Νέο, επικαιροποιημένο σε σχέση με το χθεσινό, έκτακτο δελτίο επικίνδυνων καιρικών φαινομένων εξέδωσε σήμερα η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία.
Ειδικότερα, με βάση τα τελευταία διαθέσιμα προγνωστικά στοιχεία, οι μετεωρολόγοι προβλέπουν ότι:
Σήμερα Παρασκευή:
Βροχές και καταιγίδες κατά τόπους ισχυρές θα εκδηλωθούν στο νότιο Ιόνιο, την Πελοπόννησο και πρόσκαιρα προς το βράδυ στις Κυκλάδες, την ανατολική Στερεά (συμπεριλαμβανομένης της Αττικής), την Εύβοια και πιθανώς την Κρήτη.
Οι άνεμοι στο Ιόνιο θα πνέουν με ένταση 7-8 Μποφόρ και στο Αιγαίο από 6-7 Μποφόρ.
Στο βίντεο παρουσιάζονται δορυφορικές εικόνες που συλλέξαμε και επεξεργαστήκαμε στο Εθνικό Αστεροσκοπείο/meteo.gr.
Φαίνεται η θέση του βαρομετρικού χαμηλού νοτιοδυτικά της χώρας μας τηνΠαρασκευή 28/09 μέχρι τις 16:00 ώρα Ελλάδος. Με αποχρώσεις του γκρι και πορτοκαλί διακρίνονται οι νεφικοί σχηματισμοί και με πράσινες κουκκίδες οι ηλεκτρικές εκκενώσεις που ανιχνεύει το σύστημα ανίχνευσης ηλεκτρικών εκκενώσεων ZEUS.
Το παρακάτω animation δείχνει την προβλεπόμενη θέση του Μεσογειακού Κυκλώνα “Ξενοφών” νότια της Πελ/νησου το απόγευμα του Σαββάτου 29/09 στις 15:00. Οι άνεμοι στη θάλασσα των Κυθήρων αναμένεται να ξεπεράσουν σε ένταση τα 9 μποφόρ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά, το κέντρο του Ξενοφώντα αναμένεται να φτάσει στις νότιες ακτές της Πελοποννήσου μεταξύ 1500-1800 του Σαββάτου 29/09.
Στο σχήμα που ακολουθεί δίνεται χάρτης με το προβλεπόμενο ύψος κύματος, από το κυματικό μοντέλο του Εθνικού Αστεροσκοπείου/meteo.gr, όπου το μεσημέρι του Σαββάτου 29/09, το ύψος κύματος μεταξύ Πελοποννήσου και Κρήτης ξεπερνά τα 11 μέτρα.
Βροχές και καταιγίδες κατά τόπους ισχυρές θα εκδηλωθούν από τις πρώτες πρωινές ώρες στο νότιο Ιόνιο, τη νότια Πελοπόννησο και την Κρήτη.
Μέχρι το μεσημέρι θα επηρεάσουν την υπόλοιπη Πελοπόννησο, τη Στερεά (συμπεριλαμβανομένης της Αττικής), την Εύβοια, τις Κυκλάδες και πιθανώς τις Σποράδες. Τα φαινόμενα προβλέπεται να είναι ιδιαίτερα έντονα στην ανατολική Πελοπόννησο, τις Κυκλάδες και πιθανώς την Αττική.
Σταδιακά μέχρι το βράδυ ισχυρές βροχές και καταιγίδες θα εκδηλωθούν στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου και τα Δωδεκάνησα.
Άνεμοι έντασης 8 και τοπικά 9-10 Μποφόρ θα επικρατήσουν πρόσκαιρα στο νότιο Ιόνιο και βαθμιαία στα υπόλοιπα νότια πελάγη.
Τα έντονα καιρικά φαινόμενα του Σαββάτου θα επηρεάσουν τη Θεσσαλία, την ανατολική Στερεά, την Εύβοια, την ανατολική και νότια Πελοπόννησο τις πρωινές ώρες, αλλά βαθμιαία θα σταματήσουν.
Στα νησιά του Αιγαίου, την Κρήτη και τα Δωδεκάνησα οι ισχυρές βροχές και καταιγίδες θα συνεχιστούν και βαθμιαία προς το βράδυ θα εξασθενήσουν.
Άνεμοι θυελλώδεις 8 και τοπικά 9-10 Μποφόρ θα πνέουν στο Αιγαίο, με μικρή εξασθένιση από αργά το βράδυ.
Στην Κρήτη και σε άλλα νότια νησιά της Ελλάδας μπορεί να πέσουν βροχές έως και 100-150 χιλιοστόμετρα, κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει σε πλημμύρες. Πόλεις όπως η Σμύρνη στην Τουρκία, και η Καλαμάτα στην Ελλάδα μπορεί να δουν βροχές 50-60 χιλιοστομέτρων.
Ευτυχώς, ο Medicane το πιθανότερο είναι να απορροφηθεί στο ανώτερο ρεύμα του ανέμου της τροπόσφαιρας και δεν θα παρατείνει την παρουσία του πάνω από τη νοτιοανατολική Ευρώπη, περιορίζοντας την έκταση των πλημμυρών από την καταιγίδα.
Ακολουθούν μερικές ερωτήσεις και απαντήσεις για τους μεσογειακούς κυκλώνες.
1. Είναι οι Medicanes πραγματικοί κυκλώνες;
Οι Medicanes έχουν πολλά κοινά με τις τροπικές καταιγίδες, με ισχυρούς ανέμους που κινούνται γύρω από έναν πυρήνα και καταρρακτώδεις βροχοπτώσεις. Το 2014, ο Medicane Qendresa έπληξε τη Μάλτα με ανέμους που έφθαναν έως και τα 70 μίλια την ώρα και ριπές έως και 95 χιλιόμετρα την ώρα. Ωστόσο τα νερά της Μεσογείου δεν είναι τόσο εκτεταμένα ούτε τόσο ζεστά ώστε να διατηρήσουν την ισχύ που απαιτείται προκειμένου να αποκληθούν οι καταιγίδες αυτές κανονικοί κυκλώνες. Επιπλέον, λέει ο Γιοτσανάν Κουσνίρ, ο οποίος μελετά τη μεταβλητότητα του καιρού στο Lamont-Doherty Earth Observatory του πανεπιστημίου Κολούμπια η φυσική και η δυναμική των Medicanes είναι διαφορετική από εκείνην των κυκλώνων.
2. Πώς σχηματίζονται;
Όπως και οι συμβατικοί κυκλώνες, οι μεσογειακοί κυκλώνες αναπτύσσονται πάνω από ζεστά νερά. Ενώ στον Ατλαντικό και τον Ειρηνικό οι κυκλώνες/τυφώνες απαιτούν θερμοκρασίες γύρω στους 80 βαθμούς Φαρενάιτ (26,667 βαθμοί Κελσίου) για να αναπτυχθούν, οι μεσογειακοί κυκλώνες μπορούν να αναπτυχθούν και σε θερμοκρασίες έως 57 βαθμούς (13,889 βαθμούς Κελσίου). Ο σχηματισμός τους εξαρτάται από τον κρύο αέρα πάνω από το επίπεδο της θάλασσας.
Οι κυκλώνες αναπτύσσονται γύρω από έναν θερμό πυρήνα και κινούνται από ανατολικά προς δυτικά, λέει ο Κουσνίρ, ενώ οι Medicanes έχουν έναν κρύο πυρήνα και κινούνται από δυτικά προς ανατολικά. Ξεκινούν σαν κανονικές καταιγίδες όπως αυτές στην Ανατολική Ακτή των ΗΠΑ, μόνο που είναι μικρότερες και λιγότερο έντονες. Ωστόσο μερικές φορές οι καταιγίδες αρχίζουν να προκαλούν ζέστη και υγρασία πάνω από τη Μεσόγειο, μετατρέποντας τες θερμοδυναμικά σε ενέργεια, ακριβώς όπως οι κυκλώνες. Αναπτύσσεται τότε ένα έντονο σύστημα χαμηλής πίεσης, λέει ο Κουσνίρ, «το οποίο μοιάζει πάρα πολύ με κυκλώνα με σύννεφα που στροβιλίζονται παίρνοντας το σχήμα ενός ματιού». Ενισχυμένες από δυτικούς ανέμους από ψηλά οι καταιγίδες αυτές κινούνται ανατολικά.
Το δυτικό τμήμα της Μεσογείου, μεταξύ Ισπανίας και Σαρδηνίας, είναι ένα από τα δύο θερμά σημεία για τον σχηματισμό του Medicane. Η άλλη είναι το Ιόνιο, στη δυτική Ελλάδα.
3. Πώς επηρεάζει η κλιματική αλλαγή τους Μedicanes;
Αν και οι μεσογειακοί τυφώνες φαίνεται ότι θα παραμείνουν σχετικά σπάνιοι, η άνοδος της θερμοκρασίας της επιφάνειας της θάλασσας αναμένεται να φέρει ισχυρότερους μεσογειακούς κυκλώνες στο μέλλον — ίσως μετατρέποντάς τους τελικά σε πλήρης έντασης κυκλώνες.
Οδηγίες από τη ΓΓΠΠ
Με ανακοίνωσή της, η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας (ΓΓΠΠ) του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη δηλώνει ότι έχει ενημερώσει τις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες, καθώς και τις περιφέρειες και τους δήμους της χώρας, ώστε να βρίσκονται σε αυξημένη ετοιμότητα πολιτικής προστασίας, προκειμένου να αντιμετωπίσουν άμεσα τις επιπτώσεις από την εκδήλωση των έντονων καιρικών φαινομένων.
Παράλληλα, συνιστά στους πολίτες να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, μεριμνώντας για τη λήψη μέτρων αυτοπροστασίας από πιθανούς κινδύνους λόγω του καιρού.
Ειδικότερα, σε περιοχές όπου προβλέπεται η εκδήλωση έντονων βροχοπτώσεων, καταιγίδων ή θυελλωδών ανέμων, η ΓΓΠΠ τούς ζητεί:
- Να ασφαλίσουν αντικείμενα τα οποία, αν παρασυρθούν, ενδέχεται να προκαλέσουν καταστροφές ή τραυματισμούς.
- Να βεβαιωθούν ότι τα λούκια και οι υδρορροές των κατοικιών δεν είναι φραγμένα και λειτουργούν κανονικά.
- Να αποφεύγουν να διασχίζουν χειμάρρους και ρέματα, πεζή ή με όχημα, κατά τη διάρκεια καταιγίδων και βροχοπτώσεων, αλλά και για αρκετές ώρες μετά το τέλος της εκδήλωσής τους.
- Να αποφεύγουν τις εργασίες υπαίθρου και δραστηριότητες σε θαλάσσιες και παράκτιες περιοχές κατά τη διάρκεια εκδήλωσης των έντονων καιρικών φαινομένων.
- Να προφυλαχτούν αμέσως κατά τη διάρκεια πιθανής χαλαζόπτωσης. Να καταφύγουν σε κτήριο ή σε αυτοκίνητο και να μην εγκαταλείπουν τον ασφαλή χώρο, παρά μόνο όταν βεβαιωθούν ότι η καταιγίδα πέρασε. Η χαλαζόπτωση μπορεί να είναι πολύ επικίνδυνη και για τα ζώα.
- Να αποφύγουν τη διέλευση κάτω από μεγάλα δέντρα, κάτω από αναρτημένες πινακίδες και γενικά από περιοχές, όπου ελαφρά αντικείμενα (π.χ. γλάστρες, σπασμένα τζάμια κλπ.) μπορεί να αποκολληθούν και να πέσουν στο έδαφος (π.χ. κάτω από μπαλκόνια).
- Να ακολουθούν πιστά τις οδηγίες των κατά τόπους αρμοδίων φορέων, όπως Τροχαία κλπ.
Για περισσότερες πληροφορίες και οδηγίες αυτοπροστασίας από τα έντονα καιρικά φαινόμενα, οι πολίτες μπορούν να επισκέπτονται την ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.civilprotection.gr.
Στο μεταξύ, σήμερα, Παρασκευή, κλειστά παραμένουν τα πορθμεία Ρίο-Αντίρριο, Κυλλήνη-Ζάκυνθος/Κεφαλονιά και Καβάλα-Πρίνος.