Το εκλογικό αποτέλεσμα στην Θουριγγία και στην Σαξονία, κρατίδια όπου κατέγραψαν χθες Κυριακή ραγδαία άνοδο η Εναλλακτική για την Γερμανία (AfD) και η Συμμαχία Ζάρα Βάγκενκνεχτ (BSW), προκαλεί έντονες αναταράξεις σε κεντρικό πολιτικό επίπεδο.
Στο επίκεντρο της κριτικής βρίσκεται ο κυβερνητικός συνασπισμός.
«Ο σεισμός στην Θουριγγία θα προκαλέσει μετασεισμό στο Βερολίνο», προεξόφλησε η εφημερίδα Handelsblatt , βλέποντας «δραματικά» εκλογικά αποτελέσματα, επισημαίνοντας ότι η κατάσταση για την ομοσπονδιακή κυβέρνηση «γίνεται χειρότερη σε κάθε εκλογές» και ότι οι κρατιδιακές κάλπες θα έχουν αναπόφευκτα συνέπειες στην ουσία της ομοσπονδιακής πολιτικής.
«Σύμφωνα με μετεκλογικές έρευνες, κυριάρχησαν τα θέματα της μετανάστευσης και της εσωτερικής ασφάλειας. Εάν η κυβέρνηση θέλει να ανακτήσει μέρος της υποστήριξης που απώλεσε μετά την εκλογή της το 2021, θα πρέπει να προσφέρει κάτι σε αυτούς τους τομείς. Τα εκλογικά αποτελέσματα στη Σαξονία και τη Θουριγγία είναι ακραία με την πραγματική έννοια. Οι ομοσπονδιακοί πολιτικοί δεν θα πρέπει να τα απορρίψουν ως καθαρά ανατολικογερμανικό φαινόμενο, αλλά μάλλον να τα εκλάβουν ως προειδοποίηση και να τα λάβουν σοβαρά υπόψη», συμπλήρωσε η οικονομική εφημερίδα.
«Οι εκλογές συνιστούν μεγάλη αποτυχία για τον κυβερνητικό συνασπισμό, αλλά και για την φιλελεύθερη δημοκρατία – κέρδισαν η AfD και η BSW, δύο κόμματα που δεν έχουν απολύτως καμία σχέση με την φιλελεύθερη άποψη», υποστήριξε το περιοδικό Der Spiegel προσθέτοντας ότι η εκλογική βραδιά στα δύο κρατίδια αντανακλά «την κρίση της φιλελεύθερης δημοκρατίας». Ειδικά για τους ψηφοφόρους της AfD και της BSW, αρθρογράφος του περιοδικού σημείωσε ότι «οι φιλελεύθερες ιδέες τους είναι άγνωστες» και θα απαιτείτο πολύς χρόνος για να τους ξανακερδίσουν άλλα κόμματα.
«Δεν υπάρχει κακό εκλογικό αποτέλεσμα», σχολίασε η Bild, θυμίζοντας ότι πολλές δημοσκοπήσεις «είχαν προθερμάνει την Γερμανία» για αυτό που συνέβη. «Αυτό είναι και δεν γίνεται αλλιώς (…) Ένα πραγματικά οδυνηρό χαστούκι. Εκλογές σημαίνουν ανταγωνισμό. Ανοιχτές συγκεντρώσεις. Πρέπει να πείσεις τους ανθρώπους με πράξεις και επιχειρήματα. Αν δεν πείθεις, πρέπει να ψάξεις το λάθος (…) Οι εκλογές δεν μπορούν ποτέ να είναι κακές: δεν πρέπει να φοβόμαστε τις εκλογές. Εκτός αν δεν κάνουμε σωστά τη δουλειά μας», πρόσθεσε.
«Η AfD γράφει ιστορία στην Θουριγγία – αλλά όχι καλή», τονίζεται στον ιστότοπο του ιδιωτικού ειδησεογραφικού σταθμού n-tv. «Είναι η πρώτη φορά μετά το τέλος της ναζιστικής διακυβέρνησης που ακροδεξιοί εξτρεμιστές θα σχηματίσουν ξανά τη μεγαλύτερη κοινοβουλευτική ομάδα σε γερμανικό κοινοβούλιο. Κι όσο κι αν η AfD προσπαθεί να το υποβαθμίσει, το Ομοσπονδιακό Γραφείο Προστασίας του Συντάγματος την κατατάσσει ως ‘εξακριβωμένα δεξιά εξτρεμιστική’ (παράταξη). Ο κορυφαίος υποψήφιός (της) Μπγερν Χέκε είναι επίσης ο πολιτικός της AfD του οποίου ο τόνος θυμίζει περισσότερο τη ναζιστική εποχή», προστίθεται στο σχόλιο.
Η Frankfurter Allgemeine Zeitung είδε «ιστορική νίκη» της AfD στην Θουριγγία, ενώ η Süddeutsche Zeitung «σοβαρή οπισθοδρόμηση» και «ανησυχητικό αποτέλεσμα για τους δημοκράτες – και κυρίως για τον Όλαφ Σολτς». Για «κύματα σοκ στα κόμματα του κέντρου» έκανε λόγο σε σχόλιό του το ZDF.
Ανησυχία για τις συνέπειες του εκλογικού αποτελέσματος εκφράστηκαν επίσης από φορείς της οικονομίας. Ο πρόεδρος του ινστιτούτου DIW Μαρσέλ Φράτσερ προέβλεψε μετανάστευση του εργατικού δυναμικού από την Σαξονία και την Θουριγγία. Η πρόεδρος της Οικονομικής Επιτροπής Μόνικα Σνίτσερ προειδοποίησε εναντίον πολιτικού αδιέξοδου σε ομοσπονδιακό επίπεδο.
Από την πλευρά της, η επικεφαλής της Ισραηλιτικής Πολιτιστικής Κοινότητας Γερμανίας, η Σαρλότε Κνόμπλοχ, έκρινε ότι η Γερμανία κινδυνεύει να γίνει τώρα πιο «ασταθής», «ψυχρή», και «φτωχή».
Οι Financial Times υπογραμμίζουν ότι τα αποτελέσματα της Κυριακής αντανακλούν την απογοήτευση των ψηφοφόρων για τον υψηλό πληθωρισμό, τη στασιμότητα στην οικονομία και την εκτίναξη του ενεργειακού κόστους. Σύμφωνα όμως με ανάλυση του Guardian, ο πληθυσμός στα ανατολικά της χώρας, συγκριτικά με τον πληθυσμό στα δυτικά αυτής, είναι γηραιότερος. Η ανεργία είναι μεν υψηλότερη αλλά η διαφορά οριακή, με τις οικονομίες των ανατολικών κρατιδίων να αναπτύσσονται, πλέον, ταχύτερα. Επομένως, πρόχειρα κανείς θα μπορούσε να συμπεράνει ότι η απόσταση από τη διαμαρτυρία μέχρι την κάλπη για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος είναι μεγαλύτερη και σίγουρα όχι μία ευθεία γραμμή.
Για τον κοινωνιολόγο Steffen Mau η ανατολική Γερμανία ψηφίζει διαφορετικά από τη δυτική επειδή, όντας πια σε θέση να συγκριθεί οικονομικά μαζί της, διεκδικεί τη δική της ταυτότητα. Ωστόσο, για την ιστορικό Christina Morrina οι λόγοι συνδέονται με το πώς το AfD κατάφερε να εκμεταλλευτεί την ιστορική εμπειρία της ψευδο-δημοκρατίας του κομμουνιστικού καθεστώτος για να καταφέρει να κινητοποιήσει περισσότερους ψηφοφόρους.
Ειδικότερα, όπως εξηγούσε σε πρόσφατη συνέντευξή της στη βρετανική εφημερίδα, «το κομμουνιστικό αφήγημα για το πώς λειτουργεί η δημοκρατία ήταν βαθιά λαϊκιστικό» καθώς υπερασπιζόταν ότι ήταν «περισσότερο αντιπροσωπευτικό του λαού» από το μοντέλο δημοκρατίας της Δύσης της εποχής «που εκπροσωπούσε τα συμφέροντα του καπιταλισμού».
