Λόγω της αυξανόμενης παγκόσμιας ζήτησης για αεροπορικά ταξίδια, οι εκπομπές άνθρακα από τις αερομεταφορές αυξάνονται ταχύτερα από τις εκπομπές των σιδηροδρόμων, των οδικών ή της ναυτιλίας τις τελευταίες δεκαετίες.
Οι λύσεις για την ανατροπή της παραπάνω κατάστασης κινούνται με αργούς ρυθμούς: Τα βιώσιμα αεροπορικά καύσιμα, που μπορούν να μειώσουν τις εκπομπές ανά πτήση κατά 80% όταν παράγονται και χρησιμοποιούνται σωστά, θα μπορούσαν να αντιπροσωπεύουν τα 2/3 της μείωσης εκπομπών άνθρακα που απαιτούνται για να επιτύχει η αεροπορία τον καθαρό μηδενικό στόχο της το 2050. Ωστόσο, στην καλύτερη περίπτωση τα βιώσιμα αεροπορικά καύσιμα θα αντιπροσωπεύουν μόλις το 0,53% της συνολικής χρήσης καυσίμου στις αερομεταφορές το 2024, πολύ μακριά από τα επίπεδα που απαιτούνται για να έχει ουσιαστικά αποτελέσματα.
Ενώ οι αεροπορικές εταιρείες και οι ρυθμιστικές αρχές αγωνίζονται να βρουν ιδέες για την απαλλαγή από τις εκπομπές άνθρακα, ορισμένοι μηχανικοί προτείνουν ότι απαιτείται ένας εντελώς νέος τύπος αεροσκάφους για εξοικονόμηση καυσίμου και συνεπώς εκπομπών. Αυτό καταργεί την παραδοσιακή σχεδίαση «σωλήνων και φτερών» που ήταν ο βασικός πυλώνας της εμπορικής αεροπορίας για 100 χρόνια, προς όφελος αυτού που ονομάζεται «blended wing body», στο οποίο η περιοχή του πτερυγίου καταλαμβάνει μεγάλο μέρος της ατράκτου και δημιουργεί ένα αεροπλάνο με ιδιαίτερη εμφάνιση.
Το 2020, η Airbus δημιούργησε μια μικρής κλίμακας, τηλεχειριζόμενη συσκευή επίδειξης blended wing, για να δοκιμάσει ένα σχέδιο που η εταιρεία είπε ότι θα μπορούσε να εξοικονομήσει έως και 20% των καυσίμων. Το 2023, η JetZero με έδρα την Καλιφόρνια ανακοίνωσε σχέδια για ένα αεροσκάφος με παρόμοιο σχεδιασμό, με χωρητικότητα πάνω από 200 επιβάτες και έχει φιλόδοξο στόχο να τεθεί σε λειτουργία έως το 2030.
Τώρα, η Natilus με έδρα το Σαν Ντιέγκο εντάχθηκε στον αγώνα με το Horizon, ένα αεροσκάφος blended wing που προορίζεται επίσης να μεταφέρει περίπου 200 επιβάτες, ενώ παράγει τις μισές εκπομπές άνθρακα και χρησιμοποιεί 30% λιγότερα καύσιμα από τα σημερινά αεροσκάφη Boeing 737 και Airbus A320 – τα μοντέλα που έχει στόχο να ανταγωνιστεί.
«Με όλες τις προκλήσεις που πιστεύω ότι αντιμετωπίζει η βιομηχανία, για πρώτη φορά, νομίζω ότι υπάρχει μια ευκαιρία να κατασκευαστεί ένα αεροπλάνο που είναι ισοδύναμο με το Boeing ή Airbus», λέει ο Aleksey Matyushev, Διευθύνων Σύμβουλος και συνχρηματοδότης της Natilus.
Μια νέα εμπειρία επιβατών
Η Natilus, η οποία ιδρύθηκε το 2016, είχε προηγουμένως ανακοινώσει ένα αεροπλάνο χωρίς πιλότο μόνο για μεταφορά φορτίου με το όνομα Kona που χρησιμοποιεί, επίσης, το ίδιο καινοτόμο σχήμα. Ο Matyushev λέει ότι η σχεδίαση του αεροπλάνου blended wing, προήλθε τη δεκαετία του 1990 από τη McDonnell Douglas, έναν μεγάλο αμερικανικό κατασκευαστή αεροδιαστημικής που συγχωνεύθηκε με την Boeing το 1997. Η Boeing δεν κυκλοφόρησε ποτέ στην αγορά ένα αεροπλάνο blended wing, αλλά μελέτησε την ιδέα και παρήγαγε ένα πρωτότυπο drone, το X-48.
Σύμφωνα με τον Natilus, η Kona έχει λάβει 400 παραγγελίες και ένα μοντέλο πλήρους κλίμακας θα κατασκευαστεί και θα πετάξει μέσα στα επόμενα δύο χρόνια. Μεγάλο μέρος της τεχνολογίας θα μεταφερθεί στη συνέχεια στο Horizon, το οποίο θα έχει κανονικό πιλοτήριο και πλήρωμα και, σύμφωνα με τον Matyushev, θα τεθεί σε υπηρεσία μέχρι το 2030 – ένας εξαιρετικά φιλόδοξος στόχος, καθώς θα ήταν πρωτοφανές για ένα ολοκαίνουργιο αεροσκάφος να ξεφύγει από τον σχεδιασμό σε πλήρη πιστοποίηση σε μόλις έξι χρόνια.
«Μία από τις προκλήσεις με τη σχεδίαση του αεροσκάφους blended wing είναι η σταθερότητα και ο έλεγχος», εξηγεί. «Νομίζω ότι εκεί σκόνταψαν πραγματικά ο McDonnell Douglas και η Boeing — πώς σταθεροποιείς το αεροπλάνο;»
Η πολύ μεγαλύτερη άτρακτος, που δεν μοιάζει πλέον με σωλήνα, ανοίγει δυνατότητες για διαφορετικές διατάξεις επί του σκάφους. «Έχουμε περίπου 30% περισσότερη επιφάνεια από ένα παραδοσιακό αεροπλάνο», εξηγεί ο Matyushev. «Επομένως, αυτό που νομίζω ότι πολλοί πελάτες μας σκέφτονται είναι μια αναβαθμισμένη εμπειρία επιβατών. Θα μπορούσατε να φέρετε πίσω το σαλόνι; Υπάρχουν άλλοι χώροι στο αεροπλάνο που θα μπορούσατε να δημιουργήσετε για αυτές τις μεγάλες πτήσεις;»
Δεν θα είναι όλα στο Horizon καινούργια. Για παράδειγμα, το αεροπλάνο θα χρησιμοποιεί την υπάρχουσα τεχνολογία κινητήρα, χωρίς να αφήνει περιθώρια για επιλογές υδρογόνου ή ηλεκτρικής ενέργειας. «Υπάρχει ένα κλασικό ανέκδοτο στην αεροπορία – μη βάζετε ποτέ έναν ολοκαίνουργιο κινητήρα σε ένα ολοκαίνουργιο αεροπλάνο. Αυτό είναι πολύ επικίνδυνο», λέει ο Matyushev. Για τον ίδιο λόγο, το Horizon έχει σχεδιαστεί για να χωράει οπουδήποτε ένα Boeing 737 ή Airbus A320, χωρίς να απαιτείται αλλαγή στην υποδομή του αεροδρομίου.
