Σύσκεψη συγκαλεί για τη Δευτέρα το μεσημέρι ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προκειμένου να συζητηθεί το θέμα που ανέκυψε με την ανοιχτή επιστολή 100 και πλέον απόστρατων ναυάρχων οι οποίοι κάλεσαν την κυβέρνηση να μην αποσυρθεί από τη Συνθήκη του Μοντρέ, μεταδίδει το Γαλλικό Πρακτορείο, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες ξεκίνησαν το πρωί σήμερα οι προσαγωγές και οι συλλήψεις των 103 απόστρατων ναυάρχων.
Υψηλόβαθμοι Τούρκοι αξιωματούχοι καταδίκασαν, με τον εντονότερο τρόπο, την κοινή δήλωση των 103 απόστρατων στρατιωτικών, οι οποίοι προειδοποιούν για την απειλή, που όπως υποστηρίζουν συνιστά το σχέδιο της «Διώρυγας της Κωνσταντινούπολης» για τη Συνθήκη του Μοντρέ, που εγγυάται την ελεύθερη διέλευση από τα Στενά του Βοσπόρου, σημειώνεται στο ίδιο δημοσίευμα.
Η έγκριση, τον περασμένο μήνα, του σχεδίου κατασκευής μιας πλωτής διώρυγας, παρόμοιας με εκείνη του Παναμά ή του Σουέζ, στάθηκε αφορμή να ξεκινήσει στην Τουρκία μια έντονη αντιπαράθεση για τη Συνθήκη του Μοντρέ.
Η «Διώρυγα της Κωνσταντινούπολης» είναι το πιο φιλόδοξο από τα σχέδια υποδομών του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν (αεροδρόμια, γέφυρες, οδικοί άξονες και σήραγγες) τα τελευταία 18 χρόνια. Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι με τη Διώρυγα αυτή η Κωνσταντινούπολη θα αποκτήσει έναν νέο «πόλο έλξης», ενώ θα χαλαρώσει και η πίεση στον Βόσπορο. Περισσότερα από 41.000 πλοία διέπλευσαν τα Στενά το 2018, σύμφωνα με τις τουρκικές αρχές.
Όσοι αντιτίθενται στο σχέδιο υποστηρίζουν ότι, εκτός από τις επιπτώσεις που θα έχει στο περιβάλλον, το άνοιγμα αυτής της Διώρυγας θα υπονόμευε τη Συνθήκη του Μοντρέ, του 1936, η οποία εγγυάται την ελεύθερη διέλευση των πλοίων από τα Στενά του Βοσπόρου και τα Δαρδανέλια, τόσο εν καιρώ ειρήνης όσο και εν καιρώ πολέμου.
H προειδοποιητική επιστολή 103 αποστράτων ναυάρχων προς την τουρκική κυβέρνηση για προσπάθειες κατάργησης της Συνθήκης του Μοντρέ, αλλά και ισλαμοποίησης του στρατού προκάλεσαν την έντονη αντίδραση της τουρκικής κυβέρνησης που μιλά «για ανακοίνωση που θυμίζει απειλή πραξικοπήματος», την ώρα που η εισαγγελία της Άγκυρας ξεκίνησε έρευνα για την ενέργεια των απόστρατων ναυάρχων.
Ανάμεσα στους υπογράφοντες είναι και ο «πατέρας» της Γαλάζιας Πατρίδας Τζεμ Γκιούρντενιζ.
Στην ανακοίνωση που δημοσιεύθηκε στις 2 τα ξημερώματα της Κυριακής σε τουρκική ιστοσελίδα, οι 103 απόστρατοι ναύαρχοι του τουρκικού πολεμικού θεωρούν απειλή προς τα συμφέροντα του τουρκικού κράτους τη συζήτηση για το ενδεχόμενο αλλαγής της Συνθήκης του Μοντρέ με προεδρικό διάταγμα.
Παράλληλα με έμμεσο τρόπο κάνουν αναφορά στις εικόνες εν ενεργεία ναυάρχου να εμφανίζεται με σαρίκι και να προσεύχεται σε χώρο ισλαμικού τεμένους λέγοντας ότι έχουν «προκαλέσει βαθιά θλίψη».
«Είναι ανάγκη οι Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις να τηρούν τις βασικές αρχές του Συντάγματος οι οποίες δεν μπορούν να αναθεωρηθούν. Καταδικάζουμε τις προσπάθειες απομάκρυνσης από τις σύγχρονες αρχές που έχει χαράξει ο Κεμάλ Ατατούρκ, και αντιστεκόμαστε με όλη την ύπαρξή μας», αναφέρουν.
«Σε αντίθετη περίπτωση η τουρκική δημοκρατία μπορεί να αντιμετωπίσει δύσκολες και επικίνδυνες καταστάσεις για την επιβίωση της, όπως έχει συμβεί στο παρελθόν», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην ανακοίνωση και είναι αυτή η πρόταση που θεωρείται από την τουρκική κυβέρνηση ως απειλή πραξικοπήματος.
Πάντως το ερώτημα παραμένει: Μήπως όλα αυτά είναι για άλλη μια φορά στημένα από τον Ερντογάν, τη στιγμή που τρώει απανωτά χαστούκια, τόσο στο εσωτερικό, όσο και το εξωτερικό και την οικονομία.