«Στο μικροσκόπιο» έχει μπει τις τελευταίες ώρες ο πολυδισεκατομυριούχος Elon Musk, λόγω ενός αμφιλεγόμενου χαιρετισμού κατά τη διάρκεια ομιλίας του στο Capital One Arena στην Ουάσιγκτον, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για την ορκωμοσία του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ.
«Θέλω να σας ευχαριστήσω», είπε ο ιδιοκτήτης των SpaceX, Twitter/X και Tesla, ο πλουσιότερος άνθρωπος στη γη, σημαντικός δωρητής και σύμβουλος του Τραμπ, στους υποστηρικτές του Τραμπ, ο οποίος μίλησε πριν από την προγραμματισμένη εμφάνιση του Τραμπ στην αρένα, για τις εναρκτήριες εκδηλώσεις της παρέλασης που μετακινήθηκαν σε κλειστό χώρο λόγω του κρύου καιρού.
Στη συνέχεια, ο Μασκ χτύπησε το δεξί του χέρι στο στήθος του, με τα δάχτυλα του, προτού απλώσει το δεξί του χέρι σε μια διαγώνιο προς τα πάνω, με τα δάχτυλα ενωμένα και την παλάμη προς τα κάτω.
Καθώς το πλήθος βρυχήθηκε, ο Μασκ γύρισε και χαιρέτησε ξανά, με το χέρι του λίγο πιο χαμηλά.
«Η καρδιά μου είναι μαζί σας», είπε ο Μασκ, χτυπώντας ξανά στο στήθος. «Χάρη σε εσάς το μέλλον του πολιτισμού είναι εξασφαλισμένο. Χάρη σε εσάς. Θα έχουμε ασφαλείς πόλεις, επιτέλους ασφαλείς πόλεις. Ασφαλή σύνορα, λογικές δαπάνες. Βασικά πράγματα. Και θα πάμε τον «Δόγη» στον Άρη».
Just in CNN is claiming Elon Musk is a Nazi just moments after Trumps inauguration. pic.twitter.com/K7bw7Soi1X
— Joshua Jake (@itzjoshuajake) January 20, 2025
Ο Μασκ ζήτησε από το κοινό του να φανταστεί Αμερικανούς αστροναύτες να φυτεύουν τη σημαία σε άλλο πλανήτη, μιμούμενοι τέτοιες ενέργειες και φωνάζοντας: «Μπαμ! Μπαμ!»
Οι χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης εξέφρασαν σοκ από τη χειρονομία του Μασκ. Ο Eric Feigl-Ding, ειδικός στη δημόσια υγεία που έγινε γνωστός κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19, όταν ο Τραμπ ήταν τελευταία στην εξουσία, έγραψε: «Θεέ μου… Ο Μασκ μόλις έκανε τον χαιρετισμό Nazi ζωντανά στην τηλεόραση».
Η Haaretz, μια ισραηλινή εφημερίδα και η βρετανική Guardian περιέγραψαν τον χαιρετισμό του Μασκ ως «έναν ρωμαϊκό χαιρετισμό, έναν φασιστικό χαιρετισμό που συνδέεται συχνότερα με τη ναζιστική Γερμανία».
Η δέσμευση και η υποστήριξη του Μασκ στην παγκόσμια ακροδεξιά συνεχίζει να αποδεικνύεται αμφιλεγόμενη. Την περασμένη εβδομάδα, φιλοξένησε την Άλις Βάιντελ, ηγέτη του Alternative für Deutschland (AfD), ενός ακροδεξιού γερμανικού κόμματος, για μια συνομιλία στο X.
Η Βάιντελ υποστήριξε ότι ο Χίτλερ «δεν ήταν συντηρητικός, δεν ήταν ελευθεριακός, ήταν ένας κομμουνιστής, σοσιαλιστής και εμείς είμαστε το αντίθετο». Ο Μασκ συμφώνησε.
Το τελευταίο διάστημα ο Ίλον Μασκ πολλαπλασίασε τις δηλώσεις υποστήριξης επίσης, προς την ακροδεξιά πρωθυπουργό της Ιταλίας Τζόρτζα Μελόνι, καθώς και το βρετανικό αντιμεταναστευτικό κόμμα Reform UK.
Για την ιστορικό Κλερ Όμπιν, ειδική στο ζήτημα του ναζισμού στις ΗΠΑ, δεν υπάρχει αμφιβολία: ο Ίλον Μασκ έκανε όντως το «ζιγκ χάιλ», τον ναζιστικό χαιρετισμό, σχολίασε μέσω X.
«Δεν πήρε πολύ», σχολίασε δηκτικά επίσης μέσω X ο Δημοκρατικός βουλευτής Τζίμι Γκόμες, παραθέτοντας άλλη ανάρτηση με τη φωτογραφία του πλουσιότερου ανθρώπου στον πλανήτη καθώς κάνει τον χαιρετισμό επί σκηνής.
Άλλη ιστορικός ειδικευμένη στον φασισμό, η Ρουθ Μπεν-Γκιάτ, επίσης τόνισε μέσω X πως «αυτός ήταν όντως ναζιστικό χαιρετισμός, πολύ πολεμοχαρής».
«Φαίνεται πως το κράταγε μέσα του καιρό κι επιτέλους μπόρεσε να το κάνει», σχολίασε η Δημοκρατική βουλεύτρια Κόρι Μπους, επίσης μέσω X. Φαίνεται «λες κι έκανε πρόβες μπροστά στον καθρέφτη για να βρει την ακριβή γωνία», πρόσθεσε ειρωνικά.
Παρά τις δεκάδες αναρτήσεις στον ίδιο του τον ιστότοπο με τη χειρονομία του, ο Ίλον Μασκ δεν αντέδρασε αμέσως.
Το περιοδικό Wired, επισήμανε πως πολλές προσωπικότητες της άκρας δεξιάς δεν έκρυψαν τη χαρά τους για τη χειρονομία αυτή, όπως ο σχολιαστής Έβαν Κίλγκορ, που εξήρε την «απίστευτη» κίνηση του κ. Μασκ.
«Ο Ίλον Μασκ γνώριζε ακριβώς τι έκανε με τον φασιστικό ρωμαϊκό χαιρετισμό του στην εκδήλωση του Τραμπ σήμερα — που εγγράφεται στο πλαίσιο της ρητής υποστήριξής του σε πολιτικές και κόμματα της άκρας δεξιάς», τόνισε η Έιμι Σπιτάλνικ, επικεφαλής της αμερικανικής εβραϊκής οργάνωσης JCPA. «Κατά κάποιο τρόπο, βρεθήκαμε να συζητάμε αν ένας ναζιστικός χαιρετισμός στη συγκέντρωση του Τραμπ ήταν όντως ναζιστικός χαιρετισμός, μόλις οκτώ ώρες μετά την έναρξη της δεύτερης προεδρίας Τραμπ. Ακριβώς έτσι λειτουργεί ο φασισμός», συμπλήρωσε η ίδια.
Αλλά για τον Μπράντον Γκαλάμπος, 29χρονο πάστορα που ήταν παρών στην εκδήλωση, η χειρονομία του μεγιστάνα της τεχνολογίας έμοιαζε «χιουμοριστική».
«Είναι πολύ παράξενος και χρησιμοποιεί πολύ τον σαρκασμό», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο. «Προφανώς η αριστερά (…) θα πει πως είναι ναζί ή ό,τι νά’ναι, όμως νομίζω πως ήταν απλά χιουμοριστικός ο τρόπος που το έκανε».
Η οργάνωση ADL, που αγωνίζεται εναντίον του αντισημιτισμού και έχει καταφερθεί στο παρελθόν εναντίον του πλουσιότερου ανθρώπου στην υφήλιο, αυτή τη φορά φάνηκε να τον υπερασπίζεται. «Μοιάζει σαν ο Ίλον Μασκ να έκανε άγαρμπη χειρονομία σε στιγμή ενθουσιασμού, όχι ναζιστικό χαιρετισμό», εκτίμησε μέσω X.
Η βουλεύτρια των Δημοκρατικών Αλεξάντρια Οκάσιο-Κορτές αντέδρασε ορισμένα στην τοποθέτηση αυτή της ADL. «Υπερασπίζεστε ένα ‘χάιλ Χίτλερ’ που έγινε επανειλημμένα», σφυροκόπησε. «Ο κόσμος μπορεί επισήμως να σταματήσει να στρέφεται σε εσάς ως πηγή αξιόπιστης πληροφόρησης», πρόσθεσε η πολιτικός της αριστερής πτέρυγας των Δημοκρατικών.
Για τον ιστορικό Άαρον Άστορ, ο χαιρετισμός του πολυδισεκατομμυριούχου δεν ήταν ναζιστικός.
«Έχω επικρίνει τον Ίλον Μασκ επανειλημμένα, επειδή αφήνει τους νεοναζί να λερώνουν αυτή την πλατφόρμα», ανέφερε μέσω X, προτού συμπληρώσει «όμως αυτός δεν είναι ναζιστικός χαιρετισμός. Αυτός είναι ένας αυτιστικός, κοινωνικά αδέξιος άνθρωπος που λέει στο πλήθος ‘σας ευχαριστώ από την καρδιά μου’».
Ο Ίλον Μασκ είχε αποκαλύψει το 2021 πως πάσχει από το σύνδρομο Άσπεργκερ, μορφή αυτισμού.
