Είναι δεδομένο ότι η χρονιά που έρχεται σε λίγες μέρες θα είναι χρονιά εθνικών εκλογών, μάλιστα έχει σχεδόν πανταχόθεν προεξοφληθεί ότι θα λάβουν χώρα με διαφορά λίγων εβδομάδων δύο αναμετρήσεις. Ελάχιστοι πίστευαν τον Κυριάκο Μητσοτάκη όταν διαβεβαίωνε σε όλους τους τόνους ότι θα εξαντλήσει την τετραετία, η εκλογολογία κυριαρχούσε πριν κλείσει χρόνο η κυβερνητική θητεία – ωστόσο ο πρωθυπουργός επέδειξε και πάλι συνέπεια και υπευθυνότητα. Αυτή του η προσήλωση στους θεσμούς γεννάει απροσδόκητα μια μεγάλη ευκαιρία και για την τοπική αυτοδιοίκηση!
Κι εξηγούμαι : ανέκαθεν, αλλά ιδιαίτερα από το 1994 όταν και οι νομάρχες ετέθησαν στην κρίση του εκλογικού σώματος, οι αυτοδιοικητικές εκλογές ήταν πάντα απολύτως συνδεδεμένες με την κεντρική πολιτική σκηνή. Κατά κανόνα μεσούσης της εκάστοτε κυβερνητικής θητείας, χρησίμευαν για την κυβέρνηση ως ψήφος εμπιστοσύνης στις επιλογές της και για την αντιπολίτευση ως ευκαιρία να σταλεί μήνυμα δυσαρέσκειας προς την κυβέρνηση. Το περιεχόμενο των αυτοδιοικητικών εκλογών δεν είχε τελικά σε τίποτα να κάνει με την αυτοδιοίκηση – το αποτέλεσμα ήταν πάντα ένα πρόκριμα για εξελίξεις αναφορικά με την κεντρική διακυβέρνηση.
Το 2023 όμως φαίνεται ότι θα πάμε στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές τον Οκτώβριο με ξεκαθαρισμένο το τοπίο. Οι εθνικές εκλογές θα γίνουν πριν το καλοκαίρι, το κλίμα είναι ήδη φορτισμένο, τα διλήμματα έχουν ήδη τεθεί και το εκλογικό σώμα θα κληθεί να πάρει θέση. Ιδιαίτερα σε περίπτωση που απαιτηθεί και δεύτερη αναμέτρηση, ενδεχόμενο που φαντάζει σχεδόν βέβαιο, είναι σαφές ότι τα θεμελιώδη για τη δημοκρατία ερωτήματα «ποιο κόμμα θέλετε στην κυβέρνηση» και «ποιον προτιμάτε για πρωθυπουργό» θα κυριαρχούν στην καθημερινότητά μας για τους επόμενους μήνες ζητώντας πιεστικά καθαρές απαντήσεις. Οι τόνοι έχουν ήδη ανέβει πολύ και θα ανέβουν ακόμη περισσότερο και το διακύβευμα είναι τόσο μεγάλο που είναι προφανές ότι κανένας πολίτης δε θα μπορεί να μείνει αμέτοχος.
Αν και στην πολιτική τα πράγματα μπορούν να αλλάξουν άρδην σε μια στιγμή και οι προβλέψεις είναι παρακινδυνευμένες, η γενική αίσθηση είναι ότι η Νέα Δημοκρατία θα εξασφαλίσει άνετα μια ακόμη τετραετία. Κι αυτό όχι μόνο γιατί η κυβέρνηση έχει διαχειριστεί με επιτυχία τις πολλαπλές κρίσεις που έχει κληθεί να αντιμετωπίσει (κορονοϊός, ελληνοτουρκικά, μεταναστευτικό, ενεργειακό), αλλά και γιατί η αντιπολίτευση αδυνατεί να καταθέσει εναλλακτική πρόταση κι απλώς επενδύει στην πόλωση και την τοξικότητα. Η κυβέρνηση δεν έχασε ποτέ ούτε το προβάδισμα, ούτε την πρωτοβουλία των κινήσεων και ξεπέρασε εύκολα τους όποιους κλυδωνισμούς και αστοχίες παρουσιάστηκαν. Οι δημοσκοπήσεις διαχρονικά δείχνουν ότι ο κόσμος εμπιστεύεται τον Κυριάκο Μητσοτάκη στις κεντρικές του επιλογές και αναγνωρίζει ότι η καθημερινότητά του έχει γενικά βελτιωθεί τα τελευταία χρόνια. Η δε σύγκριση των πεπραγμένων της παρούσας κυβέρνησης με την προηγούμενη των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ αποβαίνει συντριπτικά υπέρ της τωρινής. Όσο κι αν προσπάθησαν οι Τσίπρας και Ανδρουλάκης να χτυπήσουν τον πρωθυπουργό, όχι μόνο πολιτικά, αλλά και προσωπικά και ηθικά, το μόνο που πέτυχαν ήταν να εδραιώσουν κι άλλο την πολιτική του κυριαρχία. Τρανή απόδειξη η πρόσφατη εικόνα κατά την ψήφιση του προϋπολογισμού: την ώρα που ο Κυριάκος Μητσοτάκης ξεδίπλωνε ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα με εμπροσθοβαρείς πολιτικές που θα φέρουν περαιτέρω ανάπτυξη, οι τιμητές του βούλιαζαν στην εσωκομματική γκρίνια, παρασύρονταν στη δίνη των σκανδάλων και διολίσθαιναν σε άναρθρες κραυγές για εσωτερική κομματική κατανάλωση που ωστόσο δεν αγγίζουν την κοινωνία.
Σε κάθε περίπτωση, με μια ή δυο αναμετρήσεις, το δίλημμα διακυβέρνησης θα λάβει ισχυρή απάντηση και το εκλογικό σώμα θα εκτονωθεί και θα λυτρωθεί. Και τότε, θα έρθει η ώρα της αυτοδιοίκησης : είναι η ευκαιρία για όλους οι εκλογές του Οκτωβρίου να έχουν για πρώτη φορά το σωστό διακύβευμα. Είναι η στιγμή οι πολίτες σε κάθε τοπική κοινωνία να στοιχηθούν πίσω από τα πρόσωπα και τις προτάσεις που τους εκφράζουν ή να καταθέσουν τις δικές τους. Να λοιπόν η κατάλληλη περίσταση για να αναζωογονηθεί η αυτοδιοίκηση: από κάθε τοπικό συμβούλιο κάθε Καλλικρατικού Δήμου, ως τα Περιφερειακά Συμβούλια που δρουν ως τοπικές κυβερνήσεις, οι ενεργοί πολίτες που νοιάζονται για τον τόπο τους και έχουν διάθεση προσφοράς καλούνται να βγουν μπροστά και να διεκδικήσουν την εκλογή τους σε ένα περιβάλλον όπου πρώτη φορά θα μπορούν να ακουστούν και να αξιολογηθούν χωρίς δεύτερες σκέψεις συνδεδεμένες με την κεντρική πολιτική σκηνή. Και είναι πιθανό αυτοί να φέρουν την αυτοδιοίκηση στο προσκήνιο και να πραγματώσουν την πολυδιαφημισμένη αλλά ακόμη απείρως προβληματική αποκέντρωση, φέρνοντας μια ριζοσπαστική αλλαγή στην πολιτική ζωή της χώρας!
Ευχή κι ελπίδα όλων είναι η νέα χρονιά με τις πολλαπλές εκλογές να είναι μια χρονιά ειρηνική, με υγεία για όλους, κοινωνική ηρεμία, όσο το δυνατόν ηπιότερο πολιτικό κλίμα και όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ωριμότητα από όλους μας!
*Κέλλας Αχιλλέας , Πολιτικός Μηχανικός, Μέλος ΠΕ Νέας Δημοκρατιας.