4 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ – ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ
Των Ειρήνη Κορχατζή & Άννας Μαυροκώστα, Ψυχολόγων
Η ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ
Όταν κάποιος διαγνωστεί με καρκίνο η αναμενόμενη αντίδρασή του είναι συναισθήματα ανησυχίας, άρνησης και έπειτα ενοχή ή ντροπή. Έρχεται αντιμέτωπος με φόβους, όπως ο φόβος επικείμενου θανάτου ή αλλαγής της σωματικής εικόνας με συμπτώματα άγχους και θλίψης.
ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ
Οι αγχώδεις και καταθλιπτικές διαταραχές είναι συχνές στους ασθενείς με καρκίνο. Συγκεκριμένα νιώθουν άγχος, αδυναμία συγκέντρωσης, νευρικότητα και ανησυχία. Μερικοί εκδηλώνουν καταθλιπτικά συμπτώματα όπως κακή διάθεση, απαισιοδοξία και έλλειψη χαράς.
Η εκδήλωση των συμπτωμάτων εξαρτάται από την προσωπικότητα του ασθενή και μπορεί να προκύψουν από την διάγνωση της ασθένειας, την έλλειψη υποστήριξης από το περιβάλλον, τις συχνές εισαγωγές στο νοσοκομείο αλλά και μερικές φορές το αίσθημα ότι δεν υπάρχει πλέον τίποτα να προσφερθεί από την ιατρική.
ΑΝΑΓΚΗ ΓΙΑ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ
Με το πέρασμα του καιρού, οι ασθενείς έχουν μεγαλύτερη ανάγκη για υποστήριξη και αγάπη, καθώς αυξάνονται οι φόβοι τους. Ωστόσο, η ίδια υποστήριξη μπορεί να εκληφθεί διαφορετικά. Για παράδειγμα, η φράση «καταλαβαίνω πως αισθάνεσαι» από έναν πρώην ασθενή καθησυχάζει πολύ περισσότερο παρά από κάποιον που δεν το έχει βιώσει.
ΠΩΣ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΩ ΕΝΑΝ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟ;
Οι φροντιστές πρέπει να μάθουν λεπτομέρειες για τον καρκίνο και τη θεραπεία ώστε να καταλάβουν τι αντιμετωπίζει ο ασθενής. Είναι σημαντικό να ακούνε τις ανησυχίες του σχετικά με τη θεραπευτική αγωγή και τις παρενέργειες και να κατανοούν τα συναισθήματά του. Επίσης, καλό είναι να συζητάνε και άλλα θέματα, εφόσον ένας ασθενής δεν χάνει αναγκαστικά τα ενδιαφέροντά του.
Τα άτομα που φροντίζουν ασθενείς με καρκίνο συχνά συνειδητοποιούν ότι δεν έχουν να πουν κάτι και η σιωπή ίσως φαίνεται περίεργη. Ωστόσο, μπορούν να δείξουν το ενδιαφέρον τους απλά μένοντας κοντά ή κρατώντας το χέρι του. Επίσης, είναι σημαντική η προσφορά βοήθειας σε πρακτικά ζητήματα της καθημερινότητας. Πρέπει, όμως, να δίνεται στο άτομο η ευκαιρία να κάνει μόνο του πράγματα για τον εαυτό του γιατί έτσι αισθάνεται χρήσιμο. Τέλος, είναι αναγκαίο οι φροντιστές να αφιερώνουν χρόνο στον εαυτό τους και να μην υποτιμούν την συναισθηματική επίδραση που έχει η στήριξη ενός καρκινοπαθούς.
ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ
Τόσο οι ασθενείς όσο και οι άνθρωποι του οικογενειακού και κοινωνικού περιβάλλοντος έχουν ανάγκη για ψυχολογική υποστήριξη. Αρχικά, πρέπει όλα τα μέλη της οικογένειας να ανακουφιστούν από τα συναισθήματα που έχουν μετά την διάγνωση του καρκίνου για να βρουν το κουράγιο και την δύναμη να το αντιμετωπίσουν. Η οικογένεια πρέπει να σταθεί δίπλα στον ασθενή ενθαρρύνοντάς τον να εκφράζει τα συναισθήματά του. Βέβαια, ο ασθενής μπορεί να χρειάζεται οικονομική, ιατρική, ασφαλιστική και νομική βοήθεια πέρα από την ψυχολογική.
Η απομόνωση ή η απομάκρυνση του ασθενή και της οικογένειάς του είναι τρόπος αντίδρασης απέναντι σε αυτό που βιώνουν και πρέπει να υπάρξει κατανόηση και στήριξη από το περιβάλλον τους.
ΜΙΛΩΝΤΑΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ
Μερικοί γονείς πιστεύουν ότι προστατεύουν τα παιδιά τους όταν αποκρύπτουν τα κακά νέα. Στην πραγματικότητα τα παιδιά ωφελούνται από την ανοιχτή συζήτηση. Οι γονείς πρέπει να σκεφτούν τι θα πουν και να εξηγήσουν στα παιδιά τι συμβαίνει, ανάλογα με την ηλικία τους. Είναι σημαντικό να τα καθησυχάσουν λέγοντάς ότι η ασθένειά τους δεν είναι δικό τους σφάλμα και να τα ενθαρρύνουν να μιλήσουν για τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΣΕ ΑΤΟΜΑ ΠΟΥ ΔΙΑΓΙΓΝΩΣΚΟΝΤΑΙ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟ:
- Προσπαθήστε να βελτιώσετε την επικοινωνία με οικογένεια, συγγενείς και φίλους. Τηλεφωνήστε, βγείτε μαζί τους και κάντε νέες φιλίες.
- Καλέστε στην γραμμή υποστήριξης (1069) για να συζητήσετε προβλήματα που σας απασχολούν.
- Αναζητείστε ομάδα υποστήριξης ή αυτοβοήθειας. Στην ομάδα θα υπάρχουν πάσχοντες από την ίδια ασθένεια και θα έχετε την ευκαιρία να ανταλλάξετε εμπειρίες και συναισθήματα. Μέσα από αυτό θα συνειδητοποιήσετε ότι δεν είστε μόνοι σας.
- Αν νιώθετε θλίψη και χρειάζεστε περαιτέρω ψυχολογική στήριξη είναι καλό να αναζητήσετε κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας. Ρωτήστε τον γιατρό σας να σας παραπέμψει σε κάποιον, αν δεν γνωρίζετε.
- Ποτέ μην τα παρατάτε. Είναι πολύ σημαντικό σε αυτή τη δύσκολη στιγμή να μένετε δυνατοί.
Ακόμα κι αν ο ουρανός είναι συννεφιασμένος…υπάρχει πάντα λόγος για ένα χαμόγελο…Είτε είναι τα παιδιά μας, η οικογένεια μας, οι φίλοι μας ή η αγάπη για τη ζωή… Μείνε δυνατός για σένα, για όσους παλεύουν και για όσους δεν είναι πια κοντά μας!
