Η Μέση Ανατολή και η Χαμάς ήταν τελικά τα ζητήματα στα οποία διαφώνησαν μπροστά στις κάμερες ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στις κοινές δηλώσεις τους μετά τη συνάντηση που είχαν στην Άγκυρα.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε στην κατάσταση στη Μέση Ανατολή, χαρακτηρίζοντας «τρομοκρατική οργάνωση» τη Χαμάς, με τον Τούρκο πρόεδρο να προβαίνει σε δευτερολογία, ώστε να επισημάνει ότι διαφωνεί με τη θέση της Ελλάδας και ότι η Χαμάς δεν είναι τρομοκρατική οργάνωση, αλλά «αντιστασιακή οργάνωση».
Διαφωνία, αλλά σε πιο ήπιους υπήρξε και στο θέμα των μειονοτήτων, με τον Ερντογάν να χαρακτηρίζει «τουρκική» τη μειονότητα στη Θράκη και τον Έλληνα πρωθυπουργό να απαντά ότι είναι «μουσουλμανική» μειονότητα, με ίσα δικαιώματα.
Η συνέντευξη Τύπου ξεκίνησε με τις δηλώσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος αναφέρθηκε στην ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, χαρακτηρίζοντας άκρως εποικοδομητικές τις επαφές με τον Έλληνα πρωθυπουργό.
«Επισκέφθηκα την Αθήνα τον Δεκέμβριο όπου είχαμε διαβεβαιώσει τη συμφωνία μας να διατηρήσουμε ανοιχτούς τους διαύλους επικοινωνίας», ανέφερε ο Τούρκος πρόεδρος και πρόσθεσε ότι «η επίσκεψη του κ. Μητσοτάκη αποτελεί αντικατοπτρισμό αυτής της συμφωνίας. Είμαστε της πεποίθησης ότι η ενίσχυση του πνεύματος συνεργασίας θα είναι για το καλό των δύο χωρών»
Τόνισε δε ότι οι δύο πλευρές εργάζονται ώστε να ανεβάσουν στα 10 δισ. δολάρια τις εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των δύο χωρών.
Δείτε τις κοινές δηλώσεις των δύο ηγετών:
Ακολούθως, ο κ. Ερντογάν, αναφερθείς στα ζητήματα που τέθηκαν επί τάπητος ανέφερε ότι συζητήθηκαν και τα αλληλένδετα προβλήματα των δύο χωρών, τονίζοντας ότι «έχουμε την βούληση για επίλυση στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου». Μεταξύ άλλων, ο Τούρκος πρόεδρος ανέφερε ότι στη συζήτηση τέθηκε και το ζήτημα της καταπολέμησης της τρομοκρατίας και η προσπάθεια να αντιμετωπιστούν αυτά τα φαινόμενα.
Ο Τούρκος πρόεδρος αναφέρθηκε ξανά σε τουρκική μειονότητα στην Ελλάδα, χαρακτηρίζοντας ωστόσο το ζήτημα ως «γέφυρα φιλίας» ανάμεσα στις δύο χώρες.
Δεν παρέλειψε να επιτεθεί ξανά στο Ισραήλ για τον πόλεμο στη Γάζα, κάνοντας λόγο για «σφαγή». Τόνισε δε, ότι η μόνη λύση είναι η ίδρυση ενός Παλαιστινιακού κράτους στα όρια που είχαν οριστεί το 1967, με πρωτεύουσα την ανατολική Ιερουσαλήμ. «Περιμένουμε από την Ελλάδα να στηρίξει τις διεθνείς προσπάθειες για ειρήνη στη Γάζα», πρόσθεσε.
Αναφερόμενος στις σχέσεις με την Ελλάδα, είπε ότι σε κάθε συνάντηση, μεγαλώνει η ελπίδα για λύσεις.
Μιλώντας για τη Μονή της Χώρας, είπε ότι η απόφαση είχε ληφθεί το 2020 και ότι μετά τη μετατροπή του είναι ανοιχτό προς όλους.
Τη σκυτάλη στις δηλώσεις πήρε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος αρχικά ευχαρίστησε τον Τούρκο πρόεδρο για τη «ζεστή φιλοξενία στην Άγκυρα».
«Δεν μπορώ παρά να ξεκινήσω με τις ευχαριστίες μου για τη ζεστή φιλοξενία. Μια συνάντηση η οποία είναι η τέταρτη μέσα στους τελευταίους δέκα μήνες. Αποδεικνύει ότι μπορούμε να καθιερώσουμε την προσέγγιση αμοιβαίας κατανόησης όχι ως εξαίρεση, αλλά ως παραγωγική κανονικότητα που δεν αναιρείται από τις γνωστές διαφορές στις θέσεις μας», ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ο πρωθυπουργός σημείωσε πως είναι θετική εξέλιξη σε μια εποχή δύσκολη για τη διεθνή ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή μας. «Αυτή η προσέγγιση έχει ήδη οδηγήσει σε χειροπιαστά αποτελέσματα με μεγάλο όφελος», συνέχισε και αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στην συμφωνία για την επίσημη ίδρυση επιχειρηματικού συμβουλίου. Είπε ότι είναι ένα από τα πολλά βήματα, ώστε να φτάσουμε στο στόχο να διπλασιάσουμε τις διμερείς μας συναλλαγές.
«Και οι δύο λαοί μας όπως είχα δεσμευτεί απολαμβάνουν καρπούς σημαντικής πρωτοβουλίας, να μπορούν Τούρκοι να ταξιδεύουν σε 10 ελληνικά νησιά και η διαδικασία έκδοσης βίζας να διαρκεί μόνο λίγα λεπτά», συμπλήρωσε.
«Και στον κρίσιμο τομέα του μεταναστευτικού η συνεργασία αποδίδει απέναντι στις παράνομες ροές και τους άθλιους διακινητές. Πρέπει να συνεχιστεί και να ενταθεί. Και οι δύο έχουμε πιεστεί από μεταναστευτικά βήματα και η Ελλάδα ανέκαθεν συμφώνησε και εξακολουθεί να συμφωνεί στη χρηματοδότηση της Τουρκίας από την ΕΕ», υπογράμμισε.
«Οι μειονότητες στις χώρες μας που προσδιορίζονται από τη συνθήκη της Λωζάνης αποτελούν γέφυρα φιλίας», ανέφερε ο κ. Μητσοτάκης. «Ο χαρακτηρισμός της μειονότητας ως θρησκευτικής προβλέπεται ρητά στη συνθήκη της Λωζάνης και το έμπρακτο ενδιαφέρον για την ευημερία της επιβεβαιώνεται με την έμπρακτη τήρηση αρχών ισονομίας και ισοπολιτείας και με τη λήψη ειδικών μέτρων που απολαμβάνουν οι μουσουλμάνοι της χώρας μας», πρόσθεσε. «Θα ήταν ευχής έργο αν την ίδια άνθηση γνώριζε ο διαρκώς συρρικνούμενος ελληνισμός στην Τουρκία», συνέχισε. «Είχαμε ευκαιρία να συζητήσουμε τη στενοχώρια μας, τη δυσαρέσκειά μας για το γεγονός ότι η Μονή της Χώρας θα λειτουργήσει ως τέμενος. Κατ’ ελάχιστον είναι πολύ σημαντικό να διαφυλάξουμε την ξεχωριστή πολιτιστική αξία του μνημείου, ώστε να είναι επισκέψιμο από όλους», επισήμανε.
Ο πρωθυπουργός είπε ότι συζήτησαν και για τις εξελίξεις στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή. «Με την Τουρκία δεν συμφωνούμε πάντα στα θέματα που αφορούν τη Μέση Ανατολή. Η θέση της Αθήνας είναι ότι το Ισραήλ είχε κάθε δικαίωμα να αμυνθεί. Όμως, συμφωνούμε στο ότι πρέπει να σταματήσει η ασύμμετρη χρήση βίας και το αιματοκύλισμα στην περιοχή και να οδηγηθούμε σε ανακωχή διαρκείας, να προστατευθούν οι άμαχοι της Γάζας και να απελευθερωθούν οι όμηροι. Συμφωνούμε ότι θα ήταν κολοσσιαίο λάθος να εκδηλωθεί χερσαία επίθεση στη Γάζα. Μόνη βιώσιμη επιλογή η επιστροφή στην πολιτική διαδικασία και η λύση των δύο κρατών», συμπλήρωσε μεταξύ άλλων.
Για το κυπριακό είπε ότι «προφανώς διαφωνούμε, αλλά το αντίδοτο στο αδιέξοδο δεν μπορεί να είναι άλλο από το διάλογο» και «πρέπει να δοθεί χρόνος στην ειδική απεσταλμένη του ΓΓ του ΟΗΕ». Ο κ. Μητσοτάκης ανέφερε ότι η Ελλάδα υποστήριζε και υποστηρίζει την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας με προϋπόθεση το σεβασμό του ευρωπαϊκού κεκτημένου.
«Και σήμερα δείξαμε ότι δίπλα στις διαπιστωμένες διαφωνίες μας μπορούμε να γράφουμε παράλληλη σελίδα με τις συμφωνίες μας», συνέχισε ο κ. Μητσοτάκης και αναφέρθηκε στις συμφωνίες που υπέγραψαν σήμερα στην Άγκυρα.
«Επιθυμούμε να πυκνώσουμε τις διμερείς μας επαφές. Να συνεχίσουμε το θετικό δρόμο», σημείωσε ο Πρωθυπουργός.
«Ας συμφωνήσουμε ότι διαφωνούμε στο θέμα αυτό, αλλά συμφωνούμε στην ανάγκη άμεσης κατάπαυσης του πυρός και πάνω από όλα να προστατευθούν οι άμαχοι Παλαιστίνιοι», απάντησε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, όταν ο Τάγιπ Ερντογάν είπε ότι διαφωνούν με το χαρακτηρισμό της Χαμάς ως τρομοκρατική οργάνωση.
«Αυτό μπορεί να γίνει», ανταπάντησε ο Τούρκος Πρόεδρος.
