Πτώση 11% έχει καταγράψει κατά μέσο όρο ο πλούτος στην Ελλάδα την περίοδο 2008 – 2023, όπως προκύπτει από έκθεση της ελβετικής τράπεζας UBS, για τον παγκόσμιο πλούτο (Global Wealth Report 2024).
Ακόμα μεγαλύτερη είναι η πτώση του διάμεσου πλούτου -που ως όρος περιγράφει καλύτερα το κέντρο κατανομής του πλούτου- ο οποίος σημείωσε μείωση 31%. Με άλλα λόγια, οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι.
«Έφυγε μπροστά» η Τουρκία με έκρηξη 157%
Η Τουρκία την ίδια στιγμή “έφυγε μπροστά”, αφήνοντας πίσω μίλια μακριά τις υπόλοιπες χώρες στην ετήσια παγκόσμια κατάταξη πλούτου. Το γεγονός αυτό προκαλεί έκπληξη, σύμφωνα με το CNBC δεδομένου του πληθωρισμού της, που βρίσκεται στα ύψη.
Ειδικότερα, όπως έγραψε η ελβετική τράπεζα UBS στην έκθεσή της για τον παγκόσμιο πλούτο (Global Wealth Report 2024), «η Τουρκία ξεχωρίζει με εκπληκτική άνοδο πάνω από 157% του κατανεμημένου πλούτου ανά ενήλικα στο διάστημα μεταξύ 2022 και 2023, αφήνοντας τα υπόλοιπα κράτη αρκετά πίσω».
Στην αύξηση του μέσου όρου του πλούτου ανά ενήλικα, την Τουρκία ακολουθούν η Ρωσία και το Κατάρ με σχεδόν 20% και η Νότια Αφρική με άνοδο πάνω από 16%. Στις ΗΠΑ ο μέσος όρος του πλούτου ανά ενήλικα αυξήθηκε κατά 2,5%.
Στα ύψη παραμένει ο πληθωρισμός στην Τουρκία – Πώς αυξήθηκε ο πλούτος
Ο πληθωρισμός στην Τουρκία, ωστόσο, έχει παραμείνει κολλημένος στο ιδιαίτερα υψηλό ποσοστό του 72%. Οι περίπου 85 εκατ. πολίτες της χώρας έχουν έρθει αντιμέτωποι με δραματική πτώση της αγοραστικής τους δύναμης τα τελευταία χρόνια.
Τα τελευταία πέντε χρόνια, η αξία της λίρας έχει υποχωρήσει σε ποσοστό 83% έναντι του δολαρίου και η ισοτιμία ήταν 33 λίρες ανά δολάριο στις 09:07 της Τετάρτης.
Ωστόσο, για τους Τούρκους που διαθέτουν ακίνητη περιουσία, ο πλούτος αυξήθηκε, καθώς ο πληθωρισμός έδωσε ώθηση προς τα πάνω στην αξία αυτής της ιδιοκτησίας.
Η έκθεση της UBS ορίζει την καθαρή αξία του πλούτου ανά ενήλικα ως «την αξία των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων συν την ακίνητη περιουσία μείον τα χρέη των ιδιοκτητών».
«Με έναν τρόπο, ο υψηλός πληθωρισμός εξηγεί τον λόγο της τόσο μεγάλης αύξησης με όρους τοπικού νομίσματος, συγκριτικά με τις άλλες χώρες, δεδομένου ότι ο πλούτος αποτιμάται με ονομαστικούς όρους», ανέφερε στο CNBC ο Samuel Adams, οικονομολόγος της UBS Global Wealth Management.
«Αν ο πληθωρισμός είναι πολύ υψηλός, η αξία της ακίνητης περιουσίας τείνει να ανεβαίνει αναλογικά με τον πληθωρισμό, αν όχι γρηγορότερα», προσέθεσε. «Ως εκ τούτου οι ιδιοκτήτες ακινήτων ή όσοι διαθέτουν μετοχές, που επίσης έχουν τάση να αποδίδουν ανάλογα σε τέτοια περιβάλλοντα, βλέπουν τον πλούτο τους να συγκεντρώνεται λίγο γρηγορότερα».
«Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει ότι όλοι επωφελούνται το ίδιο», συμπλήρωσε ο Adams. «Αν δεν διαθέτει κάποιος ακίνητα περιουσιακά στοιχεία και αν η αύξηση του μισθού του δεν μπορεί να ακολουθήσει τον ρυθμό του πληθωρισμού, θα επηρεαστεί αρνητικά από την κατάσταση».
Το φαινόμενο του τοπικού νομίσματος
«Φαινόμενο του νομίσματος», σύμφωνα με την έκθεση της UBS, είναι αυτό που αλλάζει τα στοιχεία για την αύξηση του πλούτου με όρους τοπικού νομίσματος. Είναι συχνά σημαντικά διαφορετικά συγκριτικά με αυτά που παρουσιάζονται σε όρους δολαρίου.
«Η ήδη εξαιρετική ανάπτυξη της Τουρκίας, που σημειώνει ποσοστό πάνω από 63% σε δολάρια ΗΠΑ, υπερδιπλασιάζεται σε σχεδόν 158% σε τουρκικές λίρες», ανέφερε. Άλλα παραδείγματα στην έκθεση περιελάμβαναν την Ιαπωνία, η οποία σε όρους δολαρίου έχει σημειώσει λιγότερο από 2% μέση αύξηση του πλούτου ανά ενήλικα μεταξύ 2022-23, αλλά σε τοπικό νόμισμα η αύξηση αυτή ήταν 9%.
Αξιολογώντας τη μέση αύξηση του πλούτου των χωρών μεταξύ των ετών 2008 και 2023, «η πιο εντυπωσιακή εξέλιξη σημειώθηκε στην Τουρκία», έγραψε η UBS, «όπου ο μέσος πλούτος ανά ενήλικα αυτή τη χρονική περίοδο αυξήθηκε κατά 1.708% σε τοπικό νόμισμα».
Πλούσιοι με βάση τα περιουσιακά στοιχεία αλλά φτωχοί σε μετρητά
Ο επικεφαλής οικονομολόγος της UBS Global Wealth Management, Paul Donovan, επεσήμανε ότι το να είσαι πλούσιος σε περιουσιακά στοιχεία δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είσαι πλούσιος και σε μετρητά στην Τουρκία. Θα μπορούσε, μάλιστα, στην πραγματικότητα να σημαίνει και το αντίθετο.
«Όσον αφορά το βιοτικό επίπεδο και όχι τον πλούτο, είναι επίσης σημαντικό να θυμάστε ότι εάν έχετε ένα σπίτι, η αξία του σπιτιού σας έχει αυξηθεί, αλλά συγχρόνως ο πραγματικός σας μισθός μπορεί να έχει επηρεαστεί αρνητικά. Έτσι μπορεί να είστε πλούσιοι σε περιουσιακά στοιχεία και φτωχοί σε μετρητά», τόνισε ο Donovan την περασμένη εβδομάδα.
