Σε μια κίνηση που αποτυπώνει επισήμως και για πρώτη φορά σε ευρωπαϊκό κείμενο τα απώτατα δυνητικά όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, με πλήρη επήρεια της ηπειρωτικής χώρας και των νησιών σε θαλάσσιες ζώνες, προχώρησε η Αθήνα καταθέτοντας τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό.
Γ. Γεραπετρίτης για ΘΧΣ: «Η Ελλάδα μεγαλώνει το διπλωματικό της αποτύπωμα»
«Ζωτικής σημασίας» χαρακτήρισε το κείμενο ο Γιώργος Γεραπετρίτης. «Για πρώτη φορά βρίσκονται καταγεγραμμένα σε χάρτη τα απώτατα όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, βεβαίως στη βάση του διεθνούς δικαίου […] Είναι πάρα πολύ σημαντικό ότι στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού κεκτημένου, στο πλαίσιο ευρωπαϊκής νομοθεσίας η Ελλάδα καταγράφει την μέγιστη δυνατότητά της στις θαλάσσιες ζώνες», δήλωσε στον Σκάι ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών.
Στον ελληνικό χάρτη καταγράφονται οι συμφωνίες οριοθέτησης Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών με την Ιταλία και την Αίγυπτο, οι οποίες προέκυψαν κατόπιν διμερών διαπραγματεύσεων, στη βάση των κανόνων του Δικαίου της Θάλασσας και των αρχών καλής γειτονίας. Η ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία τέμνει το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο, αμφισβητώντας την αναθεωρητική λογική της Γαλάζιας Πατρίδας.
«Ο σχεδιασμός καλύπτει όλο το εύρος της δικαιοδοσίας μας, που περιλαμβάνει τις θαλάσσιες ζώνες μας, σύμφωνα με τα δικαιώματα που απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο. Αφήνουμε πίσω εκκρεμότητες του παρελθόντος και ενισχύουμε την Πατρίδα μας, προχωρώντας μπροστά με αυτοπεποίθηση», είπε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου.
«Για πρώτη φορά αποτυπώνονται οι θέσεις Ελλάδας για μία ζώνη η οποία ξεπερνάει τις 480.000 km²», σημειώνει ο αναπληρωτής Καθηγητής Διεθνούς Διπλωματίας, Αντώνης Κλάψης.
Στις μη οριοθετημένες περιοχές αποτυπώνεται η μέση γραμμή που καθορίζει το εξωτερικό όριο της ελληνικής υφαλοκρηπίδας έως ότου να συναφθούν συμφωνίες οριοθέτησης με τα γειτονικά κράτη, δίνοντας πάντως στην Ελλάδα σχεδόν το μάξιμουμ των θαλασσίων ζωνών που δύναται να διαθέτει.
«Είναι απόλυτα συμβατό με αυτό που πραγματοποιεί τελευταία η Ελλάδα, την ενίσχυση του αμυντικού της πυλώνα», ανέφερε στο Πρώτο Πρόγραμμα, ο διοικητής του Αγίου Όρους και επίτιμος Αρχηγός ΓΕΣ, Αλκιβιάδης Στεφανής.
Όσον αφορά τα χωρικά ύδατα στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, ο χάρτης δείχνει 6 ναυτικά μίλια, με την επέκταση στα 12 να παραμένει αναφαίρετο δικαίωμα της χώρας.
«Είναι ένα δικαίωμα για την άσκηση του οποίου η Ελλάδα επιφυλάσσεται όταν και όπως το κρίνει εθνικά συμφέρον με βάση τους κανόνες που απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο», επισημαίνει το Υπουργείο Εξωτερικών.
Κυβερνητικές πηγές διαμηνύουν ότι η Ελλάδα κλείνει εκκρεμότητες του παρελθόντος και υπερασπίζεται τα εθνικά συμφέροντα στην πράξη, με το Υπουργείο Εξωτερικών να ξεκαθαρίζει ότι η Αθήνα συνεχίζει να επιδιώκει το διάλογο.
«Ο ελληνοτουρκικός διάλογος είναι επιθυμία μας να συνεχιστεί […] Εμείς δεν επιθυμούμε να έχουμε εχθρικές σχέσεις με κανένα από τα γειτονικά μας κράτη […] Είμαστε πάρα πολύ σαφείς όταν εννοούμε ότι τα ελληνικά νησιά έχουν πλήρη επήρεια, είναι πλέον ευρωπαϊκό κεκτημένο […] έχει πολύ μεγάλη σημασία, δεν φοβόμαστε την οποιαδήποτε ξένη παρέμβαση.»τόνισε ο Γιώργος Γεραπετρίτης.
«Ορισμένες από τις περιοχές που καθορίζονται στο «Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχέδιο» που κατατέθηκε από την Ελλάδα στο πλαίσιο της νομοθεσίας της ΕΕ, παραβιάζουν τις περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας της Τουρκίας τόσο στο Αιγαίο όσο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Επαναλαμβάνουμε ότι οι μονομερείς ενέργειες και αξιώσεις της Ελλάδας δεν θα έχουν νομικές συνέπειες για την Τουρκία. Υπενθυμίζουμε επίσης ότι πρέπει να αποφεύγονται μονομερείς ενέργειες σε κλειστές ή ημίκλειστες θάλασσες όπως το Αιγαίο και η Μεσόγειος», ανακοίνωσε το Τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών.
Επί του παρόντος ο χάρτης δεν αποτυπώνει χρήσεις, δηλαδή το τι επιτρέπεται πού με γνώμονα τη βιώσιμη ανάπτυξη και την προστασία του περιβάλλοντος. Αυτό θα συμβεί σε δεύτερο χρόνο με περαιτέρω εξειδίκευση δραστηριοτήτων όπως :
-ο καθορισμός των θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών και η προστασία ενάλιων αρχαιοτήτων
-η βελτίωση θαλάσσιων μεταφορών, η βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη, η αξιοποίηση ενεργειακών πόρων ΑΠΕ & υδρογονανθράκων, η χωροθέτηση ιχθυοκαλλιεργειών και οι διασυνοριακές υποδομές κοινού ενδιαφέροντος
Ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός αφορά μια ουσιαστική υποχρέωση της χώρας μας έναντι της ΕΕ.
Στο προσκήνιο ξανά οι διαφορές με την Τουρκία για την οριοθέτηση ΑΟΖ
Με την κατάθεση του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού αποτυπώνονται κατ’ αρχάς οι δύο συμφωνίες ΑΟΖ με Ιταλία και Αίγυπτο, όπως σημειώνει το ΕΡΤΝews. Ιδίως αυτή με την Αίγυπτο είναι μια συμφωνία στη βάση των κανόνων του Διεθνούς Δικαίου και των αρχών καλής γειτονίας και κυρίως αποτελεί την ισχυρότερη έμπρακτη αμφισβήτηση του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου.
Κατά δεύτερον, με την καταγραφή της πλήρους επήρειας της υφαλοκρηπίδας, ουσιαστικά αποτυπώνονται τα μέγιστα δυνητικά όρια του ελληνικού θαλάσσιου χώρου. Κατοχυρώνεται ουσιαστικά το σημείο από το οποίο θα ξεκινούσε η Ελλάδα μια πιθανή διαπραγμάτευση περί οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ.
Η δημοσίευση του Χάρτη έρχεται σε συνέχεια των εξελίξεων με τις έρευνες για το καλώδιο ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας- Κύπρου-Ισραήλ, με την Αθήνα να έχει δεύτερες σκέψεις, καθώς φάνηκε ότι ενδεχομένως να φτάναμε στα όρια κρίσης μεταξύ Αθήνας-Άγκυρας.
Από εκεί και πέρα, η κίνηση της Αθήνας φέρνει ξανά στην επιφάνεια τις δομικές διαφορές των δύο πλευρών όσον αφορά το μείζον ζήτημα οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών.
Σύμφωνα με την Τουρκία, τα ελληνικά νησιά δεν έχουν δικαίωμα σε ΑΟΖ, ενώ η τουρκική υφαλοκρηπίδα φτάνει έως τη μέση του Αιγαίου, καθώς η οριοθέτηση πραγματοποιείται με βάση της ηπειρωτικές ακτές των δύο κρατών. Πυξίδα της Τουρκίας είναι το τουρκολιβυκό μνημόνιο, το οποίο αγνοεί όχι μόνο το Δίκαιο της Θάλασσας αλλά και τις νόμιμες συμφωνίες μεταξύ των κρατών της Ανατολικής Μεσογείου.
Εκκρεμεί ακόμη ο ακριβής ορισμός της διεξαγωγής του ανώτατου συμβουλίου συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας και της συνάντησης Μητσοτάκη-Ερντογάν.