Στενός συνεργάτης του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου είπε στον Ντόναλντ Τραμπ και τον Τζάρεντ Κούσνερ αυτή την εβδομάδα ότι το Ισραήλ βιάζεται να προωθήσει μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στον Λίβανο, σύμφωνα με τρεις νυν και πρώην ισραηλινούς αξιωματούχους που ενημερώθηκαν για τη συνάντηση, με στόχο να προσφέρει ένα δώρο σε μορφή μιας πρώιμης νίκης στην εξωτερική πολιτική στον εκλεγμένο πρόεδρο των ΗΠΑ, ανέφερε η Washington Post.
Ο Ρον Ντέρμερ, υπουργός στρατηγικών υποθέσεων του Νετανιάχου, έκανε το Μαρ-α-Λάγκο τον πρώτο σταθμό της περιοδείας του στις ΗΠΑ την Κυριακή, προτού μεταβεί στον Λευκό Οίκο για να ενημερώσει τους αξιωματούχους της κυβέρνησης Μπάιντεν για την κατάσταση των συνομιλιών για τον Λίβανο, σε ένα σημάδι του πόσο γρήγορα μετατοπίστηκε το πολιτικό κέντρο βάρους της Αμερικής μετά την εκλογική νίκη του Τραμπ.
«Υπάρχει η πεποίθηση ότι το Ισραήλ θα κάνει κάποιο δώρο στον Τραμπ … ότι τον Ιανουάριο θα υπάρξει μια πρόοδος όσον αφορά τον Λίβανο», δήλωσε Ισραηλινός αξιωματούχος στη Washington Post υπό τον όρο της ανωνυμίας.
Ο εκπρόσωπος του Ντέρμερ δήλωσε στη Washington Post ότι συζήτησε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του, αλλά δεν διευκρίνισε λεπτομέρειες. Το γραφείο του Νετανιάχου και ένας εκπρόσωπος του Τραμπ αρνήθηκαν να σχολιάσουν. Ο εκπρόσωπος του Κούσνερ δεν απάντησε επίσης σε αίτημα για σχολιασμό.
Ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι θέλει να θέσει τέλος στους πολέμους στη Μέση Ανατολή, αλλά είπε επίσης στον Νετανιάχου σε μια επικοινωνία τον περασμένο μήνα να «κάνει ό,τι πρέπει να κάνει» κατά της Χεζμπολάχ και της Χαμάς. Δεν είναι σαφές τι αντίκτυπο θα έχει η πρόταση για τον Λίβανο που συζητήθηκε στο Μαρ-α-Λάγκο στις αδιέξοδες συνομιλίες για την κατάπαυση του πυρός και την απελευθέρωση των ομήρων στη Γάζα.
«Ο Νετανιάχου δεν έχει καμία αφοσίωση στον Μπάιντεν και θα επικεντρωθεί αποκλειστικά στο να κερδίσει την εύνοια του Τραμπ», δήλωσε ο Frank Lowenstein, πρώην ειδικός απεσταλμένος για τις ισραηλινο-παλαιστινιακές διαπραγματεύσεις υπό τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα, ο οποίος υπηρέτησε κατά τη διάρκεια της μετάβασης στην πρώτη κυβέρνηση Τραμπ. «Ο Τραμπ δεν θα διστάσει να ενεργήσει σαν να είναι ήδη πρόεδρος όταν δει μια ευκαιρία».
Ο Νετανιάχου ανέφερε την Κυριακή ότι μίλησε με τον Τραμπ τρεις φορές τις τελευταίες ημέρες και ότι οι δύο τους είδαν «μεγάλες ευκαιρίες για το Ισραήλ, ιδιαίτερα στην προώθηση της ειρήνης» – σε μια εντυπωσιακή δήλωση μετά από περισσότερο από ένα χρόνο καταστροφικού πολέμου στη Γάζα και έξι εβδομάδες αφότου το Ισραήλ διεύρυνε τις στρατιωτικές του επιχειρήσεις κατά της Χεζμπολάχ στέλνοντας χερσαία στρατεύματα στο νότιο Λίβανο.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός προετοιμαζόταν για μια νέα εποχή στην Ουάσινγκτον πολύ πριν τις εκλογές της 5ης Νοεμβρίου. Εξάλλου, ο Νετανιάχου βρισκόταν σε συχνή επαφή με τον Τραμπ, σύμφωνα με Ισραηλινό αξιωματούχο. και τους Ντέρμπερ και Κούσνερ.
Ο Κούσνερ αναμένεται να διαδραματίσει συμβουλευτικό ρόλο σε περίπτωση μελλοντικών συζητήσεων μεταξύ Ισραήλ και Σαουδικής Αραβίας, ακόμη και αν δεν διοριστεί σε επίσημη θέση στον Λευκό Οίκο, σύμφωνα με πρώην αξιωματούχο του Τραμπ.
Την Κυριακή, δήλωσε Ισραηλινός αξιωματούχος, οι συνομιλίες στην κατοικία του Τραμπ στη Φλόριντα επικεντρώθηκαν σε μια ισραηλινή πρόταση κατάπαυσης του πυρός για τον Λίβανο που περιλαμβάνει τη δυτική και ρωσική συνεργασία. Ισραηλινός στρατιωτικός αξιωματούχος δήλωσε ότι καταρτίζονται επίσης σχέδια για την ενίσχυση των χερσαίων επιχειρήσεων στο Λίβανο, εάν οι συνομιλίες τελικά καταρρεύσουν.
Οι όροι της εν εξελίξει συμφωνίας, σύμφωνα με Ισραηλινούς αξιωματούχους, θα απαιτούσαν από τους μαχητές της Χεζμπολάχ να υποχωρήσουν πέρα από τον ποταμό Litani – το βόρειο άκρο μιας ελεγχόμενης από τον ΟΗΕ ουδέτερης ζώνης που δημιουργήθηκε μετά τη σύγκρουση του 2006 μεταξύ του Ισραήλ και της Χεζμπολάχ. Από τον Οκτώβριο του 2023, μετά τις επιθέσεις υπό την ηγεσία της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ, οι Λιβανέζοι μαχητές χρησιμοποίησαν την περιοχή ως ορμητήριο εκτοξεύοντας χιλιάδες ρουκέτες και πυραύλους στο Ισραήλ, σκοτώνοντας 45 αμάχους και 31 στρατιώτες και αναγκάζοντας παράλληλα περίπου 60.000 ανθρώπους να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους.
Σχεδόν 900.000 άνθρωποι έχουν εκτοπιστεί εσωτερικά εξαιτίας της στρατιωτικής εκστρατείας του Ισραήλ στο Λίβανο. Περισσότεροι από 3.300 άτομα έχουν σκοτωθεί, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της χώρας, το οποίο δεν κάνει διάκριση μεταξύ αμάχων και μαχητών, αλλά έχει αναφέρει ότι εκατοντάδες γυναίκες, παιδιά και άτομα που ανταποκρίνονται σε πρώτες βοήθειες είναι μεταξύ των νεκρών. Η Χεζμπολάχ έχει αναφέρει ότι περίπου 500 μαχητές της σκοτώθηκαν πριν από την έναρξη της ισραηλινής χερσαίας επιχείρησης, όταν και σταμάτησε πλέον να δημοσιεύει τον απολογισμό των απωλειών της. Περισσότεροι από 40 Ισραηλινοί στρατιώτες έχουν σκοτωθεί σε χερσαίες μάχες από την 1η Οκτωβρίου, εκ των οποίων έξι την Τετάρτη.
Άτομο κοντά στη Χεζμπολάχ δήλωσε ότι η οργάνωση θα ήταν πρόθυμη να αποσύρει τους μαχητές της βόρεια του ποταμού στο πλαίσιο μιας προσωρινής εκεχειρίας. Ισραηλινός αξιωματούχος δήλωσε ότι ο στρατός του Λιβάνου θα αναλάμβανε τον έλεγχο της συνοριακής ζώνης για μια αρχική περίοδο 60 ημερών, υπό την επίβλεψη των ΗΠΑ και της Βρετανίας.
Ο Lowenstein δήλωσε ότι ο Νετανιάχου θα μπορούσε να στοχεύει σε μια προσωρινή συμφωνία με τον Μπάιντεν πριν αποχωρήσει από τον Λευκό Οίκο, αφήνοντας μια τελική διευθέτηση στον Τραμπ για να πάρει τα εύσημα. «Το μόνο πράγμα για το οποίο νοιάζεται ο Νετανιάχου περισσότερο από τον Τραμπ είναι η δική του εσωτερική πολιτική και το να επιστρέψουν οι Ισραηλινοί πολίτες στο βορρά είναι ένας σημαντικός στόχος που μπορεί να μην θέλει να περιμένει», πρόσθεσε.
Το γενικό περίγραμμα της συμφωνίας που καταρτίζεται είναι παρόμοιο με εκείνο των προηγούμενων γύρων διαπραγματεύσεων και ευθυγραμμίζεται με την επιθυμία του Τραμπ να τερματιστεί ο πολυμέτωπος πόλεμος του Ισραήλ, αλλά το σχέδιο δεν έχει ακόμη δοθεί επισήμως στη Χεζμπολάχ, σύμφωνα με αξιωματούχους και από τις δύο χώρες. Και η πρόταση προβλέπει ότι ο ισραηλινός στρατός θα μπορεί να επιχειρεί πέρα από τα σύνορα σε περίπτωση παραβιάσεων – κάτι που δεν είναι αποδεκτό από τους Λιβανέζους αξιωματούχους.
«Υπάρχει κάποιος λογικός άνθρωπος που πιστεύει ότι θα συμφωνήσουμε σε μια διευθέτηση ή μια λύση που εξυπηρετεί τα συμφέροντα του Ισραήλ εις βάρος των συμφερόντων και της κυριαρχίας του Λιβάνου;», δήλωσε την Τρίτη ο πρόεδρος του λιβανέζικου κοινοβουλίου Nabih Berri. Ο Berri, σύμμαχος της Χεζμπολάχ, έχει υπηρετήσει ως μεσάζων στις διαπραγματεύσεις.
Η πηγή της Washington Post που βρίσκεται κοντά στη Χεζμπολάχ δήλωσε ότι ο «όρος της Χεζμπολάχ για πρόοδο παραμένει σαφής: πρέπει να απαγορευτεί στο Ισραήλ να διεξάγει επιχειρήσεις εντός του εδάφους του Λιβάνου».
Αλλά ο Νετανιάχου – ο οποίος έχει κατηγορηθεί από τους επικριτές του ότι παρατείνει και επεκτείνει τον πόλεμο για δική του πολιτική επιβίωση, αφού κατηγορήθηκε ευρέως για τις αποτυχίες ασφαλείας στις 7 Οκτωβρίου – φαίνεται να ποντάρει στο ότι η πολιτική στιγμή είναι κατάλληλη για μια σημαντική πρόοδο.
«Είναι μια συμφωνία που ο Νετανιάχου περίμενε να δώσει στον Τραμπ», δήλωσε ο Israel Ziv, πρώην επικεφαλής της Διεύθυνσης Επιχειρήσεων των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων, ο οποίος παραμένει σε επαφή με υψηλόβαθμα μέλη του πρτοσωπικού ασφαλείας. «Αλλά η αναμονή είχε το τίμημά της», πρόσθεσε ο Ziv, αναφερόμενος στο ότι η Χεζμπολάχ ανέκτησε τις δυνάμεις της τις τελευταίες εβδομάδες και σκότωσε περισσότερους Ισραηλινούς στρατιώτες στο νότο, μετά από μια σειρά θανάσιμων πληγμάτων στην ανώτερη ηγεσία και το δίκτυο επικοινωνιών της.
Μετά τις συναντήσεις στο Μαρ-α-Λάγκο, ο Ντέρμερ συναντήθηκε τη Δευτέρα και την Τρίτη με αξιωματούχους του Μπάιντεν στην Ουάσιγκτον, συμπεριλαμβανομένου του Άμος Χόχσταϊν, ειδικού απεσταλμένου του προέδρου στον Λίβανο, σύμφωνα με ανώτερο αξιωματούχο των ΗΠΑ.
Ένας άλλος Αμερικανός αξιωματούχος δήλωσε ότι όλη η δουλειά για μια πιθανή συμφωνία εξακολουθεί να γίνεται από την ομάδα του Μπάιντεν και ότι έχει σημειωθεί πρόοδος.
Οι διαβουλεύσεις του Νετανιάχου με τον Τραμπ πριν και μετά τις εκλογές δείχνουν πόσο είχε ποντάρει στα αποτελέσματα των εκλογών και πόσο προσεκτικά μελετά τη στρατηγική του για τη νέα κυβέρνηση. Αλλά ο Ziv δήλωσε ότι ο πρωθυπουργός θα πρέπει να ζυγίσει τα «θέλω» του Τραμπ, ενός απρόβλεπτου πολιτικού.
Και φαίνεται ότι υπάρχει ένας νέος παράγοντας στο ειρηνευτικό σχέδιο του Ισραήλ για τον Λίβανο: Η Ρωσία, μια χώρα της οποίας οι δεσμοί με τον Τραμπ περιέπλεξαν την πρώτη του θητεία. Σύμφωνα με ισραηλινό αξιωματούχο, η πρόταση καλεί τη Μόσχα στο να εμποδίζει τη Χεζμπολάχ να επανεξοπλιστεί μέσω των συριακών χερσαίων οδών, οι οποίες για χρόνια αποτελούσαν τον κύριο αγωγό μεταφοράς όπλων από το Ιράν, τον κύριο προστάτη της οργάνωσης.
Ρώσοι αξιωματούχοι επισκέφθηκαν το Ισραήλ στις 27 Οκτωβρίου για να συζητήσουν το σχέδιο, σύμφωνα με τον Ισραηλινό αξιωματούχο. Ο Ντέρμερ πραγματοποίησε μυστικό ταξίδι στη Ρωσία την περασμένη εβδομάδα για επακόλουθες συζητήσεις, δήλωσαν Ισραηλινοί και Αμερικανοί αξιωματούχοι.
Αμερικανός αξιωματούχος δήλωσε όμως ότι η Ρωσία δεν θα εμπλακεί στην εφαρμογή ή την εποπτεία μιας συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός. Σχετικά με τους ισχυρισμούς για τη συμμετοχή της Μόσχας, ο Lowenstein δήλωσε: «είναι πιθανό να ισχύουν και τα δύο: κανένας ρόλος για τους Ρώσους τώρα υπό τον Μπάιντεν, αλλά ένας μεγάλος ρόλος αργότερα όταν αναλάβει ο Τραμπ».
Η Ρωσία, σύμμαχος του Ιράν, έχει παρουσία στη Συρία από τότε που εισέβαλε κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου της χώρας για να υποστηρίξει τον πρόεδρο Μπασάρ αλ Άσαντ, συνεργαζόμενη με τη Χεζμπολάχ για τη βίαιη καταστολή της ένοπλης εξέγερσης κατά της κυβέρνησής του. Τώρα, το Ισραήλ φαίνεται να υπολογίζει στη Ρωσία για να πιέσει τον Σύρο πρόεδρο να κόψει τις γραμμές ανεφοδιασμού της Χεζμπολάχ. «Η Χεζμπολάχ είναι στριμωγμένη», δήλωσε πηγή που βρίσκεται κοντά στην οργάνωση.
Το Ισραήλ πιστεύει ότι η δύναμη του εχθρού του έχει αποδυναμωθεί σε σημείο που είναι έτοιμος για συμβιβασμό. Εάν η Χεζμπολάχ αποδεχθεί τη συμφωνία, δήλωσε ο Ziv, αυτή θα τεθεί σε ισχύ «πολύ γρήγορα, καθώς υπάρχει η εκτίμηση ότι οι προσπάθειες παραβίασής της θα είναι επίσης άμεσες».
Παράλληλα με τους διπλωματικούς ελιγμούς του Ντέρμερ, οι ισραηλινές δυνάμεις προετοιμάζονται για μια δεύτερη φάση της χερσαίας επιχείρησης, σύμφωνα με ισραηλινό στρατιωτικό αξιωματούχο, σε περίπτωση που οι συνομιλίες καταρρεύσουν. Και τις τελευταίες ημέρες, η ισραηλινή πολεμική αεροπορία έχει σφυροκοπήσει τον Λίβανο πραγματοποιώντας πλήγματα.
«Έχουμε καταστρέψει τη δυνατότητα της Χεζμπολάχ να μας επιτεθεί», όπως μπορούσε να κάνει πριν από τον πόλεμο, δήλωσε στρατιωτικός αξιωματούχος.
Τόσο οι ισραηλινές δυνάμεις όσο και η Χεζμπολάχ έχουν διαβεβαιώσει ότι το πεδίο της μάχης παραμένει το κύριο σημείο στις διαπραγματεύσεις. Είναι ο μόνος παράγοντας, δήλωσε τη Δευτέρα ο πρωθυπουργός του Λιβάνου Najib Mikati, που μπορεί να «αλλάξει τις πολιτικές ισορροπίες».
