Κίνηση σοβαρής κλιμάκωσης στην Ανατ. Μεσόγειο και αμφισβήτησης μιας μεγάλης έκτασης της ελληνικής υφαλοκρηπίδας συνιστά η αναγγελία (NAVTEX 977/20) σεισμικών ερευνών από το τουρκικό ερευνητικό «Ορούτς Ρέις» για μια περίοδο που φθάνει έως και τις 2 Αυγούστου, στα νότια του Καστελλόριζου. Η επιλογή πρόκλησης σε μια περιοχή η οποία έχει αδειοδοτηθεί για έρευνες στην τουρκική εταιρεία πετρελαίων (ΤΡΑΟ) ήδη από το 2012 και όχι με βάση το τουρκολιβυκό μνημόνιο προκαλεί ανησυχία στην Αθήνα, καθώς εκτιμάται ότι μπορεί να ακολουθήσει και δεύτερη αναγγελία, δυτικότερα.

Το δυτικό όριο των τουρκικών ερευνών τέμνει τον 28ο μεσημβρινό («κόβει» νοητά τη Ρόδο στη μέση) και το ανατολικό βρίσκεται εντός κυπριακής υφαλοκρηπίδας. Η περιοχή βρίσκεται κατά τα δύο τρίτα εντός ελληνικής υφαλοκρηπίδας και εντάσσεται πάγια στις τουρκικές διεκδικήσεις, δηλ. ανατολικά του 28ου μεσημβρινού.

Σε επίπεδο διαχείρισης κρίσεως οι Ενοπλες Δυνάμεις  γενικότερα και το Πολεμικό Ναυτικό ειδικότερα, είχαν μια εμπειρία τον Οκτώβριο του 2018, όταν σε μια περιοχή πολύ πιο περιορισμένη θαλάσσια, επί περίπου δύο εβδομάδες το «Μπαρμπαρός» έκανε σεισμικές έρευνες συνοδεία τουρκικής φρεγάτας. Από την ελληνική πλευρά αναπτύχθηκε η φρεγάτα «Νικηφόρος Φωκάς», μέχρις ότου, το τουρκικό ερευνητικό αποχώρησε. Αυτή τη φορά η έκταση είναι πολύ μεγαλύτερη και, σύμφωνα τουλάχιστον με την κινητοποίηση του τουρκικού ναυτικού, η Αγκυρα φαίνεται αποφασισμένη να δοκιμάσει τα αντανακλαστικά της Αθήνας.

Σε όλα τα επίπεδα διαχείρισης κρίσης, η Αθήνα εξετάζει το ενδεχόμενο η κινητοποίηση αυτή να αποτελεί αντιπερισπασμό. Υπενθυμίζεται ότι η Αγκυρα έχει «ανοιχτούς λογαριασμούς» στη Λιβύη με την Αίγυπτο, η οποία προχθές έλαβε εξουσιοδότηση για στρατιωτική παρέμβαση εάν οι δυνάμεις που υποστηρίζονται από την Τουρκία επιχειρήσουν κατάληψη της Σύρτης.

Σε κάθε περίπτωση τα επόμενα 24ωρα είναι εξαιρετικά κρίσιμα για τις εξελίξεις στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.

Μην ξεχνάμε ότι μεθαύριο ο Ερντογάν θα στήσει ισλαμικό σόου στην Αγία Σοφία ενώ θα συνεχίσει τις προκλητικές δηλώσεις για το «δικαίωμα» να κάνουν έρευνες στην ΑΟΖ του Καστελορίζου.

Από χθες η ελληνική κυβέρνηση αντιμετώπισε με ψυχραιμία τα γεγονότα, χωρίς κραυγές κι έλλειψη αυτοκυριαρχίας. Ωστόσο, γνωρίζουν όλοι, και οι Ενοπλες Δυνάμεις είναι έτοιμες, ότι αν υπάρξει πρόκληση από την Τουρκία δεν θα διστάσουν να εμπλακούν.

Αφήνοντας τις εθνικιστικές κραυγές και τους «πολεμιστές» του facebook, στο Μαξίμου και το ΥΠΕΞ γνωρίζουν ότι χρειάζονται πολύ λεπτές διπλωματικές κινήσεις. Αλλά και μηνύματα προς όλες τις κατευθύνσεις για το παιχνίδι με τη φωτιά που ανοίγουν κατακαλόκαιρα οι Τούρκοι.

Κυρίως η διεθνοποίηση της νέας πρόκλησης αλλά και η απόδειξη ότι ο ελληνικός στρατός είναι σε απόλυτο ετοιμότητα για οτιδήποτε γίνει.

Τα παιχνίδια πολέμου ενδεχομένως να συνεχιστούν, κάνοντας έτσι πιο επικίνδυνη την κατάσταση αφού ένα πολεμικό επεισόδιο θα μπορούσε να γίνει ακόμη κι από ένα λάθος.

Με αφορμή την κατάσταση αυτή, ο πρωθυπουργός Κυρ. Μητσοτάκης συναντήθηκε με τον υπουργό Εξωτερικών Ν. Δένδια, ενώ ενημερώθηκε τηλεφωνικά από τον υπουργό Εθνικής Αμυνας Ν. Παναγιωτόπουλο και τον αρχηγό ΓΕΕΘΑ Κ. Φλώρο. Από το Μαξίμου μεταδίδεται ότι ο πρωθυπουργός και η κυβέρνηση παρακολουθούν τις εξελίξεις με ψυχραιμία και ετοιμότητα.

Ο πρωθυπουργός, κατά την υποδοχή του Γερμανού υπουργού Εξωτερικών Χάικο Μάας στο Μέγαρο Μαξίμου τόνισε ότι αν η Αγκυρα συνεχίσει τις κινήσεις αμφισβήτησης της ελληνικής κυριαρχίας, τότε «η επιβολή κυρώσεων από πλευράς Ε.Ε. κατά της Τουρκίας θα είναι μονόδρομος. Είναι στο χέρι της Τουρκίας να επιλέξει τι σχέση θέλει να έχει με την Ελλάδα, με την Κύπρο, με την Ευρώπη. Πιστεύω όμως ότι αυτή τη στιγμή φαίνεται να επιλέγει τον λάθος δρόμο».

Πρόσθεσε ότι «η Ελλάδα παρακολουθεί όλες τις εξελίξεις με αυτοπεποίθηση, με σιγουριά και απόλυτη ετοιμότητα», ενώ επισήμανε ότι «η αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδος και της Κύπρου συνιστά αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ευρώπης τελικά».

Για την κατάσταση στην Ανατ. Μεσόγειο συνομίλησε τηλεφωνικώς ο κ. Δένδιας με τον Κύπριο ομόλογό του Ν. Χριστοδουλίδη. Το πρωί, λίγο μετά την έκδοση της NAVTEX, σε ομιλία του για τα δύο χρόνια από την εγκαθίδρυση του προεδρικού συστήματος στην Τουρκία, ο Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε ότι «εμείς για τα σεισμογραφικά μας σκάφη και τα πλωτά γεωτρύπανα δεν χρειαζόμαστε την άδεια κανενός».

Μάλιστα πρόσθεσε πως «οτιδήποτε προβλέπει το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας και οποιαδήποτε είναι τα δικαιώματά μας στην Ανατ. Μεσόγειο, στο πλαίσιο αυτό κάναμε τα βήματά μας και θα συνεχίσουμε κατά τον ίδιο τρόπο».

Διάβημα ΥΠΕΞ στην Αγκυρα για την παράνομη Navtex

«Η σημερινή αναγγελία τουρκικών ερευνών σε τμήμα ελληνικής υφαλοκρηπίδας με νέα παράνομη τουρκική Navtex συνιστά κλιμάκωση της έντασης στην περιοχή», σημειώνει το υπ. Εξωτερικών σε ανακοίνωσή του στηλιτεύοντας την Τουρκία για «εμμονή στην παραβατικότητα και την απόλυτη περιφρόνηση, από πλευράς της, του Διεθνούς Δικαίου, του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, των κανόνων καλής γειτονίας, καθώς και των προτροπών της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

Ολόκληρη η ανακοίνωση του ΥΠΕΞ έχει ως εξής: 

«Η σημερινή αναγγελία τουρκικών ερευνών σε τμήμα ελληνικής υφαλοκρηπίδας με νέα παράνομη τουρκική Navtex συνιστά κλιμάκωση της έντασης στην περιοχή.

Καταδεικνύει την εμμονή της Τουρκίας στην παραβατικότητα και την απόλυτη περιφρόνηση, από πλευράς της, του Διεθνούς Δικαίου, του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, των κανόνων καλής γειτονίας, καθώς και των προτροπών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η Πρεσβεία μας στην Άγκυρα έχει ήδη προβεί σε διάβημα διαμαρτυρίας στο τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών, ενώ οι αρχές μας έχουν ήδη εγείρει το θέμα στην ΕΕ, στο ΝΑΤΟ και στον ΟΗΕ, καθώς και στις πρωτεύουσες των μονίμων μελών του ΣΑΗΕ.

Καλούμε την Τουρκία να τερματίσει άμεσα τις παράνομες ενέργειές της που παραβιάζουν κυριαρχικά μας δικαιώματα και υπονομεύουν την ειρήνη και την ασφάλεια στην περιοχή.

Ο μόνος δρόμος για τη σταθερότητα στην περιοχή είναι ο σεβασμός της διεθνούς νομιμότητας».

Και ο ΣΥΡΙΖΑ

Την ίδια στιγμή ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, συγκάλεσε έκτακτη σύσκεψη, με αφορμή τη Navtex που εξέδωσε η Τουρκία για έρευνες σε περιοχή στον θαλάσσιο χώρο νότια της Ρόδου και του Καστελόριζου. Στην σύσκεψη που βρίσκεται σε εξέλιξη, συμμετέχουν ο πρώην υπουργός Εθνικής Άμυνας, Ευάγγελος Αποστολάκης, ο πρώην αρχηγός ΓΕΕΘΑ, πτέραρχος Χρήστος Χριστοδούλου, ο πρώην αρχηγός ΓΕΣ, αντιστράτηγος Γεώργιος Καμπάς και ο διπλωματικός του σύμβουλος, Βαγγέλης Καλπαδάκης.

Ενδεικτικά είναι και τα όσα είπε ο εκτελεστικός διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων, Κωνσταντίνος Φίλης, μιλώντας στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΙ, όπου υπογράμμισε πως με τις τελευταίες κινήσεις της η Τουρκία δείχνει αποφασισμένη να προκαλέσει ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο.

Σε όλα αυτά, η απάντηση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ήταν πως… η Τουρκία δεν χρειάζεται την άδεια κανενός για τα γεωτρύπανα και τα σεισμογραφικά της.

Τέλος, νερό στο μύλο του θράσους του Ενρτογάν θεωρείται από αναλυτές και η αμηχανία, με την οποία αντιμετώπισε η Σύνοδος Κορυφής την τουρκική προκλητικότητα, που παρά τις εκκλήσεις της Ελλάδας και της Κύπρου για κατάρτιση συγκεκριμένου καταλόγου κυρώσεων για την Τουρκία, παρέπεμψε το θέμα στο Φθινόπωρο.

Προκαλεί σε στεριά και θάλασσα

Σήμερα σήμανε εκ νέου συναγερμός, όταν η Τουρκία εξέδωσε Navtex, σύμφωνα με την οποία είναι προγραμματισμένο να πραγματοποιηθούν έρευνες από έως τις δύο Αυγούστου στη θαλάσσια περιοχή που εκτείνεται περίπου 200 μίλια  ανατολικά της Κρήτης και περίπου 180 μίλια νότια του Καστελόριζου.

Η περιοχή της προκλητικής Νavtex είναι ακόμη πιο μέσα στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, πιο βορειοδυτικά δηλαδή, σε σύγκριση με την περιοχή όπου είχε κινηθεί το Οruc Reis τον περασμένο Ιανουάριο.

Σύμφωνα με πηγές από το υπουργείο Εθνικής Άμυνας οι ένοπλες δυνάμεις είναι σε ετοιμότητα και παρακολουθούν τις τουρκικές κινήσεις.

Τόσο το Υπουργείο Εξωτερικών όσο και το Υπουργείο Άμυνας παρακολουθούν με ψυχραιμία τις κινήσεις της Άγκυρας.

Η Τουρκική NAVTEX είναι η ακόλουθη:

TURNHOS N/W : 0977/20 (Antalya NAVTEX Station) (Published Date: 21-07-2020 11:23)

TURNHOS N/W : 0977/20
MEDITERRANEAN SEA
1.SEISMIC SURVEY, BY R/V ORUÇ REİS, ATAMAN AND CENGİZ HAN BETWEEN 21 JUL-02 AUG 20 IN AREA BOUNDED BY;

33 55.22 N – 027 59.83 E
34 58.25 N – 030 31.50 E
34 18.18 N – 030 54.52 E
34 17.03 N – 030 06.12 E
33 49.13 N – 030 06.38 E
33 40.95 N – 028 46.62 E
33 47.37 N – 028 20.27 E
33 52.98 N – 027 59.97 E
6 NM BERTH REQUESTED.
2. CANCEL THIS MESSAGE 022059Z AUG 20.

Υπερπτήσεις πάνω από Καστελόριζο και Στρογγύλη

Mετά την έκδοση της Νavtex με την οποία η Τουρκία αναγγέλλει σεισμικές έρευνες νότια του Καστελόριζου, οι Τούρκοι προκάλεσαν και από αέρος με δύο υπερπτήσεις στο Καστελόριζο και στη Στρογγύλη.

Συγκεκριμένα σύμφωνα με τα στοιχεία του ΓΕΕΘΑ ζεύγος τουρκικών αεροσκαφών F-16 πραγματοποίησε υπερπτήσεις στις 14.23 στη Στρογγύλη και στη Μεγίστη στα 12.500 πόδια.

Το ίδιο ζεύγος τουρκικών αεροσκαφών στις 14.56 πραγματοποίησε υπέρπτηση στο Καστελόριζο στο 29.000 πόδια.

Ερντογάν πιο προκλητικός από ποτέ

Μάλιστα, σπεύδοντας να απαντήσει ο τούρκος πρόεδρος, έμεινε στη… γραμμή που έχει χαράξει όλους αυτούς τους μήνες.

Συγκεκριμένα, ο τούρκος πρόεδρος δήλωσε για αυτή την ενέργεια πώς: «εμείς και για τα σεισμογραφικά μας σκάφη και τα γεωτρύπανα μας δεν χρειαζόμαστε την άδεια κανενός. Οτιδήποτε προβλέπει το Διεθνές Δίκαιο της θάλασσας και οποιαδήποτε είναι τα δικαιώματα μας στην ανατολική Μεσόγειο, στα πλαίσια αυτά κάναμε τα βήματά και θα συνεχίσουμε με τον ίδιο τρόπο».

Ερώτηση Κεφαλογιάννη για την τουρκική Navtex

Κυρώσεις κατά της Τουρκίας που εξέδωσε Navtex για έρευνες νοτιοανατολικά του Καστελόριζου εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας ζητά με ερώτησή του προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ο Μανώλης Κεφαλογιάννης

Ο ευρωβουλευτής της ΝΔ αναφέρει ότι σε συνέχεια των προκλητικών και επιθετικών ενεργειών της Τουρκίας κατά των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας, το τουρκικό πολεμικό ναυτικό εξέδωσε σήμερα Navtex για διενέργεια σεισμικών ερευνών νοτιοανατολικά του Καστελόριζου εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Ο κ. Κεφαλογιάννη σημειώνει ότι στην περιοχή πλέει ήδη το τουρκικό ερευνητικό πλοίο Oruc Reis και πως ταυτόχρονα με την έκδοση της συγκεκριμένης NAVTEX τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη έκαναν υπερπτήσεις πάνω από το νησιωτικό σύμπλεγμα του Καστελόριζου.

«Οι τουρκικές προκλητικές και επιθετικές ενέργειες κατά των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας συνεχίζονται παρά την απερίφραστη καταδίκη τους από ευρωπαϊκής πλευράς και όχι μόνο δεν εμπεδώνουν τις σχέσεις καλής γειτονίας και το σεβασμό των κυριαρχικών δικαιωμάτων των γειτονικών χωρών αλλά αυξάνουν το κίνδυνο αποσταθεροποίησης στην περιοχή και διαταράσσουν την ασφάλεια και την ειρήνη», υπογραμμίζει ο κ. Κεφαλογιάννης και ρωτά την Ευρωπαϊκή Επιτροπή:

  • Είναι σε γνώση της η νέα προκλητική και επιθετική ενέργεια της Τουρκίας κατά των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας;
  • Σε τι κυρώσεις προτίθεται να προβεί κατά της Τουρκίας που οφείλει να σέβεται τα κυριαρχικά δικαιώματα των γειτόνων της;