Από την περασμένη Δευτέρα, 30 Σεπτεμβρίου και έως σήμερα, στην 117 Πτέρυγα Μάχης της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας “χτυπάει η αεροπορική καρδιά” του ΝΑΤΟ. Στην Αεροπορική Βάση της Ανδραβίδας, πραγματοποιείται για πρώτη φορά στην Ευρώπη η άσκηση του ΝΑΤΟ με την κωδική ονομασία “Ramstein Flag 24”. Στην άσκηση συμμετέχουν περισσότερα από 140 συμμαχικά αεροσκάφη από την πλειοψηφία των χωρών – μελών της συμμαχίας.
Πρόκειται για τη μεγαλύτερη έως σήμερα άσκηση του NATO σε ευρωπαϊκό έδαφος. Μόνο μέσα στο πρώτο 24ωρο πραγματοποιήθηκαν πάνω από 100 απογειώσεις συμμαχικών πολεμικών αεροσκαφών, ανάμεσά τους φυσικά και ελληνικά. Πάνω από το Ιόνιο και την ηπειρωτική χώρα, πέταξανστο πλαίσιο της άσκησης μαχητικά αεροσκάφη, ιπτάμενα τάνκερ και ιπτάμενα ραντάρ, υλοποιώντας διάφορα σενάρια, με συμμετοχή και ναυτικών και επίγειων δυνάμεων.
Ανάμεσα στις χώρες – μέλη της Συμμαχίας που δεν συμμετέχουν στην άσκηση είναι και η Τουρκία, καθώς η στρατιωτική ηγεσία της αρνήθηκε να υποβάλει σχέδια πτήσης για τη διέλευση των μαχητικών αεροσκαφών της πάνω από το Αιγαίο, αμφισβητώντας την δικαιοδοσία του ελληνικού FIR. Καθώς η ελληνική θέση για τα θέματα εθνικής κυριαρχίας στο Αιγαίο είναι πάγια, η τουρκική ηγεσία επέλεξε την μη συμμετοχή της στην άσκηση, καθώς οι ενστάσεις δεν έγιναν δεκτές από τη Συμμαχία.
Από τα εντυπωσιακά στοιχεία της άσκησης είναι και το επίσημο βίντεο του ΝΑΤΟ, στο οποίο υπάρχει πλάνο με το νησί του Άη Στράτη που φιλοξενεί το μνημείο του πεσόντα αεροπόρου Νίκου Σαλμά, που έχασε τη ζωή του εκτελώντας το καθήκον του το 1992, όταν συνετρίβη το Mirage F1 κατά τη διάρκεια αερομαχίας με τουρκικό F-16. Μια τεράστια Ασπίδα, ένα Δόρυ προς την Ανατολή και ένα «ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ» βρίσκονται στα πλάνα της άσκησης “Ramstein Flag”.
Η πραγματοποίηση της συγκεκριμένης άσκησης, σύμφωνα με την Συμμαχική Αεροπορική Διοίκηση, εντάσσεται στη στρατηγική αναγκαιότητα συνεχούς επιβεβαίωσης της σταθερής αεροπορικής υπεροχής των δυνάμεων του ΝΑΤΟ στο πεδίο ώστε να διασφαλιστεί η επιτυχία των αεροπορικών επιχειρήσεων που αυτές αναλαμβάνουν. Και έχει ως αφετηρία τη διαπίστωση ότι “η κατάσταση ασφάλειας στην Ευρώπη άλλαξε τον Φεβρουάριο του 2022, με την έναρξη του παράνομου πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία, καθιστώντας αναγκαία τη δοκιμή ζωτικών δυνατοτήτων και την ενσωμάτωση νέων δυνάμεων σε όλους τους τομείς”.
Ο στόχος της άσκησης
“Η εκπαίδευση των συμμαχικών δυνάμεων για την διασφάλιση της αεροπορικής υπεροχής είναι βασική απαίτηση και κατά τη διάρκεια της τρέχουσας άσκησης στην Ελλάδα” σύμφωνα με τον διοικητή της Συμμαχικής Αεροπορικής Διοίκησης Αμερικανό στρατηγό James B. Hecker.
Η “Ramstein Flag 24” είναι μια άσκηση υψηλού επιπέδου, σχεδιασμένη να ενισχύσει τις ικανότητες τακτικής λήψης αποφάσεων των Κοινών Δυνάμεων του ΝΑΤΟ σε ένα σύνθετο και δυναμικό επιχειρησιακό περιβάλλον. Ο κύριος στόχος της είναι η ενίσχυση της συνεργασίας, της διαλειτουργικότητας μεταξύ των μελών του ΝΑΤΟ, αποτυπώνοντας την αποφασιστικότητα, τη δέσμευση στο στόχο και την ικανότητα τους να τον υλοποιήσουν.
Ειδικότερα, πέραν των ελληνικών, λαμβάνουν μέρος πάνω από 120 μαχητικά, μεταξύ των οποίων F-35 από ΗΠΑ και Ιταλία, Rafale και Mirage 2000-5 από Γαλλία, όπως επίσης Gripen από Σουηδία και Ουγγαρία, Eurofighter Typhoon από Ισπανία και Ιταλία, F-18 των ΗΠΑ και F-16 από Πολωνία, Πορτογαλία και Ρουμανία. Και ακόμα Ναυτικές και Ειδικές Δυνάμεις. Συμμετέχουν επίσης NATO E-3A και γαλλικά E-3F AWACS, καθώς και ένα καναδικό αεροσκάφος CC-150 Air Refueling, που φιλοξενούνται στην Πρέβεζα (Άκτιο), όπως και βρετανικό αεροσκάφος πληροφοριών, επιτήρησης και αναγνώρισης στον κόλπο της Σούδας στην Κρήτη.
Η Ολοκληρωμένη (αντι-)Αεροπορική και (αντι-)Πυραυλική Άμυνα (IAMD)
Κατά την Συμμαχική Αεροπορική Διοίκηση, “η ενσωμάτωση συμμαχικών μαχητικών αεροσκαφών, επίγειων συστημάτων, αεροσκαφών πληροφοριών, επιτήρησης και αναγνώρισης, αλλά και ναυτικών δυνάμεων, είναι το κλειδί για τη διασφάλιση μιας αποτελεσματικής και στιβαρής Ολοκληρωμένης Αεροπορικής και Πυραυλικής Άμυνας – IAMD (Integrated Air and Missile Defense). Και η άσκηση “Ramstein Flag 24” στην Ελλάδα προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία εκπαίδευσης και βελτίωσης της IAMD για το ΝΑΤΟ”.
Όπως αναφέρει ο Johnny Stringer, Αναπληρωτής Διοικητής της Συμμαχικής Αεροπορικής Διοίκησης του ΝΑΤΟ “μετά την παράνομη εισβολή στην Ουκρανία, οι Ρωσικές Ένοπλες Δυνάμεις χρησιμοποιούν όλο και περισσότερο πυραύλους, μη επανδρωμένα εναέρια μέσα και μαχητικά αεροσκάφη κοντά στα σύνορα του ΝΑΤΟ. Αυτό αυξάνει την αεροπορική και πυραυλική απειλή για το έδαφος και τους πληθυσμούς των χωρών – μελών του ΝΑΤΟ, κυρίως λόγω εσφαλμένου υπολογισμού ή απώλειας καθοδήγησης ή ελέγχου. Υπογραμμίζοντας τη σημασία μιας καλά εκπαιδευμένης και δοκιμασμένης ικανότητας της IAMD για τη διατήρηση της Επικράτειας της Συμμαχίας ασφαλούς”.
Μια ισχυρή IAMD προστατεύει την στρατιωτική και πολιτική υποδομή, τις δυνάμεις και τον άμαχο πληθυσμό από όλες τις απειλές από τον αέρα. Κατά συνέπεια, η δημιουργία ενός αποτελεσματικού συστήματος IAMD είναι μια ουσιαστική, συνεχής επιδίωξη/αποστολή σε καιρό ειρήνης, κρίσης και συγκρούσεων. Ένας σημαντικός στόχος για την εκπαίδευση κατά τη διάρκεια της άσκησης Ramstein Flag 24 είναι οι τακτικές, οι τεχνικές και οι διαδικασίες της IAMD. Η πολυεθνική άσκηση ζωντανής πτήσης πολλαπλών τομέων έχει σχεδιαστεί για να ενισχύσει την απαραίτητη συνεργασία, διαλειτουργικότητα και ενσωμάτωση εξαιρετικά εξελιγμένων πόρων μεταξύ των Συμμάχων του ΝΑΤΟ.
Ένα σύστημα IAMD είναι ένα σύνθετο δίκτυο διαφορετικών στρατιωτικών μέσων και σε μια πολυεθνική Συμμαχία, όπως το ΝΑΤΟ, περιλαμβάνει τυποποιημένες τακτικές και διαδικασίες σε ένα φάσμα πολλαπλών τομέων. Αποτελείται από έναν οργανισμό εναέριας διοίκησης και ελέγχου, μέσα εναέριας επιτήρησης και μαχητικά αεροσκάφη, καθώς και συστήματα βαλλιστικής άμυνας πυραύλων εδάφους και θαλάσσης. Αυτό το σύστημα συστημάτων λειτουργεί 24 ώρες το 24ωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα, συμβάλλοντας ζωτικά στην αποτροπή τυχόν απειλών από αέρα και πυραύλους ή μειώνοντας ή ακυρώνοντας την αποτελεσματικότητά τους.
Το NATO IAMD είναι ένα ουσιαστικό στοιχείο της ικανότητας αποτροπής και άμυνας της Συμμαχίας και η νέα σειρά ασκήσεων “Ramstein Flag” συνιστά μια ευκαιρία για εξάσκηση, εκπαίδευση και εφαρμογή της στην πράξη.
Η σημαντική ελληνική συμμετοχή
Η “Ramstein Flag 24” σηματοδοτεί το μέλλον των ασκήσεων του ΝΑΤΟ, καθώς είναι η πρώτη μεγάλη άσκηση που εξασκεί σενάρια όπως το C-A2/AD για τη Συμμαχία. Αφορά την ανάπτυξη ικανότητας σε όλη της τη δύναμη, δείχνοντας ότι το ΝΑΤΟ μπορεί να κάνει αυτό που οφείλει να είναι σε θέση να κάνει ανά πάσα στιγμή και απέναντι σε οποιαδήποτε απειλή και η Ελλάδα συνεισφέρει το σημαντικό μερίδιό της σε αυτόν τον στόχο.
Επιπλέον, συμμετέχουν πολλές ελληνικές μονάδες και Πτέρυγες Μάχης, όπως οι Αεροπορικές Βάσεις της Λάρισας, της Αγχιάλου, της Τανάγρας, του Αράξου και φυσικά της Ανδραβίδας.
Για τη διευκόλυνση της επίτευξης των στόχων της άσκησης, τα αεροπλάνα χωρίστηκαν σε εχθρικά (red) και αμυνόμενα (μπλε), συμμετέχοντας σε πολυσύνθετα σενάρια με πολλά διαφορετικών τύπων αεροσκάφη, αλλά με ένα κοινό σημείο αναφοράς που αναφέρεται στα νατοϊκά πρότυπα και τις συμμαχικές επιχειρήσεις. Συμμετείχε ένας πολύ μεγάλος αριθμός προσωπικού, της τάξης των 2.000 ατόμων.
Η Ελλάδα ανέλαβε για πρώτη φορά την εκτέλεση αυτής της άσκησης στην Ευρώπη και εργάστηκε εντατικά όλους αυτούς τους μήνες.
Κατά τη διάρκεια της άσκησης “Ramstein Flag”, 50-60 μαχητικά αεροσκάφη χωρών – μελών του ΝΑΤΟ απογειώνονταν από την αεροπορική βάση της Ανδραβίδας σε καθημερινή βάση, για να ασκηθούν ενάντια στις πιο αξιόπιστες, σύνθετες και επικίνδυνες απειλές. Τα πάντα ήταν υπό την εποπτεία ενός μικτού προσωπικού ελέγχου ασκήσεων της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας και του ΝΑΤΟ.
Το προσωπικό της ελληνικής βάσης διασφαλίζει τις ασφαλείς λειτουργίες της γραμμής πτήσης, διαχειρίζεται το χώρο της ράμπας και φιλοξενεί το προσωπικό ελέγχου ασκήσεων και το επιχειρησιακό προσωπικό.
Σε μια προσπάθεια να γίνει η “Ramstein Flag 24” ακόμα πιο επίκαιρη στο πεδίο, διατέθηκαν στην αντίπαλη δύναμη του “Red”, περισσότερα από 30 μαχητικά αεροσκάφη από τις ελληνικές βάσεις σε όλη τη χώρα. Η άσκηση βασίστηκε στην εμπειρία της ετήσιας ανάλογης πολυεθνικής άσκησης της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας “Ηνίοχος”, με την υιοθέτηση μιας παρόμοιας ιδέας, με προσομοίωση απειλών από αντίπαλα εναέρια μέσα, που συμπληρώνονται από τα επίγεια συστήματα αεράμυνας Hellenic Patriot, Hawk και Arrow, καθώς και από το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό.
Αυτή η ολοκληρωμένη προσέγγιση είναι απαραίτητη για τη δημιουργία και υλοποίηση ενός ρεαλιστικού, προηγμένου σεναρίου στο οποίο οι Σύμμαχοι μπορούν χρησιμοποιώντας τις δυνάμεις τους να δείξουν πώς θα πολεμούσαν και ασφαλώς θα εξουδετέρωναν την οποιαδήποτε απειλή για να διατηρήσουν την Ευρώπη σταθερή και ασφαλή.
