Ο μαραθώνιος δικαστικός αγώνας του Τζούλιαν Ασάνζ, ιδρυτή του WikiLeaks, έπειτα από επτά χρόνια αυτοεξορίας σε ξένη πρεσβεία και πέντε χρόνια φυλάκισης στη Βρετανία, ενδέχεται να φτάνει στο τέλος του.
Η διήμερη ακρόαση στο Ανώτατο Δικαστήριο του Λονδίνου την επόμενη εβδομάδα θα μπορούσε να σηματοδοτήσει το τέλος της πολυετούς προσπάθειάς του να αποφύγει την έκδοσή του στις ΗΠΑ.
Εκεί θα κριθεί εάν θα του δοθεί η δυνατότητα να ζητήσει από εφετείο να εμποδίσει τη μεταφορά του. Εάν το δικαστήριο δεν επιτρέψει να προχωρήσει η έφεση, ο Ασάνζ θα μπορούσε να σταλεί στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Η σύζυγός του υποστηρίζει ότι η απόφαση είναι ζήτημα ζωής και θανάτου για τον Ασάνζ, η υγεία του οποίου έχει επιδεινωθεί κατά τη διάρκεια της κράτησής του.
«Η ζωή του κινδυνεύει περισσότερο κάθε ημέρα που παραμένει στη φυλακή», δήλωσε την Πέμπτη η Στέλα Ασάνζ, προσθέτοντας: «Αν εκδοθεί, θα πεθάνει».
Το κατηγορητήριο
Ο 52χρονος Αυστραλός αντιμετωπίζει 18 κατηγορίες στις ΗΠΑ οι οποίες σχετίζονται με τη δημοσίευση εκατοντάδων χιλιάδων απόρρητων εγγράφων από το Wikileaks το 2010.
Οι εισαγγελείς υποστηρίζουν ότι συνωμότησε με την αναλύτρια των υπηρεσιών πληροφοριών του αμερικανικού στρατού Τσέλσι Μάνινγκ για να παραβιάσουν υπολογιστή του Πενταγώνου και να δώσουν στη δημοσιότητα απόρρητα διπλωματικά τηλεγραφήματα και στρατιωτικά αρχεία για τους πολέμους στο Ιράκ και το Αφγανιστάν.
Αντιμετωπίζει 17 κατηγορίες για κατασκοπεία και μία για κατάχρηση υπολογιστή. Εάν καταδικαστεί, οι δικηγόροι του τονίζουν ότι θα μπορούσε να του επιβληθεί ποινή φυλάκισης έως και 175 ετών, αν και οι αμερικανικές αρχές έχουν δηλώσει ότι η όποια ποινή είναι πιθανό να είναι πολύ χαμηλότερη.
Ο Ασάνζ και οι υποστηρικτές του υποστηρίζουν ότι ενήργησε ως δημοσιογράφος για να αποκαλύψει παρανομίες του αμερικανικού στρατού, καθώς και ότι προστατεύεται από την ελευθερία του Τύπου που εγγυάται η Πρώτη Τροποποίηση του αμερικανικού Συντάγματος.
Μεταξύ των αρχείων που δημοσίευσε το WikiLeaks ήταν βίντεο από επίθεση με ελικόπτερο Απάτσι από τις αμερικανικές δυνάμεις στη Βαγδάτη το 2007, κατά την οποία σκοτώθηκαν 11 άτομα, μεταξύ των οποίων και δύο δημοσιογράφοι του Reuters.
«Στον Τζούλιαν απαγγέλθηκαν κατηγορίες για τη λήψη, την κατοχή και την κοινοποίηση στο κοινό πληροφοριών που αφορούν στοιχεία για εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν από την αμερικανική κυβέρνηση», δήλωσε η Στέλα Ασάνζ. «Η αναφορά ενός εγκλήματος δεν είναι ποτέ έγκλημα», πρόσθεσε.
Οι δικηγόροι των ΗΠΑ υποστηρίζουν ότι ο Ασάνζ είναι ένοχος για την προσπάθεια παραβίασης του υπολογιστή του Πενταγώνου και ότι τα δημοσιεύματα του WikiLeaks δημιούργησαν «σοβαρό και άμεσο κίνδυνο» για τις πηγές πληροφοριών των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν και το Ιράκ.
Το χρονικό της υπόθεσης
Η ποινική υπόθεση των ΗΠΑ κατά του Ασάνζ αποσφραγίστηκε μόλις το 2019, ενώ η ελευθερία του έχει περιοριστεί εδώ και πάνω από 12 χρόνια.
Ο Ασάνζ κατέφυγε στην πρεσβεία του Ισημερινού στο Λονδίνο το 2012 και του χορηγήθηκε πολιτικό άσυλο, αφού δικαστήρια στην Αγγλία έκριναν ότι έπρεπε να εκδοθεί στη Σουηδία στο πλαίσιο έρευνας για βιασμό στη σκανδιναβική χώρα.
Συνελήφθη από τη βρετανική αστυνομία, καθώς η κυβέρνηση του Ισημερινού ανακάλεσε το καθεστώς ασύλου του το 2019 και στη συνέχεια φυλακίστηκε για παραβίαση της εγγύηση όταν βρήκε καταφύγιο μέσα στην πρεσβεία.
Αν και η Σουηδία απέσυρε την έρευνα για σεξουαλικά εγκλήματα, ο Ασάνζ παρέμεινε σε φυλακή υψηλής ασφαλείας του Λονδίνου. Η μάχη για την έκδοσή του συνεχίζεται.
Δικαστής στο Λονδίνο μπλόκαρε αρχικά τη μεταφορά του Ασάνζ στις ΗΠΑ με την αιτιολογία ότι ήταν πιθανό να αυτοκτονήσει αν κρατούνταν σε σκληρές συνθήκες αμερικανικής φυλακής.
Τα επόμενα δικαστήρια άνοιξαν τον δρόμο για τη μεταφορά του, καθώς οι αμερικανικές αρχές παρείχαν διαβεβαιώσεις ότι δεν θα υφίστατο τη σκληρή μεταχείριση που οι δικηγόροι του είπαν ότι θα έθετε σε κίνδυνο τη σωματική και ψυχική του υγεία.
Εάν το δικαστήριο του Λονδίνου απορρίψει την αίτηση του Ασάνζ για έφεση, θα μπορούσε να εκδοθεί στις ΗΠΑ.
Η νομική του ομάδα σκοπεύει να ασκήσει έφεση στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, αλλά υπάρχει ανησυχία ότι θα μπορούσε ενδεχομένως να μετακινηθεί πριν από το δικαστήριο στο Στρασβούργο της Γαλλίας.
Εάν η πλευρά Ασάνζ επικρατήσει κατά την ακρόαση της επόμενης εβδομάδας, θα ακολουθήσει διαδικασία έφεσης που είναι πιθανό να παρατείνει περαιτέρω την έκβαση της υπόθεσης.
Η κατάσταση του Ασάνζ
Η Στέλα Ασάνζ δήλωσε ότι η ψυχική και σωματική υγεία του συζύγου της έχει επιδεινωθεί δραματικά, καθώς και ότι γέρασε πρόωρα στη φυλακή.
Επαθε μίνι εγκεφαλικό τον Οκτώβριο του 2021 και ήταν τόσο άρρωστος τον Δεκέμβριο που έσπασε ένα πλευρό βήχοντας.
«Ανησυχώ κάθε φορά που αρρωσταίνει», δήλωσε η Στέλα Ασάνζ.