Δεν έχει περάσει πολύς καιρός, μόλις οκτώ χρόνια, στην προεκλογική περίοδο πριν από τις προεδρικές εκλογές του 2016, όταν ο Tζέι Ντι Βανς ήταν σφοδρός επικριτής του Ντόναλντ Τραμπ. Δημόσια, αποκάλεσε τον Ρεπουμπλικανό υποψήφιο πρόεδρο «ηλίθιο» και είπε ότι οι θέσεις του και ο ίδιος ήταν «καταδικαστέες». Ιδιωτικά, διέρρευσε, ότι τον συνέκρινε με τον Αδόλφο Χίτλερ.
Τη Δευτέρα ο πρώην πρόεδρος επέλεξε τον Βανς για υποψήφιο αντιπρόεδρό του και ο γεννημένος στο Οχάιο επιχειρηματίας, είχε γίνει ένας από τους πιο ένθερμους υπερασπιστές του Τραμπ, στεκόμενος στο πλευρό του ακόμη και όταν άλλοι Ρεπουμπλικάνοι υψηλού προφίλ αρνήθηκαν να το πράξουν. Δεν είναι γνωστή η αιτιολόγηση της επιλογής του, όμως το «κράτα τους φίλους κοντά και τους εχθρούς κοντύτερα», ίσως να βρίσκει εδώ την εφαρμογή του.
Η μεταμόρφωση του Τζέιμς Ντέιβιντ Βανς από «ποτέ Τραμπ» σε συνυποψήφιό του τον καθιστά σπάνιο είδος πολιτικού στον στενό του κύκλο. Οι Δημοκρατικοί, ακόμη και ορισμένοι Ρεπουμπλικάνοι αναρωτιούνται καιρό αν ο Βανς καθοδηγείται περισσότερο από καιροσκοπισμό παρά από ιδεολογία. Από το 2016 όμως, ο ίδιος ο Βανς έχει μεταλλαχθεί σε πιο σκληρό του Τραμπ σε μια σειρά θέσεων, οπότε ίσως η μεταμόρφωση να είναι ειλικρινής.
Οι σύμβουλοί του επισήμαναν στο Reuters ότι οι πολιτικές πεποιθήσεις του Βανς – συνδυασμός απομονωτισμού με τον οικονομικό λαϊκισμό- συμπίπτουν με εκείνες του Τραμπ και φέρνουν και τους δύο άνδρες σε αντίθεση με την παλιά φρουρά του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, όπου εξακολουθούν να κυριαρχούν τα γεράκια της εξωτερικής πολιτικής και οι ευαγγελιστές της ελεύθερης αγοράς.
Η αντιουκρανική στάση του Βανς έχει ενθουσιάσει τους συμμάχους του Τραμπ
Ηέντονη αντίθεση του Βανς στην αμερικανική βοήθεια προς την Ουκρανία στον πόλεμό της με τη Ρωσία έχει ενθουσιάσει τους πιο συντηρητικούς συμμάχους του Τραμπ, ακόμη και αν έχει ενοχλήσει ορισμένους συναδέλφους του στη Γερουσία. «Καταλαβαίνει με τι πορεύεται ο Τραμπ και, σε αντίθεση με το υπόλοιπο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα στην Ουάσινγκτον, συμφωνεί με αυτό», δήλωσε στο Reuters ο συντηρητικός σχολιαστής Τάκερ Κάρλσον, ένθερμος υποστηρικτής του Βανς, αλλά και του Τραμπ.
Ο Βανς, 39 ετών, γεννήθηκε σε ένα φτωχό σπίτι στο νότιο Οχάιο. Η επιλογή του μπορεί να συμβάλει στην ενίσχυση των ψήφων των εργατών, όπως στις οριακές πολιτείες των Πενσυλβάνια και Μίσιγκαν, αν και οι ακραία συντηρητικές του απόψεις – όπως η απαγόρευση της άμβλωσης ακόμα και για θύματα βιασμού ή αιμομιξίας – μπορεί να είναι απωθητικές για τους πολλούς μετριοπαθείς ψηφοφόρους.
Αφού υπηρέτησε στο Σώμα Πεζοναυτών, φοίτησε στη Νομική Σχολή του Γέιλ και εργάστηκε ως επενδυτής επιχειρηματικών κεφαλαίων στο Σαν Φρανσίσκο, ο Βανς έγινε γνωστός σε εθνικό επίπεδο χάρη στο βιβλίο του «Hillbilly Elegy» (Η ελεγεία του χωριάτη) του 2016.
Σε αυτά τα απομνημονεύματα, διερεύνησε τα κοινωνικοοικονομικά προβλήματα που αντιμετώπιζε η γενέτειρά του και προσπάθησε να εξηγήσει στους αναγνώστες τη δημοτικότητα του Τραμπ μεταξύ των φτωχών λευκών Αμερικανών.
«Πηγαίνω μπρος-πίσω μεταξύ του να σκέφτομαι ότι ο Τραμπ είναι ένας κυνικός μαλάκας σαν τον Νίξον ή ότι είναι ο Χίτλερ της Αμερικής», έγραψε ιδιωτικά σε έναν συνεργάτη του στο Facebook το 2016. Όταν αναφέρθηκε για πρώτη φορά το σχόλιό του για τον Χίτλερ, το 2022, ένας εκπρόσωπος δεν το αμφισβήτησε, αλλά δήλωσε ότι δεν αντιπροσωπεύει πλέον τις απόψεις του Βανς.
Υποβάθμισε την επίθεση στο Καπιτώλιο και μπήκε στη λίστα των φίλων του Τραμπ
Μέχρι τη στιγμή που ο Βανς έθεσε υποψηφιότητα για τη Γερουσία το 2022, οι εκδηλώσεις αφοσίωσής του – στις οποίες περιλαμβανόταν η υποβάθμιση της επίθεσης στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ στις 6 Ιανουαρίου 2021 από υποστηρικτές του Τραμπ – ήταν αρκετές για να κερδίσει την πολυπόθητη υποστήριξη του πρώην προέδρου. Η υποστήριξη του Τραμπ τον βοήθησε να ξεπεράσει την κορυφή σε μια ανταγωνιστική προκριματική διαδικασία.
Σε συνεντεύξεις του στα μέσα ενημέρωσης, ο Βανς δήλωσε ότι δεν υπήρξε κάποια συγκεκριμένη στιγμή που άλλαξε τις απόψεις του για τον Τραμπ. Αντίθετα, συνειδητοποίησε σταδιακά ότι η αντίθεσή του με τον πρώην πρόεδρο είχε τις ρίζες της στο ύφος και όχι στην ουσία της πολιτικής.
Συμφώνησε με τους ισχυρισμούς του Τραμπ ότι το ελεύθερο εμπόριο είχε αποψιλώσει τη μεσαία Αμερική συντρίβοντας την εγχώρια μεταποίηση και ότι οι ηγέτες της χώρας ήταν πολύ γρήγοροι στο να εμπλακούν σε ξένους πολέμους.
Στάθηκα στην ουσία του Τραμπ και όχι στο στιλ
«Επέτρεψα στον εαυτό μου να επικεντρωθεί τόσο πολύ στο στιλιστικό στοιχείο του Τραμπ που αγνόησα εντελώς τον τρόπο με τον οποίο ουσιαστικά προσέφερε κάτι πολύ διαφορετικό στην εξωτερική πολιτική, στο εμπόριο, στη μετανάστευση», δήλωσε ο Βανς στους New York Times τον Ιούνιο.
Στην ίδια συνέντευξη, ο Βανς δήλωσε ότι γνώρισε τον Τραμπ το 2021 και ότι οι δύο τους ήρθαν πιο κοντά κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του για τη Γερουσία. Οι επικριτές του υποψηφίου θεωρούν τη μετατόπιση των απόψεών του ως ένα κυνικό τέχνασμα για να ανέβει στις τάξεις της ρεπουμπλικανικής πολιτικής.
Ο Βανς άφησε να εννοηθεί σε συνέντευξή του το 2021 ότι τα θύματα βιασμού και αιμομιξίας θα πρέπει να υποχρεούνται να φέρουν την εγκυμοσύνη μέχρι τέλους, ενώ τον Νοέμβριο χαρακτήρισε «γροθιά στο στομάχι» την ψήφο των πολιτών του Οχάιο για την προσθήκη στο σύνταγμα της πολιτείας του δικαιώματος περίθαλψης για την άμβλωση. Φέτος, δήλωσε ότι υποστηρίζει την πρόσβαση στο χάπι της άμβλωσης μιφεπριστόνη, άποψη που συμμερίζεται ο Τραμπ.
Πρώτα έγινε φίλος με τον μεγάλο γιο του
Πριν ο Βανς αναπτύξει σχέση με τον πρώην πρόεδρο, ήρθε κοντά με τον μεγαλύτερο γιο του Τραμπ, Ντόναλντ Τραμπ Τζούνιορ, σύμφωνα με αρκετούς ανθρώπους που γνωρίζουν τη σχέση τους.
Ο Βανς τράβηξε για πρώτη φορά την προσοχή του Τραμπ τζούνιορ όταν τάχθηκε κατά της βοήθειας προς την Ουκρανία κατά τη διάρκεια των προκριματικών εκλογών για τη Γερουσία του Οχάιο το 2022, σύμφωνα με έναν από αυτούς τους ανθρώπους, μια θέση που τον έφερε σε αντίθεση με τους άλλους Ρεπουμπλικάνους στην κούρσα.
Η προσωπική σχέση του Βανς με τον Τραμπ αναπτύχθηκε ως επί το πλείστον κατά τη διάρκεια των προκριματικών προεδρικών εκλογών των Ρεπουμπλικάνων νωρίτερα φέτος, δήλωσε το εν λόγω πρόσωπο. Η απόφαση του Βανς να υποστηρίξει τον Τραμπ τον Ιανουάριο του 2023, πολύ πριν από ορισμένους άλλους υποψήφιους αντιπροέδρους, λειτούργησε ως σημαντική επίδειξη πίστης, πρόσθεσε η πηγή.
Τον Φεβρουάριο του 2023, ο Τραμπ και ο Βανς επισκέφθηκαν την Ανατολική Παλαιστίνη του Οχάιο, την περιοχή εκτροχιασμού ενός τοξικού τρένου, ένα ταξίδι που αύξησε το εθνικό προφίλ του Βανς. Παρουσίασαν την απόφαση του Δημοκρατικού Προέδρου Τζο Μπάιντεν εκείνη την εποχή να μην επισκεφθεί την εργατική κοινότητα ως προδοσία της μεσαίας Αμερικής.
Ο Λευκός Οίκος σημείωσε τότε ότι ομοσπονδιακοί πράκτορες βρέθηκαν στο σημείο σχεδόν αμέσως μετά τον εκτροχιασμό και ότι η επίσκεψη σε έναν τόπο καταστροφής μπορεί να αποσπάσει την προσοχή από τις τοπικές προσπάθειες ανάκαμψης. Ο Μπάιντεν επισκέφθηκε τελικά την περιοχή περίπου ένα χρόνο αργότερα, τον Φεβρουάριο του 2024.
Δεν είναι μόνο πρόθυμος να βοηθήσει, αλλά και να συγκεντρώσει χρήματα
Στο παρασκήνιο, ο Βανς βοήθησε να πειστούν πλούσιοι δωρητές να ανοίξουν τα πορτοφόλια τους στον Τραμπ, σύμφωνα με δύο άτομα με γνώση των επιχειρήσεων συγκέντρωσης κεφαλαίων του Τραμπ. Ο Βανς, για παράδειγμα, βοήθησε να οργανωθεί μια φιλανθρωπική εκδήλωση στο Bay Area τον Ιούνιο, η οποία φιλοξενήθηκε από τους επιχειρηματίες Ντέιβιντ Σακς και Τσαμάθ Παλιχαπιτίγια.
Εκτός της προεκλογικής εκστρατείας, ορισμένοι από τους πιο προβεβλημένους συμμάχους του Τραμπ -συμπεριλαμβανομένων του Ντόναλντ Τραμπ Τζούνιορ, του Κάρλσον και του Στιβ Μπάνον- ήταν ευχαριστημένοι από τη σύντομη θητεία του Βανς στο Καπιτώλιο. Όλα αυτά τα άτομα έχουν ορδές συντηρητικών οπαδών και η έγκρισή τους μπορεί να βοηθήσει να οδηγηθούν οι Ρεπουμπλικάνοι στις κάλπες.
Ο σκεπτικισμός του Βανς απέναντι στην εταιρική Αμερική (corporate America), η υποστήριξη των δασμών, η κούραση από τις ξένες εμπλοκές και η νεότητά του τον καθιστούν ηγετική φωνή ενός νέου Ρεπουμπλικανικού Κόμματος που στα μάτια των υποστηρικτών του επικεντρώνεται περισσότερο στην εργατική τάξη παρά στις μεγάλες επιχειρήσεις.
«Νομίζω ότι όσον αφορά την προσφορά του στο ψηφοδέλτιο, μπορεί να εκφράσει τον πόνο που νιώθουν οι αμερικανικές οικογένειες καλύτερα από σχεδόν οποιονδήποτε άλλον», δήλωσε ο γερουσιαστής Μπαράσο.