Νωρίς το πρωί ολοκληρώθηκε η συνάντηση των υπουργών της κυβέρνησης με τους επικεφαλής των κλιμακίων των θεσμών, ενώ αναμένονται επίσημες δηλώσεις.
Εξερχόμενος της συνάντησης, ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος δήλωσε: «Υπάρχει λευκός καπνός, ολοκληρώθηκε η διαπραγμάτευση με τους θεσμούς».
Η τελική συμφωνία περιλαμβάνει και περικοπή στις επικουρικές συντάξεις με το μέσο εισόδημα από συντάξεις να διαμορφώνεται στο 9%, ενώ η μέγιστη περικοπή σε κύριες και επικουρικές θα φτάσει στο 18%. Η μείωση της συμμετοχής στα φάρμακα, θα ισχύσει όχι μόνο για τους συνταξιούχους, αλλά για το σύνολο του πληθυσμού της χώρας. Στα 1.250 ευρώ η έκπτωση φόρου από το 2020, ενώ δεν αλλάζει το όριο στις ομαδικές απολύσεις
«Έχουμε πλέον συμφωνία την οποία η ελληνική κυβέρνηση καλείται να εφαρμόσει με νόμους ή με αποφάσεις» δήλωσε αμέσως μετά την επίτευξη της συμφωνίας ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος προσθέτοντας ότι πλέον «ανοίγει η συζήτηση για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους». Οι συζητήσεις για το χρέος θα προχωρήσουν διότι τώρα δεν υπάρχει καμία δικαιολογία ότι δεν υπάρχει συμφωνία, πρόσθεσε ο υπουργός Οικονομικών εξηγώντας ότι τα πρωτογενή πλεονάσματα για την περίοδο μετά το 2018 θα συζητηθούν «πακέτο» με το θέμα του χρέους.
Ο κ. Τσακαλώτος σημείωσε ότι η συμφωνία περιλαμβάνει και μέτρα που «μας στενοχωρούν» αλλά και κάποια θετικά στοιχεία όπως τα αντίμετρα, το γεγονός ότι δεν μας ζήτησαν επιπλέον μέτρα για το 2018, αλλά και η μεταφορά εταιρειών του Δημοσίου από το ΤΑΙΠΕΔ στο υπερΤαμείο Αποκρατικοποιήσεων. Σε ό,τι αφορά στο θέμα των Κυριακών, υπάρχει διεύρυνση και στις τουριστικές περιοχές αλλά και στους τουριστικούς μήνες, όπως σημείωσε ο κ. Τσακαλώτος.
Τι περιλαμβάνει η συμφωνία
-Από 1.1.2019 περικόπτεται ως 18% η προσωπική διαφορά στις κύριες συντάξεις. Το μέτρο θα θίξει 900.000 συνταξιούχους που παίρνουν κύρια σύνταξη πάνω από τα 700 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι θα υπάρχουν απώλειες από λίγα ευρώ ως ακόμη και πάνω από 300 ευρώ το μήνα για τις υψηλές συντάξεις. Μεγάλοι χαμένοι θα είναι οι συνταξιούχοι του πρώην ΤΕΒΕ, οι συνταξιούχοι πανεπιστημιακής εκπαίδευσης με πολλά έτη ασφάλισης και εν γένει όσοι λαμβάνουν πάνω από 1300 ευρώ (ΙΚΑ, Δημοσίου, ΟΑΕΕ, πρώην ευγενή Ταμεία). Η μέση μείωση της σύνταξης θα είναι 9% σε κύριες και επικουρικές.
-Από 1.1.2020 (ή το 2019 αν δεν πιαστούν οι στόχοι) η μείωση του αφορολόγητου από 8.636 ευρώ στα 5.681 ευρώ θα φέρει επιβάρυνση από 650 ευρώ ακόμη και για τους φτωχότερους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η μείωση του αφορολόγητου θα φέρει απώλειες ακόμη και για όσους παίρνουν σύνταξη πάνω από 474 ευρώ καθώς πλέον δεν θα καλύπτονται από το αφορολόγητο. Για παράδειγμα ένας συνταξιούχος που παίρνει 720 ευρώ το μήνα και μέχρι τώρα δεν πληρώνει φόρο θα πληρώνει φόρο πάνω από 600 ευρώ το χρόνο.
-Το 2018 προβλέπονται μέτρα 447 εκατ. ευρώ από το 2018 με περικοπές επιδομάτων ανεργίας, τέκνων, φτώχειας και φυσικών καταστροφών, στήριξης οικογενειών και επιπλέον μείωση του επιδόματος θέρμανσης κατά 58 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, προβλέπεται η κατάργηση της έκπτωσης φόρου για ιατρικές δαπάνες, κάτι που θα αυξήσει το φορολογικό βάρος κατά 121 εκατ. ευρώ.
-Στο Δημόσιο έρχεται νέα αξιολόγηση και κινητικότητα και επιβάλλεται «ταβάνι» στον αριθμό των συμβασιούχων. Ο αριθμός τους πρέπει να μειωθεί από 49.448 τον Δεκέμβριο του 2016 σε 49.104 τον ίδιο μήνα του 2017 και σε 48.420 τον Δεκέμβριο του 2019. Ο λόγος της μιας πρόσληψης για κάθε πέντε αποχωρήσεις θα γίνει ένα προς τρία το 2018 εφόσον τηρούνται οι δημοσιονομικοί στόχοι.
-Πωλείται το 30% ως 40% των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ καθώς επίσης και το 17% του μετοχικού κεφαλαίου της επιχείρησης μέσω του ΤΑΙΠΕΔ.
-Αλλαγές έρχονται στον τρόπο λειτουργίας των αγορών. Επεκτείνεται το άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές. Τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα θα πωλούνται και εκτός φαρμακείων.
-Στα εργασιακά οι αλλαγές των προηγούμενων μνημονίων παρατείνονται με νόμο μέχρι τη λήξη του προγράμματος τον Ιούλιο του 2018. Αυτό σημαίνει ότι συνεχίζεται με δέσμευση της κυβέρνησης η απαγόρευση της επεκτασιμότητας των κλαδικών συμβάσεων. Παράλληλα καταργείται η υπουργική απόφαση που απαιτείται ως τώρα για την έγκριση των ομαδικών απολύσεων και αντικαθίσταται από ένα σύστημα προειδοποίησης. Κυβερνητικές πηγές ανέφεραν ότι δεν υπάρχει «λοκ άουτ» στη συμφωνία, ότι δεν αυξάνεται το όριο των ομαδικών απολύσεων πάνω από το 5%, ότι ο έλεγχος για τις ομαδικές απολύσεις πηγαίνει στο ανώτατο συμβούλιο εργασίας (άρα καταργείται το υπουργικό βέτο) και η κυβέρνηση θα νομοθετήσει την επαναφορά της αρχής της επεκτασιμότητας και της ευνοϊκότερης ρύθμισης από τον Σεπτέμβριο του 2018 μετά το τέλος του προγράμματος.
-Τα θετικά αντίμετρα θα εφαρμόζονται από το 2019 αν η κυβέρνηση ξεπεράσει τον στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ κατά 0,2%, αρα ο πήχης ανεβαίνει στο 3,7%.
Προβλέπουν πακέτο φορολογικών μέτρων ύψους 1% του ΑΕΠ το 2019 και στοχευμένο πακέτο κρατικών δαπανών 1% το 2020.
α) Φοροελαφρύνσεις:
■ μείωση του ποσοστού του φόρου στις επιχειρήσεις από 29% σήμερα σε 26% το 2019 (εκτιμώμενο κόστος στα κρατικά έσοδα 0,2% του ΑΕΠ),
■ μείωση του χαμηλότερου συντελεστή φυσικών προσώπων από 22% σήμερα σε 20% το 2019. Δεν αναφέρεται άλλη μείωση συντελεστών για τα φυσικά πρόσωπα. Αφορά μόνο όσους έχουν πολύ χαμηλά εισοδήματα, με στόχο να μετριαστούν οι απώλειες (κατά περίπου 10%) από τη μείωση των 650 ευρώ στην έκπτωση φόρου για μισθωτούς, συνταξιούχους και αγρότες (εκτιμώμενο κόστος για το κράτος 0,5% του ΑΕΠ),
■ προοδευτική μείωση των συντελεστών με τους οποίους υπολογίζεται η εισφορά αλληλεγγύης, διατηρώντας τα υφιστάμενα όρια εισοδήματος. Αυτό ουσιαστικά θα σημάνει ελάφρυνση κυρίως στα υψηλά,
■ επανασχεδιασμός (και όχι μείωση έως 40%) του ΕΝΦΙΑ με ελάχιστο κόστος για το Δημόσιο (μόλις 0,1% του ΑΕΠ ή περίπου 200 εκατ. ευρώ). Αρα η είσπραξη του ΕΝΦΙΑ δεν μπορεί να μειωθεί κάτω από τα 2,4 δισ. από 2,65 δισ. ευρώ σήμερα.
β) Στοχευμένες κοινωνικές δαπάνες, οι οποίες θα περιλαμβάνουν:
■ αύξηση των στεγαστικών επιδομάτων, σε συνδυασμό με τους περιορισμούς στο ΚΕΑ (έως 0,2% του ΑΕΠ)
■ αύξηση του επιδόματος τέκνων (έως 0,1% του ΑΕΠ)
■ σχολικά γεύματα (έως 0,1% του ΑΕΠ)
■ νηπιαγωγείο / βρεφονηπιακοί σταθμοί (έως 0,15% του ΑΕΠ)
■ μείωση της συμμετοχής των ασφαλισμένων στις δαπάνες Υγείας (μέχρι 0,1% του ΑΕΠ),
Υψηλής απόδοσης δημόσιες επενδύσεις όπως:
■ για την ενεργειακή απόδοση, τη γεωργία κ.ά. (0,2%-0,3% του ΑΕΠ)
■ ενεργητικές πολιτικές για την αγορά εργασίας (έως 0,1%-0,2% του ΑΕΠ).
Τι προηγήθηκε
Σε εξέλιξη βρίσκονταν έως τα ξημερώματα η συνάντηση των υπουργών της κυβέρνησης με τους επικεφαλής των κλιμακίων των θεσμών, καθώς οι πιστωτές επέστρεψαν καθαρογραμμένα τα κείμενα της συμφωνίας, το MOU (η ευρωπαϊκή πλευρά) και το MEFP (το ΔΝΤ).
Στόχος της συνάντησης είναι να εξαλειφθούν οι διαφορές μεταξύ Αθήνας και θεσμών σε 8- 9 μεγάλης ή μικρότερής σημασίας ζητήματα, όπως το συνταξιοδοτικό, οι ιδιωτικοποιήσεις, οι αγορές των προϊόντων, το Δημόσιο κ.ά.
Υπενθυμίζεται ότι υψηλόβαθμος κυβερνητικός παράγοντας νωρίτερα είχε αναφέρει ότι «τελειώσαμε όλους τους φακέλους και δεν υπάρχει κάτι στο MOU ή στο MEFP που δεν έχουμε συζητήσει». Ο ίδιος διευκρίνισε ότι τώρα συζητούνται τα κείμενα όπου υπάρχει διαφορά μεταξύ των δύο πλευρών.
Ο κυβερνητικός αξιωματούχος επισήμανε ότι «υπάρχουν 4- 5 φάκελοι όπου δεν υπάρχει κανένα θέμα (παιδεία, υγεία, ενέργεια), υπάρχουν 4 φάκελοι με αρκετά σημαντικά ζητήματα και 4- 5 φάκελοι με μικρότερης σημασίας ζητήματα».
Σημειώνεται ότι δεν έχει γίνει ακόμη διαπραγμάτευση για τα πρωτογενή πλεονάσματα μετά το 2018, καθώς το θέμα αυτό συνδέεται με τα μέτρα για το χρέος τα οποία αναμένεται να συζητηθούν στο Eurogroup στις 22 Μαΐου.
