θα σηματοδοτήσει η επίσκεψη για τις διμερείς σχέσεις, ο διάλογος και η συνεργασία πρέπει να οικοδομηθούν, με καλή πίστη και στη βάση των αρχών της διεθνούς νομιμότητας.
Στη νέα σελίδα που γράφει η Λιβύη είναι σημαντικό να απαλλαγεί από τα απομεινάρια του παρελθόντος που την κρατούν πίσω, όπως είναι η παρουσία ξένων δυνάμεων, μαχητών και μισθοφόρων στο έδαφός της αλλά και συμφωνίες εκτός διεθνούς νομιμότητας.
Σύμφωνα με το επίσημο πρόγραμμα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα συναντηθεί με τον πρωθυπουργό της Μεταβατικής Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας της Λιβύης (GNU), Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπεϊμπά (Abdul Hamid Dbeibeh) στις 15:25 τοπική ώρα (16:25 ώρα Ελλάδος).
Παράλληλα, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας θα έχει συνάντηση με την ομόλογο του Νάζλα αλ Μανγκούς (Najla al-Mangoush). Εν συνεχεία θα ακολουθήσουν διευρυμένες συνομιλίες των αντιπροσωπειών και ακολούθως οι δύο ηγέτες θα προχωρήσουν σε δηλώσεις στον Τύπο.
Στις 17:00 τοπική ώρα (18:00 ώρα Ελλάδος), ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα συναντηθεί με τον πρόεδρο του Προεδρικού Συμβουλίου της Λιβύης, Μοχάμεντ ελ Μένφι (Mohamed al-Menfi) και στη συνέχεια θα ακολουθήσουν διευρυμένες συνομιλίες.
Η επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού θα ολοκληρωθεί με την επίσκεψη του στην Ελληνική πρεσβεία στη Λιβύη.
