Είναι η χειρότερη αξιολόγηση που έχει γίνει ποτέ για τη Γαλλία: Την Παρασκευή το βράδυ (μετά το κλείσιμο της Wall Street στις ΗΠΑ) ο οίκος Fitch ανακοίνωσε ότι υποβαθμίζει το αξιόχρεο της γαλλικής οικονομίας από AA- σε A+.
Ο λόγος: η δημοσιονομική αβεβαιότητα, αλλά και η πολιτική αστάθεια που εμποδίζουν ακόμη και την κατάρτιση του κρατικού προϋπολογισμού. Η Fitch αναφέρεται στην πρόσφατη παραίτηση του πρωθυπουργού Φρανσουά Μπαϊρού και στην «εντεινόμενη πόλωση» που παρατηρείται στη γαλλική πολιτική.
Με βάση όλα αυτά, συμπεραίνει ο αμερικανικός οίκος, είναι μάλλον απίθανο να εφαρμοστούν τα απαραίτητα μέτρα εξυγίανσης των δημοσίων οικονομικών και να μειωθεί το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού κάτω από το 3% μέχρι το 2029, σύμφωνα με τους διακηρυγμένους στόχους της γαλλικής κυβέρνησης.
Σε μία πρώτη- μάλλον αμήχανη- αντίδραση ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Ερίκ Λομπάρντ δηλώνει ότι «λαμβάνει υπόψη του» τις ανακοινώσεις της Fitch και ότι ο νέος πρωθυπουργός Σεμπαστιάν Λεκορνού συνεχίζει τις διαβουλεύσεις, ώστε να προκύψει ικανή πλειοψηφία για την έγκριση προϋπολογισμού και την εξυγίανση των δημοσίων οικονομικών.
Το μεγαλύτερο χρέος στην Ευρωζώνη
Δεν ήταν έκπληξη η υποβάθμιση, ούτε μπορούσε να περιμένει κανείς κάτι διαφορετικό αν αναλογιστεί τις εξελίξεις των τελευταίων μηνών και ετών: Η Γαλλία, δεύτερη σε μέγεθος οικονομία της Ευρωζώνης έχει το τρίτο μεγαλύτερο χρέος ως ποσοστό επί του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος (ΑΕΠ), με 114,1%, ενώ το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού ανέρχεται σε 5,8%.
Μάλιστα το ποσοστό του χρέους εκτιμάται να ανέλθει στο 120% μέχρι το 2030. Σημειωτέον ότι δυστυχώς η Ελλάδα εξακολουθεί να κατέχει τη πρωτιά με 152,5% (κάτι που ασφαλώς οφείλεται και στην συρρίκνωση του ελληνικού ΑΕΠ στα χρόνια της κρίσης, υπό το βάρος των περικοπών).
Αν κάνουμε συγκρίσεις σε απόλυτα μεγέθη, θα διαπιστώσουμε ότι το δημόσιο χρέος της Γαλλίας είναι το μεγαλύτερο στην Ευρωζώνη, καθώς έχει εκτοξευθεί στο ασύλληπτο ποσό των 3,34 τρισεκατομμυρίων ευρώ.
Είναι και αυτός ένας λόγος, που η απόδοση του 10ετούς γαλλικού ομολόγου φτάνει πλέον στο 3,5%, δηλαδή στα υψηλότερα επίπεδα από το 2009. Αντίστοιχο ρεκόρ καταγράφει το 30ετές ομόλογο, με απόδοση άνω του 4,5%.
Με απλά λόγια: Η Γαλλία δυσκολεύεται όλο και περισσότερο να βρει δανειστές που θα αναχρηματοδοτήσουν τα χρέη της, εκτός αν τους προσφέρει υψηλότερα επιτόκια για να τους δελεάσει. Ήδη όμως σήμερα πληρώνει για τοκοχρεολύσια περισσότερα από όσα διαθέτει για την Παιδεία.
Συγκρίσεις με την Ελλάδα
Κάποιοι αναλυτές διερωτώνται αν βρισκόμαστε μπροστά σε μία νέα κρίση χρέους, όπως εκείνη που ξέσπασε το 2010. Οι περισσότεροι επιμένουν ότι «η Γαλλία δεν είναι Ελλάδα». Άλλωστε, υποτίθεται ότι η Ευρωζώνη είναι πλέον καλύτερα προετοιμασμένη για να αντιμετωπίσει έναν δημοσιονομικό εκτροχιασμό σε σχέση με το 2010.
Εκεί που ωστόσο υπάρχει σύγκριση με την Ελλάδα της κρίσης είναι ο τεράστιος δημόσιος τομέας, που φτάνει σήμερα στο 57% της γαλλικής οικονομίας. Το είχε επισημάνει η Fitch σε προηγούμενες αξιολογήσεις της γαλλικής οικονομίας. Αυτό προσπάθησε να διορθώσει και ο πρωθυπουργός Φρανσουά Μπαϊρού, αλλά ατύχησε.
Η νέα υποβάθμιση του αξιόχρεου της γαλλικής οικονομίας, αναμένεται να έχει ευρύτερες συνέπειες και για την Ευρωπαϊκή Ένωση, ιδιαίτερα ενόψει των κρίσιμων διαβουλεύσεων για το νέο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο και για τη χρηματοδότηση των αμυντικών δαπανών.
Χώρες όπως η Γερμανία, η Ολλανδία και η Δανία θα κάνουν ό,τι μπορούν για να διαφυλάξουν ως «κόρη οφθαλμού» την άριστη αξιολόγηση ΑΑΑ που ακόμη διατηρούν μέχρι σήμερα. Αυτό σημαίνει ότι ενισχύεται μία ούτως η άλλως ισχυρή νοοτροπία δημοσιονομικής εγκράτειας, που δεν ευνοεί πρωτοβουλίες για κοινή ανάληψη χρέους, όπως ζητούν οι οικονομικά ασθενέστερες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου.
Πηγή: DW