Ηφαιντανύλη αποτέλεσε ένα από τα βασικά επιχειρήματα του Ντόναλντ Τραμπ για την επιβολή δασμών κατά του Μεξικού, του Καναδά και της Κίνας, κατηγορώντας τους τρεις εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ ότι δεν πράττουν αρκετά για τον περιορισμό της παραγωγής και του λαθρεμπορίου του ναρκωτικού που έχει προκαλέσει τον θάνατο εκατοντάδων χιλιάδων Αμερικανών από υπερβολική δόση.
Οι ΗΠΑ πιέζουν εδώ και καιρό το Μεξικό, μακράν την κύρια πηγή παραγωγής και διακίνησης φαιντανύλης, να κάνει περισσότερα για να σταματήσει την παραγωγή και την εξαγωγή της, αλλά και για να περιορίσει τις δραστηριότητες ξεπλύματος χρήματος που είναι ζωτικής σημασίας για το εμπόριο ναρκωτικών. Ο Καναδάς μπήκε στο στόχαστρο του Τραμπ λόγω της αυξανόμενης παρουσίας μεξικανικών καρτέλ εκεί.
Ο Τραμπ συμφώνησε τη Δευτέρα να καθυστερήσει την εφαρμογή των δασμών στον Καναδά και το Μεξικό, αλλά διατήρησε την απόφασή του για επιβολή δασμών 10% στην Κίνα λόγω της αποτυχίας του Πεκίνου να εμποδίσει τις εισαγωγές της παράνομης φαιντανύλης στην Αμερική.
Τι είναι η φαιντανύλη;
Η φαιντανύλη ένα αυστηρά συνταγογραφούμενο νόμιμο φάρμακο που χορηγείται σε μεγάλο βαθμό για την ανακούφιση από τον πόνο και χορηγείται σε ενέσιμη μορφή, σε σπρέι, με διαδερμικά αυτοκόλλητα και ως σκεύασμα για λήψη από το στόμα. Η παράνομη μορφή φαιντανύλης, μια σκόνη που συχνά αναμιγνύεται με άλλα ναρκωτικά, έχει κατακλύσει τις ΗΠΑ.
Πώς φτάνει η φαιντανύλη στις ΗΠΑ;
Το Μεξικό είναι η κύρια πηγή φαιντανύλης, σύμφωνα με την κυβέρνηση των ΗΠΑ. Η Υπηρεσία Τελωνείων και Προστασίας των Συνόρων των ΗΠΑ κατέσχεσε περισσότερες από 20.000 λίβρες του ναρκωτικού πέρυσι, ένα κλάσμα αυτού που πιστεύεται ότι διακινείται στις ΗΠΑ ετησίως.
Μεγάλο μέρος της προμήθειας ναρκωτικών παράγεται σε αυτοσχέδια εργαστήρια στο Μεξικό . Το καρτέλ Sinaloa είναι ο κύριος παραγωγός, το οποίο ακολουθεί το αντίπαλο καρτέλ Jalisco. Η φαιντανύλη έγινε βασικό εξαγωγικό προϊόν για τα καρτέλ του Μεξικού την τελευταία δεκαετία, σύμφωνα με αναλυτές. Τα καρτέλ δραστηριοποιούνται και στις 50 πολιτείες των ΗΠΑ και σε περισσότερες από 40 χώρες, σύμφωνα με την Αμερικανική Υπηρεσία Δίωξης Ναρκωτικών.
Το φάρμακο είναι φθηνό στην παρασκευή του, παρέχει τεράστια περιθώρια κέρδους και είναι εύκολο να διακινηθεί λαθραία. Πάνω από το 90% της απαγορευμένης φαιντανύλης σταματά στις συνοριακές διελεύσεις, όπου τα καρτέλ επιχειρούν να τη διακινήσουν λαθραία κυρίως με οχήματα που οδηγούν πολίτες των ΗΠΑ, σύμφωνα με την Υπηρεσία Τελωνείων και Προστασίας των Συνόρων των ΗΠΑ.
Πόσοι άνθρωποι πεθαίνουν από φαιντανύλη στις ΗΠΑ;
Οι θάνατοι από υπερβολική δόση στις ΗΠΑ μειώθηκαν: Σημειώθηκαν 89.740 θάνατοι από υπερβολική δόση στις ΗΠΑ μέσα σε έναν χρόνο μέχρι τον Αύγουστο, μειωμένοι σχεδόν κατά 22% από την προηγούμενη αντίστοιχη χρονική περίοδο, σύμφωνα με τις προβλέψεις των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων. Ωστόσο, οι θάνατοι παραμένουν υπερδιπλάσιοι από ό,τι πριν από μια δεκαετία.
Τα οπιοειδή ευθύνονται για περισσότερο από το 70% των θανάτων από υπερβολική δόση ναρκωτικών, οι περισσότεροι από τους οποίους προέρχονται από φαιντανύλη. Οι θάνατοι από υπερβολική δόση αυξάνονται όταν εισέρχεται η φαιντανύλη στην αγορά, κορυφώνονται και στη συνέχεια υποχωρούν.
Οι επενδύσεις τρισεκατομμυρίων δολαρίων της Αμερικής σε θεραπείες, πολιτικές, νόμους και μέτρα που στοχεύουν στην αναχαίτιση της κρίσης δεν έχουν φέρει τα επιθυμητά ώστε να μειώσουν τον αριθμό των νέων χρηστών της φαιντανύλης.
Τι έχει κάνει το Μεξικό για τη φαιντανύλη για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των ΗΠΑ;
Η κυβέρνηση Τραμπ ισχυρίζεται ότι έχει θέσει στο στόχαστρο το Μεξικό επειδή έχει «συμμαχήσει» με τα καρτέλ και επειδή τους παρέχει καταφύγια που τους επέτρεψαν να παράγουν τα ναρκωτικά.
Η Πρόεδρος του Μεξικού Κλαούντια Σέινμπάουμ δήλωσε τη Δευτέρα ότι το Μεξικό συμφώνησε να ενισχύσει άμεσα τα σύνορα ΗΠΑ-Μεξικού με 10.000 μέλη της Εθνοφρουράς «για να αποτρέψει τη διακίνηση ναρκωτικών από το Μεξικό στις ΗΠΑ, ιδιαίτερα τη φαιντανύλη». Η Σέινμπαουμ, της οποίας η κύρια ανησυχία για την ασφάλεια είναι το ενδεχόμενο να ξεσπάσει ένας πόλεμος μεταξύ δύο φατριών του καρτέλ Sinaloa, είπε ότι ζήτησε τη βοήθεια του Τραμπ για να σταματήσει το λαθρεμπόριο όπλων στο Μεξικό που καταλήγουν στα χέρια των καρτέλ.
Τον Δεκέμβριο, οι μεξικανικές δυνάμεις ασφαλείας κατέσχεσαν 1,3 τόνους φαιντανύλης από τη Sinaloa, τη μεγαλύτερη ποσότητας που έχει καταγραφεί ποτέ.
Εισέρχεται μεγάλη ποσότητα φαιντανύλης στις ΗΠΑ από τον Καναδά;
Η αμερικανική συνοριακή περίπολος κατέσχεσε 43 λίβρες φαιντανύλης στα σύνορα με τον Καναδά πέρυσι, ένα κλάσμα από αυτό που κατασχέθηκε στα νότια σύνορα. Ωστόσο, μια σειρά από επιχειρήσεις των αρχών στον Καναδά αποκάλυψαν ότι μεξικανικά καρτέλ και άλλες ομάδες του οργανωμένου εγκλήματος έχουν αρχίσει να λειτουργούν εργαστήρια εκεί.
Τον Οκτώβριο, η καναδική αστυνομία κατέστρεψε ένα «μεγάλο εργαστήριο» φαιντανύλης στη Βρετανική Κολομβία και κατέσχεσε εκατοντάδες λίβρες φαιντανύλης και μεθαμφεταμίνης. Το εργαστήριο είχε αρκετές χημικές ουσίες για να λειτουργήσει για εβδομάδες και να παράγει 95 εκατομμύρια θανατηφόρες δόσεις φαιντανύλης, είπε η αστυνομία.
Πώς αντέδρασε ο Καναδάς;
Ο Καναδάς πέρυσι δήλωσε ότι θα επενδύσει 900 εκατομμύρια δολάρια σε έξι χρόνια για να βελτιώσει την ασφάλεια των συνόρων χρησιμοποιώντας σκύλους, drones, ελικόπτερα και αναπτύσσοντας νέους συνοριακούς πράκτορες. Η κυβέρνηση επιταχύνει επίσης τις προσπάθειες για την καλύτερη παρακολούθηση και τον έλεγχο των πρόδρομων χημικών ουσιών που εισέρχονται στον Καναδά.
Τη Δευτέρα, ο Καναδός πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό είπε ότι ο Καναδάς θα αναπτύξει 10.000 άνδρες στα σύνορα, θα χαρακτηρίσει όπως οι ΗΠΑ τα μεξικάνικα καρτέλ ως τρομοκρατικές οργανώσεις, θα συνεργαστεί με τις ΗΠΑ για τη δημιουργία μιας «Κοινής Δύναμης Επιδρομής» για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, της εμπορίας και του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος και να διορίσει έναν «τσάρο φεντανύλης» για να επιβλέπει τις προσπάθειες.
Τι κάνει η Κίνα για τη φαιντανύλη;
Μετά από παρότρυνση του Τραμπ κατά την πρώτη του θητεία, το 2019, η Κίνα εφάρμοσε αυστηρούς κανόνες κατά της παραγωγής και της πώλησης φαιντανύλης. Από τότε, η φαιντανύλη έχει σταματήσει σε μεγάλο βαθμό να εξάγεται από την Κίνα.
Ωστόσο, οι κινεζικές εταιρείες συνεχίζουν να παράγουν τα χημικά συστατικά που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή φαιντανύλης και να τα πωλούν σε παραγωγούς ναρκωτικών στο Μεξικό, τις ΗΠΑ και αλλού.
Οι ΗΠΑ πιέζουν εδώ και χρόνια την Κίνα να πατάξει αυτήν την αλυσίδα εφοδιασμού. Η κυβέρνηση Μπάιντεν σημείωσε κάποια πρόοδο, με το Πεκίνο να επιβάλλει νέους περιορισμούς σε τρεις τέτοιες χημικές ουσίες πέρυσι μετά από μακροχρόνιες πιέσεις από τις ΗΠΑ.
Οι κατασκευαστές χημικών βρίσκουν συχνά τρόπους να παρακάμπτουν τους κανονισμούς αλλάζοντας ελαφρά τα χημικά που πωλούν και η Κίνα δεν έκανε πολλά για την επιβολή πιο σαρωτικών κανονισμών στον χημικό τομέα της.
Το Πεκίνο υποστηρίζει ότι οι Αμερικανοί πολιτικοί θέλουν να κάνουν την Κίνα τον αποδιοπομπαίο τράγο για τις αποτυχίες των ΗΠΑ στην αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτιών της κρίσης των ναρκωτικών.
